ازار لوازمخانگی یکی از متأثرترین بازارها از نوسانات ارزی و آشفتگی اقتصادی کشور است.
عمده لوازمخانگی موجود در کشور کالای خارجی بوده و اندک کالاهای داخلی نیز مونتاژ شده کالاهای خارجی هستند که قطعات خارجی آنها با تغییرات نرخ ارز دچار افزایش قیمت شد و بر قیمت تمامشده آنها نیز تأثیر بسیاری گذاشت. بطوریکه از اوایل اردیبهشت سال جاری کالاهای خارجی تا 250 درصد و کالاهای ایرانی بین 80 تا 170 درصد افزایش قیمت یافت. از طرفی پس از انتشار فهرست دریافتکنندگان ارز دولتی مشخص شد بسیاری از واردکنندگان لوازمخانگی همانند واردکنندگان اصناف دیگر ارز دولتی دریافت کردهاند اما به میزان کافی کالا وارد نکردهاند. برخی دیگر نیز به امید افزایش قیمتها از عرضه نقدی کالای خود به فروشندگان خودداری کرده و منجر به افزایش قیمتها شدند.
حال این صنعت کج دار و مریز لوازمخانگی بدترین وضعیت خود را پس از دو دهه تجربه میکند و به نظر میرسد امیدی برای بهبود آن نیست. شاهد این ادعا گفتگوی دیماه محمد طحان پور، رئیس اتحادیه کشوری لوازمخانگی با جهان صنعت میباشد که گفته است: عمراً قیمت لوازمخانگی پایین بیاید. قدرت خرید مردم بهقدری پایین آمده که قید خرید را زدهاند. بعید است اوضاع روبهراه شود.
گرانی کمسابقه لوازمخانگی خانوادهها را در تهیه و تأمین جهیزیه دچار مشکل کرده و هزاران جوان را همچنان چشمانتظار کاهش قیمت لوازمخانگی نگهداشته است. اگرچه قیمت، ضمانت، کیفیت و خدمات پس از فروش کالا ازجمله معیارهای خرید است اما گرانی باعث شده است مردم قید این معیارها را زده و با سبک و سنگین کردن قیمتها در بازار سوتوکور لوازمخانگی به دنبال خرید کالایی ارزانقیمت باشند. از طرفی طحان پور درباره احتمال افزایش قاچاق لوازمخانگی هشدار داده و گفته است گرانی لوام خانگی باعث شده است مردم به سمت کالاهای قاچاق و بدون گارانتی تمایل پیدا کنند.
این پایان ماجرا نیست و گرانی باعث روی آوردن مردم به سمت خرید کالاهای دستدوم شده است و اگرچه گرانی بازار لوازمخانگی را از رونق انداخته اما بازار سمساری و کالاهای دستدوم را داغ و پرسود کرده است.
بر اساس اظهارات فعالان صنفی و صنعتی بازار لوازمخانگی دچار رکود ساختاری شده است و هرچند قیمت لوازمخانگی تا اسفندماه ثابت میماند اما افزایش قیمت آن را در سال 98 را اجتنابناپذیر میدانند. برخی فعالان صنفی عنوان کردهاند به دلیل رکود حاکم بر بازار ناچار به کاهش قیمت شدهاند اما همچنان خریداری برای کالاهای آنها نیست اما احتمال افزایش قیمت در آینده و دلالبازی موجب شده است برخی از فروشندگان و واردکنندگان لوازمخانگی از عرضه لوازمخانگی خودداری کنند.
هرمزگان همواره مقصد خرید لوازمخانگی بسیاری از خانوادههای ایرانی بوده است. به پایان سال که نزدیک میشویم رفتهرفته برشمار مسافرانی که بهقصد خرید این کالاها به هرمزگان سفر میکنند افزوده میشود. هرچند در سالیان اخیر استانهای دیگر نیز به رقبای هرمزگان اضافهشدهاند.
بازار لوازمخانگی بندرعباس مملو از کالاهای داخلی و خارجی است. مغازههایی که اجناس آنها تا درب ورودی مغازه و ارتفاع بالایی صفکشیدهاند و فروشندگانی که چشمانتظار ورود مشتری به مغازه هستند. باورش سخت است اما بازار لوازمخانگی مملو از جنس اما فاقد مشتری است.
فخاری رئیس اتحادیه لوازمخانگی بندرعباس به «صبح ساحل» گفت: کالا بهاندازه کافی برای فروش در بازار وجود دارد و حتی حاضریم زیر قیمت و با درصدهای خیلی کم نیز بفروشیم اما مشتری برای خرید نیست چون مردم برای خرید دچار شک و تردید بوده و منتظر کاهش قیمت هستند. مردم برای خرید لوازم برقی مثل گذشته رغبتی ندارند. بازار لوازمخانگی در رکود مطلق به سر میبرد.
