صبح ساحل، حوادث _ آروین 4 ساله مدتی است که به علت مبتلا شدن به بیماری ذات الریه در بیمارستان کودکان بندرعباس بستری است. مادر این کوچولو  می گوید:" آروین چند هفته پیش  دچار سرماخوردگی شده بود فکر کردم این بیماری مانند دفعه قبل با چند قرص خوب می شود اما روز به روز بدتر شد تا اینکه پس از مراجعه به پزشک فهمیدم پسرم  ذات الریه گرفته است". الهام  25 ساله ادامه می دهد:" به خاطر بی توجهی من، آروین الان روی تخت بیمارستان است اگر از همان شروع سرماخوردگی اش، او را به دکتر می بردم الان اینجا نبودیم".کودکان زیادی هستند که در این فصل دچار بیماری ذات الریه می شوند بد نیست بدانیم که این بیماری ذات‌الريه يا سينه پهلو يکي از بيماري‌هاي عفوني پارانشيم ريه است و بر اثر آلودگي به باکتري‌ها، ويروسها، قارچها، انگل‌ها و يا صدمات شيميايي و فيزيکي ريه ايجاد مي‌شود. اين بيماري در تمام گروه‌هاي سني ممکن است رخ دهد و يکي از علل اصلي مرگ در سالمندان و نوزادان است. سازمان بهداشت جهاني برآورد کرده‌است که يک‌سوم مرگ‌ومير نوزادان زير يک‌ سال ناشي از ذات‌الريه است. بهبودي بستگي به نوع بيماري، انتخاب روش درماني مناسب و سلامت جسمي شخص دارد.

 در مورد «ذات‌الريه يا سينه پهلو» چه مي دانيد؟

 ذات‌الريه یا سینه پهلو  و یا پنومونی یک بيماري خطرناك و شایع است ودر تمام گروه‌های سنی ممکن است رخ دهد بهبودی بستگی به نوع بیماری، انتخاب روش درمانی مناسب و سلامت جسمی شخص دارد که در صورت تداوم نشانه‌ها بايد بلافاصله به پزشك مراجعه كرد تا در صورت نياز در بيمارستان بستري شد، در غير اين صورت مي‌تواند منجر به مرگ شود.بيماري‌هايي زمينه اي همچون آسم و ضعف سيستم ايمني مي تواند عوارض ناشي از ذات الريه را افزايش دهد در بعضي مواقع ذات الريه بر اثر ابتلا به آنفلوانزا و سرماخوردگي به وجود مي‌آيد كه در شرايط عوارض ناشي از ذات الريه خطرناكتر از حد معمول است.به گفته دکتر دکتر عبدالمجید ناظمی رييس مركز آموزشي درماني كودكان بندرعباس، ذات‌الريه انواع مختلفي دارد كه مي‌توان براساس تفاوت‌هاي آنها را در دسته‌هاي ويروسي، قارچي و باكتريايي طبقه‌بندي كرد. رايج‌ترين نوع آن، ‌ذات الريه‌ايست كه در اثر باكتري به وجود مي‌آيد و ذات الريه قارچي نيز از آن ناشي مي‌شود.عفونت‌هاي ريوي كه منجر به ذات الريه‌هاي حاد و مزمن مي‌شود، ممكن است در مدت سه هفته و يا كمتر از آن نشانه‌هاي خود را بروز دهد. اين عفونت‌هاي ريوي يكي از اصلي‌ترين عوارض و تبعات عفونت‌هاي قارچي و باكتريايي محسوب مي‌شود.ذات الريه ممكن است بعد از مبتلا شدن به آنفلوانزا و سرماخوردگي بروز كند. درست است كه آنفلوانزا و سرماخوردگي واگيردار است اما خود بيماري ذات الريه قابل انتقال نمي‌باشد، به طوري كلي، ذات الريه بيماري خطرناكي است كه ممكن است شخص مجبور باشد هفته‌ها و يا حتي چند ماه در بيمارستان بستري شود.

نشانه های ذات الریه

دکتر ناظمی می گوید:"ذات‌الريه نشانه‌هاي زيادي دارد و نبايد آن را با آنفلوانزا و سرماخوردگي اشتباه گرفت. نشانه‌هاي ناشي از آن در ابتدا قابل تحمل است اما به مرور زمان دردناك و غيرقابل تحمل مي‌شود؛ افرادي كه به ذات الريه مبتلا هستند عوارض و نشانه‌هايي از قبيل احساس سرما، سرفه‌هاي مكرر،کاهش اشتها،  احساس خستگي، گرفتگي ماهيچه‌ها، تب بالا، يرقان، احساس درد در قفسه سينه،‌ تند شدن فاصله تنفس و سخت شدن تنفس را از خود بروز مي‌دهند". وی از بارزترين نشانه‌ها آن را  لرزش صدا، تب بالا، سرفه‌هاي خشك، حالت تهوع، زياد شدن خلط سينه و سخت شدن تنفس برشمرد".

