فروغ السادات بنی هاشم مشاور وزیر جهاد کشاورزی در امور زنان و مدیرکل دفترتوسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی و عشایری است. وی فوق لیسانس پژوهشگری از دانشگاه تهران دارد و بیشتر فعالیت علمی و پژوهشی کرده و دغدغه اش مشکلات زنان روستایی و عشایری است. به مناسبت پرونده ویژه ای که این شماره صدای خاک به آن می پردازد با وی به گفتگو نشستیم که در ادامه میخوانید.

بنی هاشم درباره دفتر توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی و عشایری گفت: درساله ای اخیر مشارکت زنان روستایی وعشایری در توسعه کشاورزی و روستایی به طورکمی وکیفی افزایش یافته است. نرخ دانش آموختگان زن در مناطق روستایی وعشایری از دو درصد در سال ۶۵ به ۵۷ درصددر سال ۹۵ رسیده است. این امر موجب گرایش و استقبال بیشتر آنها ازبهره گیری از دانش وفنون جدید در کار و فعالیت شده است. از اینر وزارت کشاورزی ازطر یق ظرفیت سازی، نهادسازی و توسعه اشتغال وکارآفرینی در مناطق روستایی و عشایری شرایط مناسبی برای توسعه مشارکت زنان فراهم کرده است.وی افزود: در حال حاضر ۱۵ هزار تسهیلگرتوسعه روستایی و بیش از۲۰۰ تسهیلگرعشایری فعال هستند.مدیرکل دفتر توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی و عشایری اظهار کرد: از دیگرپروژه های زنان روستایی و عشایری، حمایت از تشکیل صندوق های خرد محلی است. درحال حاضر ۳۴۰۰ صندوق خرد وجود دارد که  مورد آن با همکاری صندوق کارآفرینی امید ایجاد شده است. این صندوق ها بیش از۲۰میلیارد تومان تسهیلات دریافت کرده اند ونرخ بازپرداخت آنها بالای ۹۵ درصد بوده است.وی افزود: بیش از ۱۳۰ هزار نفر از زنان روستایی و عشایری از طریق عضویت درصندوق های اعتبار خرد، شاغل شده اند.

بنی هاشم ادامه داد: از دیگر برنامه های وزارت جهاد کشاورزی، تقویت نقش زنان در توسعه پایدار و مدیریت صحیح آب و خاک است. این برنامه با همکاری معاونت امور زنان وخانواده ریاست جمهوری و از طریق انعقاد موافقت نامه اجرایی میشود.

بنی هاشم عنوان کرد: با اجرای این موافقتنامه بیش از ۲۲ هزار نفر طی سه سال تحت پوشش برنامه آموزش تولید و مصرف محصولات گواهی شده قرار گرفتند. با اجرای این پروژه۱۴۰ تولیدکننده، کلیه آزمایشات لازم را برای اخذ استاندارد تشویقی و گواهی حد مجازآالاینده های شیمیایی انجام دادند و با ثبت نام در سایت «سرگانیک» به دنبال اخذ استاندارد تشویقی هستند.

وی افزود: استقبال زنان روستایی وعشایری ازاجرای این طرح و حمایت معاونت امور زنان وخانواده باعث استمرار این طرح شده و تداوم اجرای آن، موضوع تولید و مصرف محصوالت گواهی شده را از مزارع به خانه ها کشانده وتبدیل به فرهنگ کرده است. از این رو شاهد گسترش باغچه های خانگی با رویکرد تولید محصولات سالم و بدون استفاده از سم وکودهستیم. بیش از ۲۰۰۰ باغچه با بهره گیری ازروشهای تولید محصولات گواهی شده ایجادشده است.

