صبح ساحل ، اجتماعی - عکس‌ها: مصطفی چشم‌براه مراسم سنتی علم شویی در هرمزگان همه‌ساله در آستانه محرم با حضور دسته‌ها عزاداری در کنار ساحل اجرا می‌شود که منبرها ۱۲ علم خود را طبق رسم دیرینه به آب می‌زنند.

در آستانه ماه محرم و شهادت مظلومانه حضرت اباعبدالله الحسین (ع) حال و هوای شهرها عوض‌شده کم‌کم خود را آماده برگزاری مراسمات و عزاداری برای سید و سرور سالار شهیدان می‌کنند؛ بساط منبرها و تکایا در حال برپایی است و علم عزا در گوشه و کنار شهر برافراشته شده است.

مردم استان هرمزگان هم گام با سایر مسلمانان و عاشقان اباعبدالله به استقبال ماه محرم رفته‌اند و تدارکات لازم جهت برگزاری مراسمات پرشور و نوای عزاداری متناسب بافرهنگ و اصالت جنوب در حال اجراست.

شهرستان بندرعباس به‌واسطه حضور قومیت‌های مختلف از گوشه و کنار کشور به رنگین‌کمانی از قومیت‌ها تبدیل‌شده که در ایام محرم به‌واسطه برگزاری مراسمات سنتی هر استان همایشی عظیم از عشق و ارادت به امام حسین (ع) به نمایش گذاشته می‌شود.

در میان همهمه هیات و تکایا برای اجرای هرچه پرشورتر مراسم عزاداری تکیه‌های قدیمی و دیرینه با برگزاری مراسمات سنتی بیش‌ازپیش به چشم می‌آید چراکه درست درزمانی که مدرنیته و تهاجم به عرصه مراسمات و مناسک سنتی واردشده هنوز عده قابل‌توجهی برای حفظ اصالت و آیین دیرینه دیارشان همت دارند.

یکی از مراسم سنتی و منحصربه‌فرد هرمزگان علم‌گردانی است که در گوش و کنار استان با شور و حال وصف‌ناشدنی برگزار می‌شود؛ این مراسم تاریخی که سابقه چند صدساله دارد که با آغاز ماه محرم مراسم علم‌گردانی شروع می‌شود ازاین‌رو نام هرکدام از معصومین (ع) روی یک علم می‌بندند سپس به همراه دسته‌های سینه‌زنی آن را در شهر می‌گردانند که به‌اصطلاح محلی (پرسه) می‌نامند. 

اغلب حسینیه‌های سنتی هرمزگان خصوصاً در بندرعباس، میناب و قشم در آستانه ماه محرم علم می‌بندند که علم‌های حضرت ابوالفضل (ع)، دو علمان، امام رضا (ع)، زین‌العابدین (ع)، امام حسن (ع)، علم رسول‌الله (ص) و علم صاحب‌الزمان (عج) از مشهور علم‌ها در این آیین می‌باشند... 

علم شویی یکی از مراسمات سنتی است که همه‌ساله در آستانه محرم دسته‌ها عزاداری برای شستن علم‌ها به ساحل عظیمت می‌کنند ازاین‌رو هر هیئت ۱۲ علم خود طبق رسم دیرینه و برای پاک به آب دریا می‌زنند.

منبر گپ یکی از قدیمی‌ترین هیئت‌های هرمزگان است که پیشینه‌ای بیش از ۳۰۰ سال دارد از دوران قاجار به‌صورت ویژه موردتوجه بوده است، آیین علم شویی مسجد دوازده امام به‌عنوان تاریخی‌ترین مراسم کشور چوب‌ها که از جنس صندل است با آب دریا می‌شود و طی مراسمی بانام آماده‌سازی علم‌ها بعد از نماز مغرب آن‌ها را پوشانده و برای محرم آماده‌سازی می‌کنند.

بر اساس اظهارات اشکان مختاری مدیرکل میراث فرهنگی و صنایع‌دستی و گردشگری هرمزگان استان هرمزگان با پیشینه تاریخی، فرهنگی و آیینی خود همواره در ارائه فرهنگ و آیین‌ها و سنت‌ها پیش‌قدم است که تاکنون شش آیین سینه‌زنی نشسته، علم‌گردانی، علم شویی، پخت حلیم جم، چکچکو و تعزیه‌خوانی در فهرست آثار ملی کشور ثبت‌شده است.

آیین‌های سنتی علم شویی، علم‌گردانی و سینه‌زنی نشسته دو سال گذشته در زمان برگزاری اجلاس پیر غلامان حسینی ثبت ملی شد.