صبح ساحل، اقتصادی - امروزه توسعه فناوري اطلاعات در تمام کشور چه در جامعه و چه در صنعت و ساير بخش ها  در حال توسعه است . آلومنيوم المهدي از صنايع بسيار بزرگ وموفق استان  است که به اين حوزه نيز درحال ورود است . به همين بهانه گفتگويي با يکي از مديران فناوري اطلاعات  اين صنعت  انجام گرديد که تقديمتان مي گردد :

در ابتدا ء خود را معرفي کنيد ؟

من محمدحسن اسفندي.داراي مدرک کارشناسي برق الکترونيک از دانشگاه آزاد و کارشناسي ارشد مديريت اجرايي MBA که از سال 82 وارد مجموعه آلومينيوم المهدي شدم . در ابتداء به عنوان کارشناس فناوري اطلاعات  و بعداز چندسال سرپرست سخت‌افزار وشبکه و  سپس مدير فناوري اطلاعات آلومينيوم المهدي و از سال 89 معاونت  برنامه‌ريزي و فناوري اطلاعات بودم.

سازمان کاري تان و ماموريت هاي  آن را اجمالا شرح دهيد؟

آلومينيوم المهدي در واقع يک کارخانه توليد شمش آلومينيوم و بزرگ‌ترين توليدکننده شمش آلومينيوم در کشور است . آلومينيوم المهدي در حال حاضر دولتي و 70 درصد سهام آن متعلق به سازمان توسعه و نوسازي صنايع معدني ايران مي‌باشد و مابقي سهامداران آن را سهامداران خرد ه تشکيل مي دهد .  آلومينيوم المهدي در حال حاضر ظرفيت توليد 245٬000 تن آلومينوم را دارد و در واقع با ظرفيت اسمي خود کار نمي‌کند به دليل مشکلاتي که در زمينه تامين انرژي دارد  و هدف غايي شرکت اين اس ت که در 10 سال آينده توليد خود را به يک ميليون تن در کشور افزايش دهد و ساير محصولات را هم در برنامه توليد دارد که از الان شروع کرده است .

کاربرد فناوري اطلاعات در يک  بخش صنعتي مثل آلومينيوم چه مي تواند باشد؟

بهتر است اين گونه بگوييم که علي‌الاصول آيا مي‌شود  بدون استفاده از فناوري اطلاعات در هر حوزه‌اي بالاخص حوزه‌هاي صنعتي کار کرد يا نه ؟ قطعاً جواب آن منفي است . فناوري اطلاعات مي‌شود در واقع گفت تسهيل گر همه فرآيندهاي يک سازمان است .  فرآيندهاي سازمان با استفاده از فناوري اطلاعات است که تحت کنترل قرار مي‌گيرند و اطلاعات آن به روز و به سرعت در دسترس مديران قرار مي‌گيرد و باعث تصميم سازي مي شود .  مديران سازماني که در بخواهند آن سازمان و کسب و کارش را به سمت اهدافش با استفاده از استراتژي‌هايش پيش ببرند  نياز به فناوري اطلاعات  دارند . با توجه به رقابتي که در دنيا توي تمامي حوزه‌ها ،بالاخص حوزه صنعت وجود دارد  اگر استفاده  از فناوري اطلاعات و تکنولوژي‌هايي که بر بستر فناوري اطلاعات قرار گرفته اند در صنعت  افزايش نيابد با توجه به سرعت رقابتي که در دنيا  در حال انجام است قطعا عقب مي‌مانيم . بطور مثال شرکتي شبيه شرکت ما در امارات متحده عربي در شهر دبي است به نام) دوبال) که تقريباً با شرکت آلومينيوم المهدي هم زمان شروع به کار کرد والان  در حال حاضر بيش از 1٬000٬000 تن آلومينيوم  و محصولات پايين دستي توليد مي‌کند و  اين  به لحاظ استفاده بهتر از فناوري اطلاعات است.ما مفهومي ‌داريم در فناوري اطلاعات به نام ERP يعني برنامه‌ريزي بنگاه‌هاي بزرگ. اين يک مفهومي است که شما با استفاده از سيستم مبتني بر فناوري اطلاعات تمام فرآيندهاي سازمانتان و کسب و کار تان را استخراج مي کنيد . اينکار  خيلي تسهيلگر است  و شرکتي مثل  دوبال بر اين اساس  برنامه هايشان را دارند پيش مي برند و ما هم در آلومينيوم المهدي حدود5 سال است که شروع کرديم و موفقيت‌هايي را هم به دست آورده‌ايم .

