اهمیت تدوین مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه در توسعه صنایع مستقر در نواحی ساحلی

بهره‌وری از دریا؛ نیل به توسعه و امنیت اقتصادی


نویسنده: احسان رسولی

مدل حکمرانی دریاپایه یک رویکرد گسترده‌ در مدیریت و توسعه زیرساخت‌ها و فعالیت‌های اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی مناطق ساحلی است که بر اساس تمرکز بر دریاها و سواحل استوار است و بر ارتقا بهره وری، توسعه فعالیت‌های دریایی، ترویج تجارت بین‌المللی از طریق دریا، استفاده پایدار از منابع دریایی و توسعه حمل و نقل دریایی تاکید دارد. این مدل معتقد به اهمیت بالای مناطق ساحلی و دریاها در توسعه اقتصادی و امنیت منطقه است. در این مدل حکمرانی، حکومت و سیاست‌گذاران تلاش می‌کنند تا با تدوین سیاست ها، قوانین و مقررات، نظام حمل‌ونقل دریایی را بهبود دهند، بنادر و صنایع مرتبط را توسعه، بهره‌وری اقتصادی و توسعه مناطق ساحلی را نیز ارتقاء دهند. با ایجاد شرایط مناسب، برای توسعه صنایع دریایی، اشتغالزایی و درآمدهای اقتصادی جامعه افزایش و شاخص های فقر و فلاکت کاهش می یابد. همچنین، توسعه صنایع دریایی می‌تواند به تنوع اقتصاد کشور کمک کند و وابستگی به صنایع دیگر را کاهش دهد.
علاوه بر این، مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه باید به حفاظت از محیط زیست و منابع دریایی توجه کند. این شامل قوانین و مقررات محیط زیست، حفاظت از تنوع زیستی و کاهش آلودگی است. با حفظ محیط زیست و منابع طبیعی، مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه به توسعه پایدار اقتصادی و حفظ منابع دریایی کمک می‌کند. مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه همچنین می‌تواند به افزایش امنیت دریاها کمک کند. با تقویت نظام نظارتی و اجرای قوانین و مقررات مرتبط با امنیت دریاها، ریسک‌های نظامی، تروریسم و قاچاق مواد مخدر کاهش می‌یابد و امنیت دریاها تقویت می‌شود.
برای طراحی یک مدل مطلوب از حکمرانی دریاپایه در استان هرمزگان، توجه به نیازهای منطقه، تعامل بین صنایع مختلف دریایی، همکاری بین نهادها و سازمان ها، استفاده از تکنولوژی و دانش فنی پیشرفته، آموزش و آگاهی عمومی، اعتماد عمومی و شفافیت، توجه به جنبه های محیط زیستی و مشارکت فعال مردمی بسیار مهم است.
    
عناصر مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه:
عدالت: عدالت به معنای برابری در توزیع منابع و فرصت‌ها بین تمامی افراد و جوامع مرتبط با دریاها است. این عنصر حکمرانی باید اطمینان حاصل کند که هیچ گروهی نباید به طور ناعادلانه از منابع دریاها بهره‌برداری کند و همه افراد باید به طور مساوی از آن بهره‌برداری کنند. برای مثال، این شامل تضمین حقوق ماهیگیران محلی در بهره‌برداری از منابع و دریاها است. 
مشارکت: این عنصر حکمرانی باید اطمینان حاصل کند که جوامع محلی و مردمان مستقیماً در فرآیندهای تصمیم‌گیری مرتبط با دریاها شرکت کنند. این شامل شناسایی و شرکت در تصمیم‌های مربوط به مدیریت منابع دریاپایه، توسعه صنایع دریایی و تعیین سیاست‌های محیط زیستی است. مشارکت مردم در تصمیم‌گیری‌های مرتبط با دریاپایه به آنها امکان می‌دهد تا نقش فعالی در برنامه‌ریزی و تصمیم‌گیری مرتبط با منابع دریاپایه خود داشته باشند
پایداری: به این عنصر حکمرانی باید به منظور حفظ و توسعه پایدار منابع دریایی و محیط زیست توجه شود. این شامل تعیین استراتژی‌ها و سیاست‌هایی برای حفاظت از منابع دریایی، کاهش تاثیرات مخرب بر محیط زیست و توسعه صنایع دریایی پایدار است. هدف از پایداری، حفظ توازن بین بهره‌برداری از منابع دریاپایه و حفاظت از محیط زیست است.
