صبح ساحل ، اجتماعی - معاون مرکز تحقیقات غدد پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران شایع ترین علت قطع پا در دنیا را به جز تروما و حوادث،دیابت خواند و گفت:در سال جاری هر 19 ثانیه یک پا براثر زخم پای دیابتی در دنیا قطع می شود.

دکتر محمدرضا مهاجری تهرانی در گفت و گو با ایرنا با اشاره به اینکه این مقدار در سال گذشته هر 20 ثانیه بود، افزود: باتوجه به شیوع دیابت، قطع پا براثر زخم پای دیابتی در دنیا افزایش یافته و به هر 19 ثانیه رسیده است.

وی تاکید کرد که اغلب قطع پاها بر اثر زخم پای دیابتی قابل پیشگیری است و با درمان های استاندارد می توان زخم پای دیابتی را در مراحل اولیه ترمیم کرد تا از قطع پا جلوگیری شود.مهاجری تهرانی به بیماران دیابتی توصیه کرد که تمهیدات لازم را به عمل آورند تا دچار زخم پا نشوند و اگر به این عارضه مبتلا شدند در اسرع وقت به مراکز درمانی مراجعه و از خود درمانی به شدت پرهیز کنند.

وی ادامه داد که آمار کشوری در مورد قطع پا براثر دیابت وجود ندارد، اما از زمانی که درمان زخم پای دیابتی در قالب تیم متخصص انجام می شود شاهد کاهش قطع پا در بیمارستان های تحت پوشش دانشگاه علوم پزشکی تهران هستیم.

مهاجری تهرانی، درمان تیمی زخم پای دیابت را درمان مناسب و کامل اعلام کرد و گفت: فقط متخصص غدد نمی تواند زخم پای دیابتی را درمان کند و در کنار آنان باید، متخصصانی مانند جراحان عروق، ارتوپد، قلب، پوست، طب فیزیکی و پرستاران با تجربه حضور داشته باشد .معاون مرکز تحقیقات غدد پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران افزود: حدود 15 درصد دیابتی دچار زخم پا می شوند و از این تعداد هم حدود 15 درصد دچار قطع پا می شوند.

وی اظهار داشت که تمام هدف ما جلوگیری از زخم پای دیابتی است و همچنین با تمام توان در تلاش هستیم از قطع پای افرادی که دچار این بیماری شدند، جلوگیری شود.مهاجری تهرانی با اشاره به اینکه زنان ایرانی بیشتر دچار دیابت می شوند، گفت: در کشور ما حدود 10 درصد مردان بالای 30 سال و 11 درصد زنان بالای 30 سال مبتلا به دیابت هستند.

وی با اشاره به اینکه 10 درصد دیگر هم دچار پیش دیابت هستند، گفت: پیش دیابت به افرادی گفته می شود که قند خون ناشتای آنان بین 100 تا 126 باشد. این افراد هنوز دیابتی نشده اند ولی به سمت ابتلا به بیماری دیابت پیش می روند.

مهاجری تهرانی با اشاره به اینکه حدود 6.5 میلیون بیمار دیابتی در کشور داریم، گفت: کمتر از نیمی از این تعداد از بیماری خودشان اطلاع ندارند.افراد 45 سال به بالا برای بررسی قند خون ناشتای خود به مراکز درمانی مراجعه کنند.

 گایدلاین زخم پای دیابتی بومی سازی شد

مهاجری تهرانی با اشاره به اینکه گایدلاین زخم پای دیابتی دنیا را در کشور بومی سازی کردیم، گفت: برای انجام این کار از تخصص های مختلف بهره بردیم تا خدمات مطلوبی به بیماران ارائه شود.

