نگاهی به وضعیت خرمشهر پس از گذشت نزدیک به 40 سال از آزادسازی

شهری که خرم نیست


نویسنده: راضیه نیرومند

صدای شلیک گلوله با فریادهای مادری ادغام شده است که کودکی بی‌جان را روی دو دست دارد. صدای هولناک رگبارها فضای ویران شده شهر را غم‌بارتر می‌کند. سربازان در برابر ظلم، قد علم کرده‌اند و جوانان و نوجوانان خودجوش، حلقه اتحادی از جنس غیرت و شرف ساخته‌اند. جنگ است و بارانی از خمپاره بر جان مردمی بی‌گناه که برای حفظ ناموس‌شان شجاعانه ایستادند. کمر خم نکردند و صبوری کردند. خانه های‌شان را در اشغال دشمنان یافتند و جری‌تر شدند. عزیزانشان را فدا کردند و عقب نشینی نکردند. آری جنگ است و خرمشهری که سرانجام پس از دوسال نبرد خونین آزاد شد.

  نبرد خرمشهر
به نوشته روزنامه صبح ساحل، شهر خرمشهر در تاریخ ۱ مهر تا ۴ آبان سال ۱۳۵۹ درگیر جنگ میان ارتش عراق و رزمندگان ایران شد. در این نبرد از هر دو طرف حدود هفت هزار نفر کشته و مجروح شدند. «صدام حسین»، رئیس‌جمهور وقت کشور عراق که قصد اشغال تمام خاک ایران را داشت با مقاومت نیروهای ارتشی و مردمی در خوزستان، تنها توانست خرمشهر و آبادان را حصر کند. خانواده‌های بسیاری جوانان‌شان را از دست دادند و خود نیز آواره دیاری دیگرشدند تا این‌گونه مُهر «جنگ زده» بر پیشانی‌شان کوبانده شود. شهدا دفاع از کیان کشور را باری بر دوش‌شان می‌دانستند که تا مقصد رساندند. سرانجام شهر خرمشهر که در دوران جنگ تحمیلی به تصرف دشمنان در آمده بود، پس از 578 روز اشغال در روز سوم خرداد سال 1361 با جان‌فشانی نیروهای سپاه پاسداران در عملیات بیت‌المقدس آزاد شد. امروزنزدیک به 40 سال از آزادسازی این شهر می‌گذرد اما همچنان با مشکلاتی نظیر آب، ریزگردها، بهداشت و درمان و اشتغال مواجه است.
   نرخ بیکاری
خوزستان سرزمینی سرشار از فرصت ها، ظرفیت ها و استعدادها در حوزه های میراث فرهنگی با قدمت هفت هزار ساله است. در زمینه اقتصادی دارای درآمدهای نفتی با تولید 80 درصد نفت كشور، حدود 13 رودخانه آب شیرین، خاك مستعد برای كشاورزی صنعتی، مقام اول تولید محصولات زراعی و 700 كیلومتر نوار ساحلی و هشت بندر است. هریك از این گزاره‌ها توانایی تبدیل شدن این منطقه را به عنوان قطب اقتصادی كشور و جلب و جذب سرمایه گذاری‌ها و ایجاد اشتغال دارد. با این حال مشکلات بیکاری در این شهر یکی از دغدغه های اصلی جوانانی است. این استان رتبه دوم درآمد ناخالص داخلی با نفت و چهارم درآمد بدون نفت را به خود اختصاص داده است. به گفته استاندار خوزستان نرخ بیکاری بالاتر از 40 تا 50 درصد است. استان خوزستان که باید رتبه نخست را در اشتغال جوانان داشته باشد، در حال حاضر رتبه مطلوبی در کشور ندارد و جوانان خوزستانی نظاره‌گر اشتغال جوانان غیربومی در خوزستان هستند. نرخ بیکاری استان خوزستان در آخرین سرشماری که مربوط به سال 1395 است 12.9 درصد اعلام شده و رتبه سیزدهم را در کشور دارد.
   بحران ریزگردها
بحران ریزگردهای خوزستان یک بحران زیست‌محیطی است که در حال حاضر مشکلات عدیده‌ای را برای مردمانش به‌وجود آورده. چهار دهه پس از جنگ، استشاق هوای تمیز حقی به ظاهر ابتدایی برای خوزستانی‌هاست که از آنان دریغ می‌شود. کانون اصلی تولید این ریزگردها، ریزگردهایی است که از کشورهای همسایه از جمله عراق وارد خاک ایران می‌شوند كه شرایط را تشدید کرده‌اند.اندیمشک واقع در استان خوزستان از سوی سازمان بهداشت جهانی به عنوان یکی از آلوده‌ترین شهرهای جهان شناخته شود که باعث مشکلات تنفسی ساکنان این شهر شده‌است و اقدامی اساسی برای رفع آن در دست نیست. نرخ بیكاری و وضعیت جوی موجود یکی از دلایل اصلی مهاجرت بومیان، تحصیل‌کردگان و نخبگانی است. درحالی‌که برای نجات شهر به وجود آنان نیاز است. مردم خوزستان در دوران جنگ و اشغال شهرشان از جان مایه گذاشتند و مقاومت کردند. حالا اما از دلسوزی و اقدام مسئولان بالادست ناامید شده‌ و بار سفر از شهرشان را بسته‌اند. صندلی‌های مدیریتی که در ابتدا حق قرار گرفتن نیروی بومی و تحصیل کرده این شهر است، چرا باید در تصرف مدیرانی تعیین شده از شهرهای دیگر باشد. قطعا كمبود خدمات آموزشی، فرهنگی، ورزشی، محیط ناسالم و غیربهداشتی، فاضلاب، ناهنجاری‎های اجتماعی، جمع‌آوری پسماند و پساب، عدم مشاركت مناسب در توسعه شهری، سطح تحصیلات، مهارت‌های حرفه‌ای و اقتصادی از جمله مشكلات موجود در این منطقه است که با کم و کاستی‌های فراوانی روبه‌رو است و مدیریتی جدی را می‌طلبد.
 