بنی هاشم اظهار کرد: بدون تردید، اجرای این برنامه و گسترش آن در سطح وسیعتر،در بهبود تغذیه روستاییان و ارتقای سلامت

آنها موثر است.وی بیان کرد: در سال جاری با انعقاد تفاهم نامه چهارجانبه با معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری، وزارت جهادکشاورزی،وزارت گردشگری و میراث فرهنگی و معاونت توسعه روستایی پیشبینی شده که حدود ۳۰۰محصول گواهی شده تولید شده و زمینه توسعه تولید شده و زمینه توسعه گردشگری کشاورزی با رویکرد روستاهای سلامت فراهم شود و معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم نیز متعهد به پرداخت۱۰میلیارد تومان تسهیلات به تولیدکنندگان محصولات دارای استاندارد تشویقی شده است.بنی هاشم درباره فعالیت های انجام شده در زمینه کارآفرینی زنان روستایی و عشایری عنوان کرد: یکی از سیاست های جدی دفتر، ترویج کارآفرینی است و این موضوع به عنوان یک برنامه مستمر در دستورکار دفتر قرار دارد. دراین پروژه اعضای صندوق های خرد از یک طرف با مهارت های زندگی شغلی آشنا می شوند و ازسوی دیگر سازوکارهای بازار را می شناسند وآموزش های لازم را در زمینه فرصت شناسی،تعیین مزیت های نسبی و رقابتی و شرایط ورودبه بازار فرا میگیرند.وی افزود: در این پروژه ابتدا افرادی به عنوان مربی و تسهیلگرکارآفرینی تربیت می شوند وسپس سایر زنان روستایی و عشایری از طریق این مربی ها تحت برنامه های آموزشی قرارمی گیرند.

مدیرکل دفتر توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی و عشایری گفت: تاکنون این طرح در ۱۸ استان اجرا شده و ۷۲۰ نفر مربی یا تسهیلگر کارآفرینی تربیت شده اند. اجرای این پروژه موجب گسترش کسب وکارهای کوچک و نو شده است. پروژه هایی مانند پرورشعقرب، زالو (با کسب مجوز) تولید کامبوجیا وبومگردی های روستایی و عشایری از آن جمله است. از دستاوردهای اجرای این پروژه ارتباط تولیدکنندگان خرد و اعضای صندوق ها بااستارتآپ هایی است که در زمینه محصولات روستایی و عشایری فعالیت میکنند. با توجه به اینکه تولیدکنندگان خرد، سطح تولیدشان کم و محل تولیداتشان در مناطق دوردست است،از بازارهای مجازی برای عرضه محصولات خوداستقبال می کنند.

وی افزود: در استان هرمزگان اعضای صندوق ها از سایت zoodle برای فروش محصولات خود بهره می برند.

بنی هاشم درباره الزامات توسعه مشارکت زنان روستایی و عشایری اظهار کرد: توان افزایی زنان از دانش و مهارت های حرف های آنها یک ضرورت است. از این رو الزم است در زمینه آموزش های مهارتی و فراگیری دانش نوین،فصل جداگانه ای برای زنان روستایی و عشایری باز شود؛ به نحوی که حداقل سالانه ۲۰ درصدآنها را با یک برنامه تحت پوشش قرار دهد.وی افزود: جمعیت زنان روستایی و عشایری بالا ۱۸ سال، یعنی افرادی که در سن کارو فعالیت هستند ۵ میلیون نفر است. با برنامه فوق، طی ۵ سال می توان امیدوار بود که کلیه زنان در سن کار و فعالیت، حداقل یک دوره آموزشی را گذرانده اند تا در سال های آینده به دنبال تکمیل دوره ها یا فراگیری دانش جدید باشند. با توجه به اعتبار موجود در این حوزه گستره برنامه های آموزشی بسیار ضعیف ومحدود است. اگرچه نتایج آن بسیار درخشان و عطوف به اشتغال است.

بنی هاشم ادامه داد: تدوین و تعریف استانداردمشاغل خانگی و تعیین ضوابط جداگانه ای برای دادن مجوز به کارگاه های فراوری وبسته بندی در مناطق روستایی از دیگربرنامه های در دست اقدام است.وی بیان کرد: اعتبار بخشی به تشکل های زنان به ویژه صندوق های خرد محلی از سوی بانک ها،برای پرداخت تسهیلات کم بهره با سازوکارهای متناسب با شرایط این صندوق ها و اعضای آنهارا نیز در دستور کار داریم.در سال جاری با انعقاد تفاهم نامه چهارجانبه بامعاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری،

وزارت جهادکشاورزی، وزارت گردشگری و میراث فرهنگی و معاونت توسعه روستایی پیشبینی شده که حدود ۳۰۰ محصول گواهی شده تولید شده و زمینه توسعه گردشگری کشاورزی با رویکردروستاهای سلامت فراهم شود و معاونت توسعه روستایی و مناطق محروم نیز متعهد به پرداخت۱۰میلیارد تومان تسهیلات به تولیدکنندگان محصولات دارای استاندارد تشویقی شده است.

