صبح ساحل، اجتماعی _ قاچاق کالا از هر زمان که مرزی به نام مرزدریایی گذاشته شد همیشه و همواره در حجم کم یا زیاد در استان هرمزگان وجود داشته است. چه برای بومیان که به طور سنتی به مبادله کالا در مرزمشغول بوده اند وچه برای آنها که بومیان را واسطه و سپربلای سوداگری خود کرده اند.اما قاچاق این روزها از نوع دیگری است انگار. هم از نظر حجم و هم از نظر نوع کالا و هم روند پیش روی آن وهم از نظر اطلاع رسانی آن.اعدادو ارقامی که در خبرهای مختلف هرروز وهرهفته شاهد آن هستیم رقم های خیالی است که برای اندازه آن نمی توان تصوری داشته باشیم،رقم هایی مثل کشف 2میلیون لیترسوخت تنهادر یک عملیات ،464کیلوطلا در دوعملیات در مرزهای بندرلنگه و بندرعباس،43کانتینر گازوئیل به مقصد چین، 700هزارلیترسوخت قاچاق در پوشش قیر، 281هزارلیتر سوخت گازوئیل قاچاق، آخری 200کیلوگرم هروئین و صدها مورد دیگرکه حالا ارزش ریالی آنها به 107میلیاردتومان در 9ماهه امسال رسیده است. این تنها رقم مربوط به استان هرمزگان است و چنانکه ابویی، معاون ستادمبارزه با قاچاق کالاو ارز اظهار داشته ارزش مالی کالاهایی که کشف می شود نشان می دهد «شبکه های قاچاق از توان مالی و نفوذبالایی برخوردارند. بنابه اعلام همین مقام حجم سالانه قاچاق درکل کشور14میلیارددلاراست.

  چه کسی خطررا به جان می خرد؟

هرکشف قاچاقی معمولا تعدادی متهم را نیز به عنوان کسانی که به امری خلاف قانون مبادرت کرده اند را به همراه دارد. و حتی در مواردی که به درگیری با نیروهای امنیتی بینجامد ممکن است جان خود را از دست بدهند.یا اینکه با سپرده شدن به دست قانون باید منتظر جریمه هایی همچون زندان، پرداخت جریمه نقدی و برخی موارد اعدام و حبس ابد و مانند آن باشند.علاوه براینکه اموالی که دارای ارزش مالی بالایی هستندنیز منهدم ویا ضبط می شوند. این گونه جرایم برای عده ای که غالبا جوان هستند به معنی نابودی یک عمری است که می توانست شیرین باشد و به جای سپری شدن پشت میله های زندان در کنارخانواده و دوستان باشد. علی رغم اینکه هر روزجرایم قاچاق سنگین و سنگین تر شده ، اما میزان آن در سالهای اخیربه مراتب بیش از هر دوره دیگری  شده است. وقتی همه این اتفاقات به وفورتکرارمی شود باید به یک سوال اساسی اندیشید، چه انگیزه ای می تواند رودرویی با چنین خطرهای مرگباری را موجب شود؟در شرایط عادی چه کسانی حاضرند جان خودرا برای قاچاق کالا به خطربیندازد؟ چه چیزی می تواند انسانی را به مبارزه ای مرگبار بکشاند جز انگیزه حیات وادامه زندگی؟ کسی که در حلقه آخرخود را رودرروبا نیروهای انتظامی وسپاه درگیرکرده، جزآن نیست که از سرناچاری و نداشتن شغلی که کفاف هزینه های روزافزون زندگی اش رابدهد به این سو روی آورده است. طوری که امام جمعه قشم گفته متاسفانه جوانان قشم به قاچاق به عنوان راه درآمد نگاه می کنند.یعنی همه انگیزه ها به اقتصادروزمره بومیان ختم می شودونه بیشتر.

  چرا قاچاق ریشه کن نمی شود؟

خوشبختانه مدتی است که مقامات و شخصیتهای مختلف به نکته اصلی ماجرای قاچاق به ویژه در سالهای اخیرپی برده و هر از چندگاهی اشاره ای به لزوم برخورد با سرچشمه های اصلی می کننداگرچه نصفه نیمه. همانطور که دبیرکمسیون مبارزه با قاچاق کالاوسوخت استان بارهاگفته است سرنخ های قاچاق عمدتا خارج از استان است و باید درآنجا شناسایی شود اما هیچ خبری از شناسایی حلقه های اولیه شنیده نمی شود. بارها وبارها عملیات کشف و دستگیری افراد در محل وقوع قاچاق باموفقیت انجام می گیرد اما هیچ موفقیتی در کشف و انهدام سرنخ های اصلی قاچاق های کلان همچون 248 کیلوطلا و 216کیلو،حاصل نمی شود. باتوجه به ارزش ریالی قاچاق های صورت گرفته که جمع آن دراستان به 107میلیاردتومان رسیده حتی باید پرسیداولا: آیا کل دارایی های سرمایه داران هرمزگان که قابل سرمایه گذاری در قاچاق باشد به این رقم می رسد که بومیان منطقه در جایگاه متهم قرارگیرند.دوما: تعداد فردیا افرادیا گروه هایی که بتوانند مبالغی به بزرگی 60میلیاردتومان تنهادر یک محموله قاچاق سرمایه گذاری کنند،یا حجمی به میزان 43کانتینر سوخت قاچاق ومواردی ماننداین را در گمرک برنامه ریزی و برای عبورآن تلاش کنند چه قدراست که بعد از گذشت ماه ها و سالها همچنان موفقیتی در شناسایی آنها به دست نمی آید؟ چرا این روزها که کم کم زمزمه های شناسایی سرچشمه های قاچاق از هر سوبلند شده نمایندگان مردم استان هرمزگان برای نجات جان جوانان استان که اسیرسوداگران و حلقه های اولیه قاچاق می شوند کاری نمی کنند؟چرا در برابر عدم معرفی و عدم شناسایی مبدا اولیه قاچاق که سرمایه های هنگفتی را از مرزخارج  کنند سکوت کرده اند؟ تاکی باید مشکلات اقتصادی مردم منطقه زمینه ساز سواستفاده از آنها باشد.

  چرا 20میلیون ریال تسهیلات مبادلات

رئیس ستادمرکزی مبارزه با قاچاق کالاو ارز به عنوان راه حل، اعطای امتیازی برای مبادلات مرزی 20میلیون ریالی کالا برای رفع معضل قاچاق پیشنهادکرده. پیشنهادی که هرچند شاید در کلام زیبابه نظربیاید اما ماهیت آن زیبانیست. گرچه کسب درآمد بخشی مهم از روی آوردن ساحل نشینان به قاچاق است اما این درآمد قرارنیست به وابستگی بینجامد و یا مگر تنها راه کسب درآمد همین مبادله مرزی است.در واقع پیشنهادی از این دست بیشتر سرپوش گذاشتن بر عدم توانایی دولت درتامین زمینه و فرصتهای اشتغال برای مردم است.

 لیلا بایگان