پشهها عمدتا ناقل بیماری نیستند اما گونههای خاصی از آنها حتی میتوانند کشنده باشند. اثر گزیدگی این نوع پشهها میتواند از تورم، قرمزی و التهاب محل نیش تا مرگ، متغیر باشد. چندی پیش خبرهایی مبنی بر احتمال ورود پشه آئدس به کشور و استان هرمزگان شنیده شد. در همین راستا مرکز بهداشت استان اقدامات پیشگیرانه در برابر بیماریهای ناشی از پشه آئدس را اطلاعرسانی کرد.
پشهای استخوانشکن
به نوشته روزنامه صبح ساحل، پشه آئدس ناقل
بیماری عفونی «دانگی» است و آن را با عنوان «تب استخوانشکن» میشناسند. این نوع پشه دارای دوگونه شبیه به هم است که از لحاظ انتقال بیماری بسیار به هم نزدیک هستند؛ «آئدس اجیپتی» و «آئدس البوپیکتوس» که در ظاهر و اندکی در سلیقه غذایی متفاوت هستند. در دهههای 1920 تا 1950 میلادی وجود این پشه در استان سیستانوبلوچستان و شهرهای مرزی مجاور با پاکستان، به ثبت رسیدهاست. اخیرا اما مواردی از وجود این پشه گزارش نشدهاست. «علیرضا رئیسی»، معاون بهداشت
وزارت بهداشتودرمان دوم بهمنماه گفت: «پشه آئدس از مالاریا خطرناکتر است و در پشت مرزهای کشور وجود دارد. این پشه توانست در برخی از کشورها موجی از بیماری را ایجاد کند و بیماریهای ناشی از پشه آئدس را باید جدی گرفت». جابهجاییهای بینالمللی از طریق ماشینآلات سنگین یکی از عوامل گسترش جهانی این گونه از پشههاست. علائم شایع در صورت نیش این پشه را میتوان به تب، استخواندرد و حتی در موارد حادتر به خونریزی دست، چشم و ناخنها دانست.
گفتوگو با «علیرضا صانعی دهکردی»، عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت استان هرمزگان درباره خطر ورود پشه آئدس
موقعیت جغرافیایی
عاملی مهم در واکنشهای بدن
«علیرضا صانعی دهکردی»، عضو هیئت علمی دانشکده بهداشت استان هرمزگان و حشرهشناس میگوید درباره وجود پشه آئدس در ایران هنوز جای نگرانی وجود ندارد. هشدار وزارت بهداشت کشور اما درباره این پشه باعث میشود که موضوع را جدی بگیریم و پیش از وقوع بحران، خودمان را برای مواجهه با آن آماده کنیم. در ادامه با این حشرهشناس درباره پشه آئدس گفتوگو کردهایم.
تا چه حد امکان ورود آئدس به استان هرمزگان وجود دارد؟
تاکنون گزارشی مبنی بر ورود این پشه به استان هرمزگان گزارش نشدهاست. مرکز بهداشت استان در حال انجام اقدامات پیشگیرانه در صورت ظهور این پشه است. هنوز اما گزارشی دال بر آلوده بودن منطقهای یا وجود این پشه منتشر نشدهاست.
این پشه میتواند عامل چه نوع ویروسی باشد؟
این پشه میتواند عامل ویروسهای زیادی باشد. نوع بیماری که انتقال میدهد اما بسته به موقعیت جغرافیایی که ناقل در آن قرار دارد، میتواند متفاوت باشد. بنابراین نمیتوان بهطور قطعی عنوان کرد که این پشه عامل چه نوع ویروسی است یا در صورت ورود به کشور، کدام ویروس را به انسان منتقل میکند.
آیا این پشه میتواند عاملی برای انتشار ویروس کرونا باشد؟
قطعا خیر. مطالعات انجامشده در مورد این پشه و البته در مورد ویروس کرونا نشان میدهد که راههای انتشار ویروس کرونا متفاوت است و در هیچ موردی از طریق پشه آئدس انتشار پیدا نخواهد کرد.
علائم گزیدگی این پشه در انسان چگونه بروز میکند؟
علائم این بیماری مانند نوع ویروس آن میتواند متفاوت باشد. بنابراین نمیتوان پاسخ دقیق و قطعی به این سوال داد؛ چراکه امکان دارد در هر فرد به شکل متفاوتی بروز کند. علائم گزیدگی و وجود ویروس در بدن انسان در اثر نیش پشه آئدس ثابت نیست و بسته به ویروس و فردی که مورد حمله قرار میگیرد، میتوانند متفاوت باشند. علائم کلی آن اما همانند بیماریهای ویروسی است. از این بین میتوان به تب خفیف، درد عضلات، سردرد و نوعی سرماخوردگی اشاره کرد. بنابراین نمیتوان بهطور قطعی علائم دقیق بیماریهای ناشی از این نوع پشه را در افراد اعلام کرد. باید تاکید کنم که این پشه ناقل ویروسهای متفاوتی میتواند باشد و شرایط ظهور این بیماری در افراد بهطور متفاوت جلوه میکند. این پشه در مواردی بسیار نادر و حاد میتواند باعث مرگ شود.
استان هرمزگان در گذشته نیز شاهد ورود این پشه بودهاست؟
خیر. تاکنون هرمزگان شاهد ورود پشه آئدس به استان نبودهاست. خوشبختانه در صورت لزوم راههای درمانی و دارو در استان و کشور برای مقابله با پشه آئدس فراهم است.
راههای مقابله با این پشه چیست؟
خوشبختانه در حال حاضر موارد گزارش شده در کشور موارد بسیار محدودی بودهاست. تعداد تجمع این پشه به پراکندگی نرسیده است که موجب نگرانی افراد شود. در حال حاضر این پشه فراوانی بسیار کمی دارد که جای نگرانی در این موارد نیست.
اگر به هر دلیلی پراکندگی این پشهها بیشتر شود، راههای پیشگیری و مقابله با آن به عموم اطلاع داده میشود و اقدامات لازم حتما انجام خواهد گرفت. در حال حاضر برای مردم جای هیچ نگرانی نیست در این مورد وجود ندارد.