فخاری گفت: شرکتهای داخلی موجودی کالای کافی برای عرضه ندارند. تولید کالاهای داخلی کاهش پیداکرده است و تولیدکنندگان کمتر از میزان سفارش اقدام به تولید میکنند.
وی با اشاره به کاهش قیمت لوازمخانگی داخلی و خارجی گفت: میزان کاهش قیمت کالاهای خارجی بیشتر بوده است. توجیه تولیدکنندگان داخلی این است چون ارز بالا دریافت کردهاند نمیتوانند با شرایط فعلی قیمت را پایین بیاورند. از طرفی به دلیل عدم صدور فاکتور بهصورت دقیق عمل نمیکنند. درنتیجه نمیتوانیم نظارت دقیقی داشته باشیم. تولیدکنندگان هنگام عرضه کالا فاکتور صادر نمیکنند و تمام مبلغ را نیز بهصورت نقدی دریافت میکنند درحالیکه قبلاً اینگونه نبود.
در برخی گزارشها عنوانشده است برخی فروشندگان لوازمخانگی قیمتها را تا حدی بالا بردند که مردم از خرید کالاها منصرف شدند حال که فروشندگان قیمت را پایین آوردهاند مردم تمایلی به خرید ندارند. فخاری را با رد این موضوع عنوان کرد: فروشندگان قیمت را بالا نبردند بلکه به دلیل افزایش نرخ ارز قیمتها افزایش یافت. فروش باید بر اساس قیمتهای مصوب شده باشد در حال حاضر برخی فروشندگان از قیمت مصوب نیز پایینتر میفروشند اما بااینوجود همچنان مشتری وجود ندارد. نظارتها بهصورت دقیق صورت میگیرد و از فروشندگان خواستهشده است تا روی لوازم برقی برچسب قیمت را بزنند.
رئیس اتحادیه لوازمخانگی بندرعباس افزود: احتمالاً در آینده قیمت لوازمخانگی کاهش پیدا کند. اگر تولیدات جوابگوی بازار باشد شرایط بهتر خواهد شد اما درصورتیکه مشکلات تولیدی اصلاح نشود مشکلات کماکان ادامه خواهد داشت.
فخاری با اعلام اینکه هیچ واردکننده لوازمخانگی در بندرعباس وجود ندارد، گفت: تمامی واردات از گمرک بندرعباس به تهران میرود و مجدداً از تهران به بندرعباس برمیگردد. چندین بار درخواست شده است سهمیه هرمزگان از واردات در بندرعباس تحویل داده شود تا دچار هزینههای اضافی حملونقل از تهران به بندرعباس نشویم چراکه این هزینهها خود باعث افزایش قیمت لوازمخانگی میشود. این موضوع را به اداره صنعت و معدن اعلامشده است و آنها نیز پیگیر این موضوع هستند
وی درباره وضعیت قاچاق لوازمخانگی کرد: قاچاق این کالاها کاهش پیداکرده است چون مشتری وجود ندارد. در بندرعباس قاچاق مستقیم وجود ندارد اما کالا از منطقه آزاد قشم به بندرعباس وارد میشود. بیشتر کالاهای بازار گچین خارجی و قاچاق است. کالاهایی که در این بازار عرضه میشوند دارای گارانتی نیست و اگر مشکلی برای کالاهای خریداریشده پیش بیاید از طرف ما قابلپیگیری نیست چون بازار گچین زیرپوشش و نظارت ما نیست. کالاهای دستدوم نیز از قشم و تهران وارد میشود و واردات این کالاها بهصورت غیرقانونی و قاچاق است. ما بر فروش کالاهای دستدوم لوازمخانگی نیز نظارت داریم اما مشکلی که وجود دارد عدم امکان تعین قیمت برای کالاهای دستدوم است.
فخاری با اشاره به واردات کالاهای ملوانی گفت: اگر واردات کالاهای ملوانی آزاد شود بهتر خواهد بود چون هم واردات کالا بهصورت قانونی صورت خواهد گرفت و هم قیمتها کاهش خواهد یافت.
رئیس اتحادیه لوازمخانگی بندرعباس رکود بازار و مشکلات مالیاتی را دو مشکل اصلی این صنف عنوان کرد و گفت: هرچند پرداخت مالیات وظیفه همه است اما به دلیل رکود حاکم بر بازار باید نسبت به سالهای قبل مالیات کمتری پرداخت کنیم. کاهش مالیات میتواند باعث کاهش قیمت شود.