هماهنگی: این عنصر حکمرانی باید بر اساس هماهنگی و همکاری بین افراد و نهادهای مختلف مرتبط با دریاپایه صورت پذیرد. این شامل هماهنگی بین دولت، صنعت، جوامع محلی و سازمان‌های بین‌المللی است. هماهنگی و همکاری بین این نهادها بهبود مدیریت منابع دریاپایه و توسعه صنایع دریایی را تسهیل می‌کند.
شفافیت: فرآیندهای تصمیم‌گیری مرتبط با دریاپایه باید شفاف و قابل دسترس برای تمامی افراد باشد. افراد باید اطلاعات کافی درباره تصمیمات مرتبط با مدیریت منابع و توسعه صنایع دریایی داشته باشند. شفافیت در حکمرانی به مردم اطمینان می‌دهد که تصمیمات مرتبط با منابع به طور عادلانه و بر اساس اطلاعات کافی اتخاذ می‌شوند.
امنیت: حکمرانی باید امنیت دریاها و افراد مرتبط با آن را تضمین کند. این شامل امنیت دریاپایه در برابر تهدیدات امنیتی مانند تهدیدات نظامی، تروریسم و قاچاق مواد مخدر است. امنیت دریاپایه از اهمیت بالایی برخوردار است زیرا این منطقه می‌تواند تحت تهدیدات امنیتی مختلف قرار گیرد که می‌تواند منجر به تخریب منابع دریاپایه و تهدید جان افراد شود.
  
صنایع دریایی که در مدل حکمرانی دریاپایه می توان به آن ها پرداخت عبارتند از:
شیلات و آبزی پروری: تولید و پرورش ماهی و سایر موجودات آبزی می تواند منبع درآمد برای جامعه های ساحلی باشد. این شامل پرورش ماهی، میگو، صدف و سایر موجودات دریایی است.
کشتی سازی: صنعت ساخت و تعمیر کشتی ها نیز جزء صنایع دریایی است. این شامل ساخت و تعمیر کشتی ها، قایق ها، جت اسکی ها و سایر وسایل دریایی است. اسکراپ کشتی ها نیز جز این صنایع می باشد.
حمل و نقل دریایی: حمل و نقل کالاها و مسافران از طریق دریا نیز جزء صنایع دریایی است. این شامل کشتی های باربری، کشتی های مسافربری، ناوگان حمل و نقل دریایی و سایر وسایل حمل و نقل دریایی است.
صید و تولید محصولات دریایی: صید و تولید ماهی و سایر مواد غذایی دریایی نیز جزء صنایع دریایی است. این شامل صید ماهی، صید میگو، صید صدف و سایر مواد غذایی دریایی است.
صنایع تفریحی و توریستی: صنایع مرتبط با تفریح و گردشگری دریایی نیز جزء صنایع دریایی است. این شامل هتل ها، رستوران ها، فروشگاه ها، مجموعه های تفریحی و سایر خدمات تفریحی و گردشگری است.
صنایع نفت و گاز دریایی: استخراج، حمل و نقل و پردازش نفت و گاز دریایی از جمله صنایع دریایی مهمی هستند.
صنایع معدن‌کاری دریایی: استخراج مواد معدنی از کف دریا و سواحل نیز جزء صنایع دریایی است. مثال‌هایی از این صنایع شامل استخراج ماسه، شن، ماسه سیلیسی و سنگ آهن دریایی است.
صنایع انرژی دریایی: استفاده از انرژی بادی، انرژی موج‌ها و انرژی جزر و مد است که جزء صنایع دریایی می‌باشد. مثال‌هایی از این صنایع شامل نصب توربین‌های بادی دریایی، استفاده از تکنولوژی‌های تولید انرژی از موج‌ها و ساخت سد جزر و مد برای تولید برق هستند.
صنایع محیط زیست دریایی: این شامل مرمت سواحل، حفاظت از حیوانات دریایی، مدیریت پسماندهای دریایی و حفاظت از منابع آبی دریا می‌شود.
صنایع امنیت دریایی: این شامل نظارت و کنترل تردد دریایی، مبارزه با قاچاق کالا و مواد مخدر و مبارزه با تروریسم دریایی است.
 مزایا، اهمیت و لزوم تدوین مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه:
 مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه برای مناطق ساحلی و کشورهایی که به دریاها و سواحل دسترسی دارند، اهمیت بسیار زیادی دارد که از آن جمله می توان به استفاده بهینه از منابع دریایی، افزایش بهره وری اقتصادی؛ ترویج تجارت بین‌المللی، حفاظت از محیط‌زیست و پایداری، امنیت و استقلال اقتصادی، توسعه مناطق محروم اشاره کرد.