دکتر ناظمی ادامه می دهد:"در تشخیص بیماری رادیوگرافی و آزمایش خلط کمک کننده‌است و درمان آن بسته به علت بیماری متفاوت است".

مدت بیماری

این پزشک معتقد است:"سینه پهلو در بیشتر موارد بدون بستری شدن قابل درمان است اما در برخی افراد باعث دشواری شدید در تنفس می‌شود و مراقبت‌های بیشتری ضرورت می‌یابد. اشخاص دارای بیماری‌های تنفسی پیشین و سالخوردگان در معرض خطر بیشتر هستند". دکتر ناظمی میانگین بهبودی این بیماری را بین 3 تا 10 روز دانست.

  پیشگیری از ابتلا به ذات‌الریه

"برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری باید دست‌های‌تان را به صورت مکرر بشویید، به خصوص پس رفتن به توالت، پس از پاک کردن پوشک بچه،آماده کردن و خوردن غذا، سیگار نکشید،واکسن آنفلوآنزا و ذات‌الریه بزنید". دکتر ناظمی با بیان این توصیه ها می گوید:" روزانه به طور متوسط بين 250 الي 300 بيمار در درمانگاه  بيمارستان کودکان توسط متخصصان و فوق تخصص ها ويزيت مي شوند و همچنين در شبانه روز به طور متوسط 30 نفر از خدمات بستري استفاده مي نمايند".

رييس مركز آموزشي درماني كودكان بندرعباس ادامه می دهد:" دراین 24 ساعت که به طور متوسط 30 نفر بستری می شوند 70 درصد آنها دچار بیماری عفونی مانند ذات الریه هستند".

اكثر آمار مرگ و مير مربوط به نوزادان نارس مي باشد

دكتر  ناظمي شايعترين علل بستري كودكان در این بيمارستان را  بيماري هاي عفوني، گوارشي، تنفسي فوقاني و بيماري هاي ريوي ذکر کرد كه ويروس آن بيشتر در فصول سرد شيوع پيدا مي كند و چنانچه وزارت بهداشت طرح واكسيناسيون اين بيماري ها را به اجرا درآورد، شيوع اين بيماري ها كاهش خواهد يافت.وی خاطر نشان می کند:"بيماران بدحال و همچنين بيماران با عفونتهاي گوارشي، در اورژانس بستري شده و ساير بيماران نيز پس از پذيرش در اورژانس، به ساير بخش ها ارجاع داده مي شوند،به علاوه بر عمل هاي اورژانسي، دو روز در هفته توسط جراح اطفال از شيراز، 40 عمل ال اكتيو در هفته انجام مي شود".

ناظمي در خصوص تعداد مرگ و مير كودكان در آن بيمارستان بيان می کند:"اكثر آمار مرگ و مير مربوط به نوزادان نارس مي باشد كه تعدادي از آنها از ساير بيمارستان هاي استان ارجاع داده مي شوند كه به طور متوسط 10 الي 15 نفر بوده و 3 الي 5 نفر نيز در گروه اطفال شاهد مرگ و مير بوده ايم".

هم اكنون 11 فوق تخصص، 4 متخصص، 5 پزشك عمومي و همچنين 180 نفر كادر درماني پرستاري در بيمارستان فعاليت مي نمايند ودر سال گذشته، به فضاي بخش جراحي افزوده شد كه با افزايش 7 تخت به اين بخش، تعداد تخت هاي آن به 17 تخت رسيد و همچنين بخش هايي از بيمارستان نيز تعمير و بازسازي شده است. علاوه بر اين 120 متر نيز به فضاي فيزيكي نوزادان افزوده شد.

اين مقام مسئول برنامه هاي سال 91 را گسترش اورژانس، استاندارد سازي فضاي فيزيكي بيمارستان و انتقال بخش NICU و پاراكلينيك به ساختمان در حال ساخت مجاور بيمارستان اعلام می کند. گفتنی است: اين استاندارد سازي ها براساس ايزو و حاكميت باليني انجام شده و بيمارستان كودكان تنها بيمارستان آموزشي است كه موفق به كسب ايزو شده است.