وی اظهار داشت که در زخم پای دیابتی پیشرو در منطقه هستیم و در دنیا هم جز کشورهای پیشرفته هستیم و در این زمینه حرف های زیادی برای گفتن داریم.افزایش ابتلای کودکان به دیابت نوع 2 در دنیاپژوهشگر پژوهشگاه غدد ومتابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران به شیوع دیابت نوع 2 در کودکان در دنیا اشاره کرد و گفت: در سال های گذشته 5 تا 10 درصد کودکان، مبتلا به دیابت نوع 2 بودند که این بیماری به علت ابتلا به چاقی و مقاومت به انسولین به شدت در حال افزایش است.دکتر علی طالع افزود: دیابت نوع 2 در سنین کودکی به دلیل سبک نامناسب زندگی، کم تحرکی، تغذیه نامناسب و چاقی روز به روز در حال افزایش بوده که این موضوع زنگ خطر جدی برای سلامت کودکان است.فوق تخصص غدد و متابولیسم کودکان ادامه داد: در دیابت نوع 2 عمده ترین روش درمان و پیشگیری در ابتدا اصلاح سبک زندگی با رژیم غذایی مناسب و فعالیت فیزیکی است و درصورت عدم درمان مناسب با این روش، از داروی خوراکی ضددیابت و درنهایت انسولین باید استفاده کرد که فقط چند داروی خوراکی ضد دیابت در کودکان قابل استفاده است.

وی اظهار داشت:سالانه حدود 10 درصد به جمعیت مبتلایان به انواع دیابت در تمام سنین در دنیا افزوده می شود که این موضوع می تواند در آینده نزدیک به یک فاجعه بزرگ تبدیل شود.طالع ادامه داد: هرچند آمار دقیقی از کودکان مبتلا به دیابت در استان های مختلف نداریم اما براساس شرایط زندگی افراد، تغذیه و شرایط اجتماعی و اقتصادی و ژنتیک این آمار متفاوت بوده و در برخی از استان ها مانند استان های شمالی و مرکزی، علاوه بر بزرگسالان در کودکان هم شیوع بیشتری دارد.فوق تخصص غدد و متابولیسم کودکان ادامه داد که شیوع دیابت نوع 2 در دنیا در بین کودکان در حال تبدیل شدن به اپیدمی است و دست اندرکاران باید اقدامات جدی تری برای کاهش آن به عمل آورند.

تغذیه و فعالیت مناسب از راه های اصلی کنترل

دیابت نوع 1 در کودکان است

این فوق تخصص غدد و متابولیسم کودکان با اشاره به اینکه علاوه بر دیابت نوع 2، دیابت نوع 1 هم در کشور در حال افزایش است، بیان داشت: در کنار استفاده از انسولین، تغذیه و فعالیت مناسب هم از دیگر راه های اصلی کنترل بیماری در کودکان است.وی شایع ترین نوع دیابت در کودکان را دیابت نوع 1 اعلام کرد و گفت: انسولین اصلی ترین درمان برای کنترل بیماری دیابت نوع 1 است و این بیماری، درمان داروی خوراکی ندارد.

درحال حاضر دارویی برای پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع 1 در کودکان نداریم ، اما تحقیقات زیادی درحال انجام است.طالع با اشاره به اینکه 80 تا 90 درصد مبتلایان به دیابت درکودکان دیابت نوع 1 دارند، بیان داشت: والدین و کودکان باید روش استفاده صحیح از انسولین را بدانند و اگر درست از آن استفاده نکنند، کنترل خوبی بر قند خون نخواهند داشت.

عوارض عدم کنترل دیابت در کودکان

طالع در پاسخ به این سوال که اگر دیابت کنترل نشود یا انسولین به موقع زده نشود چه خطراتی در کمین کودکان خواهد بود؟ گفت: این کار یکسری عوارض حاد دارد که قند خون خیلی افزایش پیدا می کند و فرد دچار کمای «کتو اسیدوز دیابتی» می شود که می تواند خطر مرگ همراه داشته باشد.وی ادامه داد: اگر بیمار کنترل قند مناسبی نداشته باشد، در بلند مدت دچار عوارض مزمنی مانند قلبی و عروقی، چشمی و کلیوی و زخم پا می شود که هر کدام اینها می تواند طول عمر فرد بیمار را کم کند و کیفیت زندگی را کاهش دهد.