استفاده بهینه از منابع دریایی: مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه به وسیله تعیین قوانین و مقررات مربوط به بهره‌برداری از منابع دریایی، می‌تواند به حفظ و مدیریت پایدار این منابع کمک کند. این مدل حاکمیت و حقوق مالکیت را مشخص می‌کند و تضمین می‌کند که منابع دریایی به طور عادلانه و پایدار بهره‌برداری شوند.
توسعه اقتصادی: مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه می‌تواند به توسعه اقتصادی مناطق دریایی کمک کند. با تعیین قوانین و مقررات مربوط به بهره‌برداری از منابع دریایی، این مدل امکان فعالیت‌های اقتصادی مانند شکار و صید، کشاورزی دریایی، تولید انرژی دریایی و صنایع دریایی را فراهم می‌کند.
ترویج تجارت بین‌المللی از طریق دریا: افزایش نقش تجارت بین‌المللی از طریق دریا باعث گسترش ارتباطات اقتصادی با سایر کشورها می‌شود و این امر موجب توسعه اقتصادی و افزایش اعتبار منطقه در سطح جهانی  و ایجاد اشتغال می‌گردد. ترویج تجارت و افزایش تبادلات اقتصادی، توسعه بازارهای خارجی، تقویت نظام تولید و اقتصاد ملی، انتقال فناوری و دانش، تسهیل دسترسی به منابع و خدمات جهانی، کنترل تبادلات و استانداردها از جمله مزایای ترویج تجارت بین الملل از طریق دریا هستند.
حفاظت از محیط‌زیست: مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه، به ارائه استراتژی‌ها و سیاست‌های حفاظت از محیط‌زیست در زمینه‌های دریایی می‌پردازد، تا منابع طبیعی و زیست‌بوم‌های دریایی مورد حمایت قرار گیرند و برای نسل‌های آتی حفظ شوند.این شامل کاهش آلودگی دریاپایه، حفظ تنوع زیستی، حفاظت از زیستگاه‌های دریایی و کاهش تاثیرات تغییرات اقلیمی بر دریاپایه است. تدابیر حفاظتی برای حفظ و حمایت از محیط‌زیست، ترویج مدیریت پایدار، تشویق به تحقیقات و مطالعات محیط‌زیستی، تنظیم و کنترل استفاده از منابع دریایی، پیشگیری از آلودگی دریاها، توجیه اقتصاد سبز و اکولوژیک را می توان از عوامل تاثیر گذار بر حفاظت از محیط زیست دریایی نامید.
حفظ امنیت و امنیت دریایی: مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه به امنیت و امنیت دریایی اهمیت می‌دهد. این مدل شامل قوانین و مقررات امنیتی است که به حفظ امنیت مناطق دریایی، جلوگیری از تهدیدهای امنیتی مانند قاچاق مواد مخدر و تروریسم دریایی و حفظ امنیت تردد و حمل و نقل دریایی کمک می‌کند.
توسعه حمل‌ونقل دریایی: توجه به توسعه و بهبود ساختار حمل‌ونقل دریایی و بنادر، منجر به کاهش هزینه‌ها، افزایش سرعت و بهبود وصول بارها می‌گردد که این موارد از جمله عوامل افزایش بهره‌وری اقتصادی هستند. فراهم آوردن تسهیلات حمل و نقل اقتصادی، تسهیل تجارت و صادرات، توسعه صنعت دریایی، حداکثر استفاده از منابع دریایی؛ توسعه بنادر و زیرساخت‌های بندری، ارتقا امنیت دریایی از عواملی است که توسعه حمل و نقل دریایی را بهمراه دارد.
تسهیل همکاری بین کشورها: مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه می‌تواند به تسهیل همکاری و تعامل بین کشورها در مناطق دریایی کمک کند. این مدل شامل قوانین و مقررات مشترکی است که کشورها را به همکاری در زمینه‌های مختلف مانند حفظ محیط زیست، بهره‌برداری از منابع دریایی و امنیت دریایی تشویق می کند.
افزایش کارآمدی: طراحی مدول مطلوب حکمرانی دریاپایه می‌تواند به افزایش کارآمدی در عملیات دریاپایه کمک کند. با استفاده از سیستم‌های مدولار، عملیات مختلف مانند حفظ امنیت دریاپایه، حمل و نقل کالا و افراد، و مدیریت منابع طبیعی می‌توانند به طور موثرتری انجام شوند.