با توجه به اينکه رقابت در حوزه کسب وکار بسيار سخت شده است و نياز است که شما به سرعت به اطلاعات درست و حجم بالا و پردازش شده دسترسي داشته باشيد و اطلاعاتي که فرآيندهاي داخل سازمان توليد مي‌کنند اينها را در واقع شما تحت مديريت بر مبناي تکنولوژي جديد بايد آن دسترسي داشته باشيد و تصميم‌گيري کنيد .ما بحث ERP را از سال 88 با يک شرکت داخلي قرارداد بستيم و تا سال گذشته موفق شديم 80 درصد قسمت‌هايي را که مد نظرمان بود در سازمان بر مبناي اين راه‌حل پيش ببريم و قسمت عمده آن را که نرم‌افزاري بود پياده کنيم.

 با اين مديريت چه اتفاقي خواهد افتاد ؟

 اتفاقي که مي‌افتد اين هست که شما  يک پروژه ERP در سازمان پياده مي‌کنيد يعني  تمامي فرآيندهاي سازمان مثلاً فرض کنيد فرايندهاي لجستيک سازمان از لحظه‌اي که مي‌خواهيد مواد اوليه را خريداري کنيد تا بارگيري شود و برود درانبار يا اگر قرار است درخواست بزندچه ميزان درخواست بزند وهمه عمليات مالي  که مترتب هست بر اين در قالب يک ديتابيس مشترک و يک فرآيند تحت  کنترلي که ما براي آن تعريف کرده ايم  بوجود مي آيد .ما در هر لحظه مي‌توانيم ببينيم که الان سفارش در چه مرحله‌اي است و يا محصول چه وضعيتي دارد  . بحث‌هاي نظارتي چه وضعيتي دارد ؟ در حجم‌هاي بسيار بالا شما چاره‌اي نداريد جز اين که از فناوري اطلاعات (IT) استفاده کنيد . براي اينکار در صنعت آلومينيوم ما اولين درکشور خواهيم بود و من پيش‌بيني مي‌کنم تا آينده بسيار نزديک بتوانيم در آلومينيوم المهدي صددرصد فناوري اطلاعات را پياده بکنيم و اين کار بسيار بسيار سختي است چرا که در صنايع بزرگي مثل آلومينيوم المهدي به اين دليل که شما فقط يک نرم‌افزار نصب نمي‌کنيد بلکه يک فرهنگ را در سازمانتان پياده مي‌کنيد و اين تغيير فرهنگ کار بسيار سختي است چون شما بايد ديدگاه تمام سازمان را نسبت به  کارشان عوض  کنيد وبر اساس راه‌حلي که برنامه ارائه مي‌دهد کار کنيم . ما در بحث زيرساخت پروژه را انجام داده‌ايم که اين پروژه در واقع زير ساخت شبکه آلومينيم المهدي را مبتني بر استانداردهاي روز  در 34 ساختمان در مساحتي قريب 200 هکتار شروع شد و به بهره‌برداري رسيد. چيزي نزديک به 20 کيلومترفيبر نوري  و 40 کيلومتر کابل مسي در اين پروژه به کار رفت که در استان در نوع  خودش کم نظير بود . باز پروژه ديگري که در آلومينيوم المهدي تا پايان سال به بهره‌برداري مي‌رسد ديتاسنتر آلومينيوم المهدي هست که با توجه به استانداردهاي  روز تقريبا از اواسط امسال بعد از اينکه مطالعاتش تمام شد اجراي آن شروع شد و تا پايان سال به بهره‌برداري مي‌رسد . تجهيزات  نگهداري اطلاعات در اين ديتاسنتر که سعي شده از آخرين فناوري‌هاي روز در آن استفاده شود قرار مي‌گيرد و شرايط امني را براي نگهداري اطلاعات به وجود مي‌آورد .

نيازهايي که براي ايجاد اين سيستم‌هاي اطلاعاتي هست در کشور موجود است ؟

بله ما توانايي آن را داريم که در داخل کشور تمام نيازهاي اطلاعاتي مان را در حوزه نرم‌افزار بالاخص با شرکت‌ها و پيمانکارهايي که در داخل کشور هستند انجام دهيم .