نی هاشم درباره فعالیتهای انجام شده در زمینه کارآفرینی زنان روستایی و عشایری عنوان کرد: یکی از سیاست های جدی دفتر، ترویج کارآفرینی است و این موضوع به عنوان یک برنامه مستمر در دستورکار دفتر قرار دارد. در این پروژه اعضای صندوق های خرد از یک طرف با مهارت های زندگی شغلی آشنا میشوند و از سوی دیگر سازوکارهای بازار را میشناسند و آموزشهای  لازم را در زمینه فرصت شناسی، تعیین مزیت های نسبی و رقابتی و شرایط ورود به بازار فرا می گیرند. وی افزود: در این پروژه ابتدا افرادی به عنوان مربی و تسهیلگر کارآفرینی تربیت می شوند و سپس سایر زنان روستایی و عشایری از طریق این مربی ها تحت برنامه های آموزشی قرار می گیرند. مدیرکل دفتر توسعه فعالیت های کشاورزی زنان روستایی و عشایری گفت: تاکنون این طرح در ۱۸ استان اجرا شده و ۷۲۰ نفر مربی یا تسهیل گر کارآفرینی تربیت شده اند. اجرای این پروژه موجب گسترش کسب وکارهای کوچک و نو شده است. پروژه هایی مانند پرورش عقرب، زالو (با کسب مجوز) تولید کامبوجیا و بوم گردی های روستایی و عشایری از آن جمله است. از دستاوردهای اجرای این پروژه ارتباط تولیدکنندگان خرد و اعضای صندوق ها با استارتآپ هایی است که در زمینه محصوالت روستایی و عشایری فعالیت میکنند. با توجه به اینکه تولیدکنندگان خرد، سطح تولیدشان کم و محل تولیدات شان در مناطق دوردست است، از بازارهای مجازی برای عرضه محصولات خود استقبال میکنند. وی افزود: در استان هرمزگان اعضای صندوق ها از سایت zoodle برای فروش محصوالت خود بهره می برند.

بنی هاشم درباره الزامات توسعه مشارکت زنان روستایی و عشایری اظهار کرد: توان افزایی زنان از دانش و مهارتهای حرفهای آنها یک ضرورت است. از این رو لازم است در زمینه آموزش های مهارتی و فراگیری دانش نوین، فصل جداگانه ای برای زنان روستایی و عشایری باز شود؛ به نحوی که حداقل ساالنه ۲۰ درصد آنها را با یک برنامه تحت پوشش قرار دهد. وی افزود: جمعیت زنان روستایی و عشایری بالای ۱۸ سال، یعنی افرادی که در سن کار و فعالیت هستند ۵ میلیون نفر است. با برنامه فوق، طی ۵ سال می توان امیدوار بود که کلیه زنان در سن کار و فعالیت، حداقل یک دوره آموزشی را گذرانده اند تا در سال های آینده به دنبال تکمیل دوره ها یا فراگیری دانش جدید باشند. با توجه به اعتبار موجود در این حوزه گستره برنامه های آموزشی بسیار ضعیف و محدود است. اگرچه نتایج آن بسیار درخشان و عمدتا معطوف به اشتغال است

. بنی هاشم ادامه داد: تدوین و تعریف استاندارد مشاغل خانگی و تعیین ضوابط جداگانه ای برای دادن مجوز به کارگاه های فراوری و بسته بندی در مناطق روستایی از دیگر برنامه های در دست اقدام است.

 وی بیان کرد: اعتبار بخشی به تشکل های زنان به ویژه صندوق های خرد محلی از سوی بانک ها، برای پرداخت تسهیلات کم بهره با سازوکارهای متناسب با شرایط این صندوق ها و اعضای آنها را نیز در دستور کار داریم.

منبع: ماهنامه کشاورزی صدای خاک