کاهش هزینه‌ها: طراحی مدول مطلوب حکمرانی دریاپایه می‌تواند به کاهش هزینه‌های ساخت و نگهداری دریاپایه کمک کند. با استفاده از واحدهای مدولار، می‌توان به طور موثرتری از منابع استفاده کرد و هزینه‌های ساخت و نگهداری را کاهش داد.
"عدم توجه به حکمرانی مطلوب دریاپایه می‌تواند به تخریب محیط زیست، از بین رفتن منابع طبیعی، ضعف اقتصادی و نارضایتی اجتماعی منجر شود و امنیت دریاپایه را به خطر بیندازد. بنابراین، ضرورت توجه به این مسئله و تدوین یک مدل مطلوب حکمرانی دریاپایه بسیار مهم است"دریا و مدل حکمرانی مطلوب نقش بسیار مهمی در توسعه صنعت فولاد در نواحی ساحلی دارد. 
در ادامه تاثیرات اصلی دریا بر صنعت فولاد در نواحی ساحلی بررسی می شوند:
حمل و نقل مواد اولیه و صادرات محصول: دریا به عنوان یک راه حمل و نقل بزرگ و قابل اعتماد برای مواد اولیه و مصرفی و ماشین آلات و قطعات یدکی صنعت فولاد استفاده می شود. ساحل ها به عنوان مکان های استراتژیک جهت بارگیری و تخلیه سنگ آهن و مواد اولیه صنعت فولاد به کشتی ها و کانتینرها استفاده می شوند. این امکان را فراهم می کند تا مواد اولیه مانند سنگ آهن و مواد اولیه به سرعت و به صورت اقتصادی به واحدهای فولادسازی منتقل شوند. همچنین دریاها به عنوان یک مسیر حمل و نقل اصلی برای صادرات محصولات فولاد استفاده می شوند. حمل و نقل دریایی امکان ارسال محصولات به بازارهای بین المللی را فراهم می کند و به توسعه صنعت فولاد کمک می کند. همچنین، حمل و نقل دریایی می تواند هزینه های حمل و نقل را کاهش دهد و بهبود عملکرد صنعت فولاد را تضمین کند.
امکانات پشتیبانی: نقاط ساحلی دارای امکانات پشتیبانی مهمی هستند که برای توسعه صنعت فولاد لازم است. این امکانات شامل بنادر، انبارها، تجهیزات حمل و نقل و سایر زیرساخت های مرتبط است. این امکانات به توسعه صنایع معدنی و فولادسازی در نزدیکی سواحل کمک می کنند و توسعه صنعت فولاد را تحریک می کنند. همچنین، این مناطق به عنوان مراکز تجاری و صنعتی با توانایی ارائه خدمات و تامین نیروی کار ماهر برای صنعت فولاد در نظر گرفته می شوند.
استفاده از آب برای تولید انرژی: صنعت فولاد نیاز به انرژی زیادی دارد و برای تأمین این انرژی معمولاً از نیروگاه‌های برق استفاده می‌کند. بسیاری از نیروگاه‌ها از آب به عنوان منبع انرژی استفاده می‌کنند، بنابراین تأمین آب کافی برای این منابع انرژی بسیار حائز اهمیت است. 
استفاده از آب برای خنک کاری و آبگیری تجهیزات: در صنعت فولاد، آب به عنوان یکی از مواد اولیه اصلی استفاده می‌شود. آب به عنوان عامل خنک کننده فولاد استفاده می‌شود و برای خنک کردن تجهیزات فولادی نیز استفاده می‌شود. بنابراین، دسترسی به منابع آب کافی برای صنعت فولاد بسیار مهم است.مدل حکمرانی مطلوب دریاپایه با توجه به اهمیت استراتژیک مناطق ساحلی و دریایی، بازدهی و توسعه اقتصادی منطقه را افزایش می‌دهد. این مدل با ترکیبی از بهره‌وری از منابع دریایی، ترویج تجارت بین‌المللی، حفاظت از محیط‌زیست و توسعه حمل‌ونقل دریایی، افزایش کارآمدی و کاهش هزینه ها به تحقق اهداف توسعه پایدار و افزایش کشش اقتصادی در مناطق ساحلی کمک می‌نماید.
برای این مطلب تا کنون نظری ثبت نشده‌ است.
0 / 200
  • نظر شما پس از بررسی و تایید منتشر خواهد شد.
  • لطفا از بکاربردن الفاظ رکیک، توهین و تهمت به اشخاص حقیقی و حقوقی خودداری کنید.

آخرین خبرها