مالیات بر عایدی سرمایه به عنوان یکی از اجزای مالیات بر درآمد، در بسیاری از کشورهای جهان، بر درآمد حاصل از سرمایهگذاری در تملک داراییهای سرمایهای وضع میشود. اگرچه از معرفی مالیات بر عایدی سرمایه در جهان بیش از یک قرن میگذرد؛ اماسرعت گسترش خیرکننده این مالیات در سالهای اخیر، آنرا بعد از مالیات بر ارزش افزوده، در جایگاه دوم قرار داده است. تا سال 2001 تعداد کشورهای مجری این نوع مالیات، 114 کشور بودند؛ اما این تعداد در پایان سال 2017 به 187 کشور افزایش یافته است. لازم به ذکر است که در کشورهای با تورم بالا، دریافت مالیات توسط دولت اثرات و پیامدهای سوئی به دنبال خواهد داشت و بایستی دولت با توجه به این نکته، قانون اخذ مالیات را به نحوی اجرایی کند که هم باعث کاهش انگیزههای سوداگرانه در بازار شود و هم کمترین آسیب را به قشر متوسط و ضعیف جامعه وارد کند. بازارهای ایران همواره در معرض نوسانات مختلف هستند و بستر را برای ورود دلالان و افزایش بیرویه قیمتها فراهم میکند اما در این بین افرادی هم هستند که با حاصل دسترنج خود میخواهند در ازای فروش خودرو و طلا و گرفتن وام و ... برای اولین بار خانه بخرند و چنانچه بازه زمانی این تبدیل دارایی کمتر از سه سال باشد؛ طبق طرح دریافت مالیات، مالیات سنگینی به آنها تعلق میگیرد و اخذ مالیات از این قشر، باعث کاهش قدرت خرید آنها میشود و شایسته است که دولت در پی اصلاح این قانون برآید.
چه مواردی شامل مالیات بر عایدی سرمایه میشود؟
•
مالیات از مسکن، مهمترین منبع مالیات بر عایدی سرمایه است که توجه بیشتر افراد جامعه را به خود جلب کرده است. بر اساس این قانون، اگر یک ملک زیر یک سال به فروش برسد؛ میزان مالیات آن ۶۰ درصد از سود آن خواهد بود. اما در سال دوم ۴۰ درصد از سود مشمول مالیات میشود. در سال سوم ۲۰ درصد از سود و در سال چهارم ۱۰ درصد از سود و اگر بعد از پنج سال به فروش برسد پنج درصد از سود، میزان مالیات آن خواهد بود.
•نگهداری خودرو کمتر از یک سال شامل مالیات ۳۰ درصد از فروش خواهد بود. اما اگر بین یک تا دو سال خودروی مذکور توسط مالک نگهداری شود، مالیات آن ۲۰ درصد است. اگر بیش از دو سال نگهداری شود ۱۰ درصد از سود و اگر بیش از سه سال نگهداری شود؛ معاف از مالیات عایدی سرمایه خواهد بود.
•برای نگهداری طلا و ارز کمتر از یک سال مالیات ۳۰ درصدی برای آن لحاظ خواهد شد. اما بین یک تا دو سال مالیات آن ۲۰ درصد و اگر بیشتر از دو سال نگهداری شود ۱۰ درصد مالیات بر آن تعلق خواهد گرفت. لازم به ذکر است که شخص حقیقی که بالای ۱۸ سال باشد و میزان فروش آن معادل با ۲۰۰ گرم طلا ۱۸ عیار باشد معاف از مالیات بر سرمایه عایدی خواهد بود. باید توجه شود که برخورداری از این معافیت تا سقف مذکور است و شخص در پنج سال گذشته نباید از این معافیت استفاده کرده باشد. افرادی هم که کمتر از ۲۰۰۰ یورو داشته باشند که معادل ۲۴۰۰ دلار خواهد بود؛ از پرداخت این مالیات معاف خواهند بود.
شاهکار دولت با مالیاتستانی از خانه اولیها
در متن بودجه امسال، برای
خانه اولیها معافیتی در نظر گرفته نشده است. این درحالی است که در سال 98 وزارت اقتصاد برای مالیات بر عایدی مسکن طرحی پیشنهاد داده بود که بر مبنای آن، مسکن اولیها و خانههای نوساز از مالیات معاف بودند اما این روزها خبری از آن نیست. درست است که بازارهای ایران همواره در معرض نوسانات مختلف هستند و بستر را برای ورود دلالان و افزایش بیرویه قیمتها فراهم میکند اما در این بین افرادی هم هستند که با حاصل دسترنج خود میخواهند در ازای فروش خودرو و طلا و گرفتن وام و ... برای اولین بار خانه بخرند و چنانچه بازه زمانی این تبدیل دارایی کمتر از سه سال باشد؛ طبق طرح دریافت مالیات، مالیات سنگینی به آنها تعلق میگیرد و اخذ مالیات از این قشر، باعث کاهش قدرت خرید آنها میشود و شایسته است که دولت در پی اصلاح این قانون برآید. علاوهبر این مالیات سالانه ملکی در کشورهای مختلف جهان، خانه اول را شامل نمیشود و چندخانه ایها را در تور میاندازد. اما در در متن بودجه امسال، برای خانه اول معافیت در نظر گرفته نشده است. به علاوه، با تعیین کف قیمت واحدهای مشمول، تقریبا همه آپارتمانهای بلا استفاده پایینتر از این کف قرار گرفته اند. این مالیات در کشورها، بر معافیت کامل خانه اول همه مالکان چه دارندگان واحد مسکونی گران و شیک و چه خانههای معمولی یا ضعیف بنا نهاده شده است؛ اما در مقابل، صاحبان بیش از یک واحد مسکونی را هدف قرار میدهد.
روشهای استعلام بدهی مالیاتی
استعلام سوابق بدهی مالیاتی و اطلاع از معوقات و جریمههای مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی به منظور جلوگیری از مشکلات مالیاتی در آینده ضروری است و به سه روش امکانپذیر است.
روشهای استعلام بدهی مالیاتی:
-ورود به سامانه my.tax.gov.ir و استعلام مالیات با کدملی
-مراجعه به دفاتر پیشخوان دولت
-مراجعه به به نزدیکترین حوزه امور مالیاتی
دولت در سال گذشته چقدر مالیات ملک گرفت؟
در بودجه مصوب ۱۴۰۲ کل کشور، ۷ هزار میلیارد تومان از محل «اخذ مالیات سالانه از زمین و مسکن» پیشبینی درآمدی شده بود. اما طی ۹ ماه اول 1402، تنها ۲۶ میلیارد تومان ملیات از این محل اخذ شد. همچنین درآمد پیشبینیشده برای ۱۴۰۳به ۱۱ هزار میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است که با توجه به عدم تحقق مالیات پیشبینی شده سال گذشته، بعید است دولت بتواند امسال این رقم را محقق کند ولی با توجه به الزامی شدن ثبت قراردادها در سامانه ثبت معاملات و املاک کشور، پیشبینی میشود نسبت به سال گذشته، مالیات بالاتری از این محل توسط دولت وصول شود.
روزنامه صبح ساحل