  معضل آب شرب 
یک سوم از آب‌های جاری کشور در استان خوزستان جریان دارد. این یکی از امتیازهای بسیار ارزشمند برای مدیریت سرمایه‌گذاری در امر کشاورزی، تامین آب شرب سالم و اقدامات بیشماری در زمینه‌های گوناگون برای رفاه حال ساکنان است. در این سال‌ها اما مدیریت آب در خوزستان همواره با ضعف شدیدی مواجه بوده است. در فروردین ماه سال ۱۳۹۸ خوزستان شدیدترین سیل چند دهه اخیر را تجربه کرد و روستاهای بی‌شماری در سیل ویرانگر زیر آب رفتند. درحالی‌که روزهای قبل از آن هشدارهای وقوع سیل داده شده بود. متولیان مدیریت آب اما نتوانستند جلوی تخریب‌های گسترده سیل را بگیرند. مدیریت منابع آبی در خوزستان که با اقدامی از قبل تعیین‌شده می‌توانست حداقل کاری که انجام دهد این باشد که سدهای خوزستان را پرآب کند تا شاید در فصل تابستان  شاهد صحنه‌های تاسف‌بار قامت خمیده پدران و مادرانی صبور نباشد که دبه های سنگین آب را بر شانه‎‌های نحیف‌شان به دوش می‌کشند. به امید روزی که شاید اندکی تامل بر چهره‌های پردرد مردم زجرکشیده  خوزستان، عزمی راسخ را برای مدیریت شهری ایجاد کند و خرمشهر، این شهر فراموش‌شده را سبز و خرم کند.
برای این مطلب تا کنون نظری ثبت نشده‌ است.
0 / 200
  • نظر شما پس از بررسی و تایید منتشر خواهد شد.
  • لطفا از بکاربردن الفاظ رکیک، توهین و تهمت به اشخاص حقیقی و حقوقی خودداری کنید.

آخرین خبرها