صبح ساحل ، اجتماعی - سامیه طهورنیان//در مورد چای چه میدانیم ؟ نوشیدنی که در فرهنگ ایرانیان نزدیک به دو قرن  چنان جا خوش کرده است که گویا از دیر باز در جمع صمیمانه ایرانیان حضور داشته است. 

اما داستان جالب چای چیست ؟هیچ کس خواستگاه دقیق چای را به درستی نمی داند و حتی دوره دقیق پدید آمدند . برخی به دهقانان محلی در کوهستان های چین و برحخی به عده ای راهب های چینی. چای در واقع  نام یک گیاه و نوشیدنی ساخته شده از این گیاه است.

چای واژه‌ای است چینی که در چین و شمال هندوستان به کار می‌رود و تقریباً با همان تلفظ وارد زبان فارسی شده‌است. نوشیدنی چای با دم کردن برگها، جوانه‌ها یا شاخه‌های فرآوری شده بوته چای گونه Camellia sinensis به مدت چند دقیقه درآب داغ درست می‌شود.

فرآوری آن می‌تواند شامل اکسیداسیون، حرارت دهی، خشکسازی و افزودن گیاهان، گلها، چاشنیها و میوه‌های دیگر به آن باشد.بوته چای برای نخستین بار در چین و در حدود پنج هزار سال پیش شناخته شد که به تدریج خواص درمانی آن کشف شد. علاوه بر آن از چای برای مصارف رنگ‌آمیزی نیز استفاده می‌شده‌است.

هلندی‌ها در سده هفدهم چای را از چین به اروپا بردند. در اروپا چای در مغازه‌های عطاری عرضه می‌شد. نیکولاس تولپ پزشک هلندی در کتاب خود تحت عنوان مشاهدات پزشکی در سال ۱۶۴۱ اعلام کرد: با نوشیدن چای از همه بیماری‌ها در امان هستید و عمرتان طولانی می‌شود. در قرن ۱۸ زمانی که «آن» ملکه انگلیسی چای را به جای دیگر نوشیدنی های  انگلیسی به عنوان نوشیدنی صبحانه خود انتخاب کرد.

نام این گیاه در گویش چینی جنوبی چای(CHA) و در گویش چینی شمالی به صورت تِی(TE) تلفظ می‌شد و هردو تلفظی از یک واژه یگانه در چین قدیم که همان چا است می آید. مردم اروپای غربی نام این گیاه را از چینیان شمالی و مردم خاورمیانه و شمال آفریقا نام آن را از چینیان جنوبی آموختند.

معامله گران هندی که بیشتر در جنوب چین فعال بودند نام chay  یا چای را برگزیدند به معنی چیزی که آب فرو میرود .  اصل واژه cha «Sinitic» است، به این معنی یک نوشیدنی رایج است.

این کلمه از چین به آسیای میانه وارد شد و به مرور این نام به هر دلیلی بر روی آن ماند.  این گسترش که تقریبا 2000 سال طول کشید و از طریق جاده ابریشم آن را وارد سرزمین ایران و  اعراب و حتی شمال آفریقا کرد و  هم چنان به نام چای ماند . اما داستان مهاجرت چای از چین به اروپا فرق دارد .

در اینجا معامله گران هلندی چای را از طریق سواحل جنوب چین با کشتی بارگیری میکردند . در این سواحل چای به صورت تِ تلفظ می شد. بنادر اصلی هلند در شرق آسیا در فوجیان و تایوان قرار داشتند، هر دو جاهایی هستند  که مردم از تلفظ تِ   برای چای استفاده می کردند.

واردات چای عظیم شرکت هلندی شرق هند به اروپا باعث شد فرانسوایان که آن را تحویل می گیرند th تلفظ کنند و آلمانی ها Tee  و مردم انگلیس با ترکیب کردن آن با Sea  آن را Tea تلفظ کردند .

اینگونه بود که چای به دنیا گسترش یافت و نام آن هم تقریبا در سراسر دنیا با همین دو کلمه شناخته شده است . چند زبان تلفظ خود را در مورد چای دارند و از این دو واژه کمتر استفاده می کنند . 

این زبان ها به طور کلی در مکان هایی قرار دارند که چای به طور طبیعی رشد می کند، که باعث شده است مردم محلی راه خود را برای اشاره به آن توسعه دهند. به عنوان مثال، در برمه، به برگ چای لاکفک می گویند .