آيا نگاه مديران به فناوري اطلاعات مطلوب است ؟

به طور کلي در تمام کشور هنوز در رده‌هاي بالاي سازماني نگاه به فناوري اطلاعات يک نگاه هزينه‌اي است . اين نگاه بايد عوض شود به اين صورت  که مديران فناوري اطلاعات به مديران ارشد سازمان‌ها کمک‌کنند و بحث‌هاي فناوري اطلاعات را براي آنها روشن کنند . ما خودمان براي پروژه ديتاسنتر آلومينيوم المهدي در بحث توجيه‌پذيري پروژه نرخ بازگشت سرمايه‌گذاري که انجام مي گرفت  را محاسبه کرديم و در اختيار مديران قرار داديم . به نظر من زيرساخت در کشور وجود دارد اما دو مشکل اساسي وجود دارد . يکي اين که مديران فناوري اطلاعات بايد نگاهشان را اقتصادي کنند  و ديگران اينکه مديران ارشد سازمان‌ها به فناوري اطلاعات به چشم هزينه نگاه نکنند چون به سرعت پروژه‌هاي فناوري اطلاعات هزينه‌هاي خود را برمي‌گردانند.  پروژه‌هاي فناوري اطلاعات به طور مشخص در سازمان‌هاي بزرگ به اين صورت هزينه‌هاي خود را برگشت مي‌دهند که جلوي بسياري از ريسکها را مي گيرد يعني بسياري از مخاطرات سازمان را جلوگيري مي کند  و به صفر نزديک مي‌سازد . اينها قابل محاسبه است و در دنيا روي آن کار شده فرمول براي آن ساخته شده وتئوريهاي اثبات شده است . هر مديرعاملي زماني که مي‌خواهد روي يک پروژه سرمايه‌گذاري کند نگراني برگشت سرمايه را دارد. زماني که شما مي‌خواهيد از فناوري اطلاعات در يک سازمان استفاده کنيد بايد بدانيد که آيا اين جواب مي‌دهد يا خير ؟ اگر از تئوريها و روش‌هاي اقتصادي(IT) باشد قطعاً جواب مي‌دهد و برگشت سرمايه را دارد. ما ناگزير به تغيير فرهنگ هستيم در واقع جامعه ما در حوزه فناوري اطلاعات به سرعت دارد پيش مي‌رود اما صنعت ما ازآن  عقب مانده است.

ولي به نظر مي رسد در جامعه اين سرعت همگام پيش مي رود ؟

 در لايه‌هاي جامعه‌اين سرعت وجود دارد ما نيز بايد در صنعت وارد کنيم و استفاده کنيم  . نمي‌توانيم از آن استفاده نکنيم ايران بايد در دو سال آينده  به WTU  بپيوندد و در آن زمان دروازه هاي تجارت جهاني بازمي‌شود آن وقت ما در يک رقابت و مسابقه اي قرار مي‌گيريم که بايد خودمان آماده کرده باشيم و ورزيده باشيم . شرکتهاي بسيار قوي و متبحر در اين عرصه قرار دارند، در حالي که ديدگاه بسياري از مديران ما به فناوري اطلاعات ديدگاه هزينه اي است .

چه عوامل ديگري در توسعه فناوري اطلاعات موثر است ؟

بحث ديگر آموزش است  که بسيار  مؤثر است سازمان‌هاي ما بايد دوبعدي به قضيه نگاه کنند هم در بحث اقتصاد هم در بحث فناوري اطلاعات ،  مديران ما بايد آموزش ببينند . روش حل مسائل در فناوري اطلاعات با بقيه علوم متفاوت است ، فناوري اطلاعات  مي‌آيد صورت مسئله‌ها را جابه‌جا مي‌کند . يکي از شاخص‌هاي اثبات‌شده فناوري اطلاعات  پهناي باند است که اميدوارم  در کشور ما به وضعيت خوبي برسد .دولت تدبير واميد هم گفته  که دولت ما بايد يک انقلابي در اين زمينه بوجود بياوريد و جايگاه خود را در بين  کشور هاي آسيايي به دست بياورد .

و اما حرف پاياني؟

من تأکيد مي‌کنم  که بايد  نگاهمان را به فناوري اطلاعات عوض کنيم و نگاه هزينه‌اي نباشد بايد اتفاقي در کشور بيفتد  و نگاه هزينه‌اي در همه حوزه‌ها بالاخص حوزه صنايع و کسب و کارها تغيير کند و به سمت استفاده از فناوري اطلاعات با سرعت بيشتري برويم ، و نگاه ويژه‌اي به زيرساخت‌ها داشته باشيم . در دنيا که يکي از شاخص‌هاي توسعه‌يافتگي زيرساخت‌هاي فناوري اطلاعات است و مديران  ارشد سازمان‌ها بحث آموزش را جدي بگيرند .

ارتباط شما با رسانه ها و صبح ساحل چگونه است ؟

صبح  ساحل  يکي از پرتيراژترين نشريات استان است  و من تشکر مي‌کنم که اين نگاه را داشتند و اين صفحه مي تواند  براي ترويج فرهنگ مديريت و توسعه ظرفيت مديريت در استان  بسيار کمک مي‌کند و من باز هم تشکر مي‌کنم  به خاطر اين ديدگاه جديد و اين نشان مي‌دهد که در استان هرمزگان رسانه‌ها به اين سمت مي‌روند و اين اتفاق بسيار خوب وميموني است و حتما منتج به ظرفيت خوب مديريت در استان هرمزگان خواهد شد  و تشکر ويژه از تمامي دست‌اندرکاران روزنامه صبح ساحل که اين وقت را در اختيار من قرار دادند .