یکی از چالش‌های فرزندپروری برای والدین، مواجهه با زمانی است که کودک آنان کلمات زشت و ناهنجاری به کار می‌برد، اغلب والدین از این رفتار فرزند خود به شدت کلافه شده و واکنش‌های شدیدی نشان می‌دهند، چرا که والدین توقع دارند با محدود کردن یا تربیت مورد نظر خودشان، کودک هرگز به مرحله‌ی استفاده از کلمات زشت نرسد.

اما با توجه به گستردگی ابعاد زندگی در جامعه‌ی امروز، چنین  توقع بعید به نظر می‌رسد. کودکانی که به سن مدرسه می‌رسند، در بهترین حالت سی الی چهل کلمه و عبارت فحش‌آمیز و زشت در دایره‌ی کلمات خود دارند، که ممکن است نسبت به ناهنجاری آن‌ها آگاهی داشته باشند یا نداشته باشند. عموما کودکان از کلمات زشت استفاده می‌کنند تا واکنش والدین خود را ببینند و متاسفانه واکنش پدر و مادرها به این مساله بسیار شدید و همراه با تنبیه و قهر  است.

اولین تکنیک این است که والدین بدانند در چنین شرایطی به هیچ عنوان نباید نسبت به رفتار کودک واکنش شدید نشان دهند، اگر بر سر کودکی که فحش می‌دهد فریاد بکشید، بخندید، قهر کنید یا به طور کلی عصبانی شوید، احتمالا ناخواسته احتمال تکرار این رفتار در آینده را افزایش می‌دهید. اولین باری که از فرزند خود کلمه‌ی زشتی می‌شنوید، سعی کنید طوری واکنش نشان دهید انگار هیچ کلمه‌ی بدی گفته نشده است. گاهی کودکان در سنین پایین‌تر صرفا برای کشف کلمات، گسترده کردن دایره لغات و تقلید از دیگران از واژگان نامناسب استفاده می‌کنند و با راهنمایی والدین و اصلاح کلمات می‌توانند به راحتی از آن مرحله گذر کنند. کودکان در سنین بالاتر، مثلا حدود 6 تا 8 سال، در مواقع خشم، حسادت و غم ممکن است بارها و بارها از کلمات نابه‌جا استفاده کنند. 

روانشناسان معتقدند که عدم شناخت واژگان در کودکان این سن و ناتوانی در بیان احساسات و پیدا کردن واژگان موردنظر، می‌تواند علت استفاده از فحش باشد. تکنیک کارگشا در این مورد، همدردی با هیجانات کودک، صحبت درباره فحش دادن و ارائه‌ی راهکار جایگزین است. مثلا به کودک خود بفهمانید که حال او را درک می‌کنید و به او پیشنهاد کنید هیجان منفی خود را با صحبت کردن، بازی یا شرح هیجانات تخلیه کند. یک تکنیک مناسب که بسیاری از درمانگران کودک در استفاده از آن توافق نظر دارند، "ظرف حرف‌های زشت" است. ابتدا باید یک قاعده کلی و همگانی برای عدم استفاده از واژگان نامناسب و فحش‌ها در خانه وضع کنید، و هرکس که قاعده را بشکند باید مقدار مشخصی پول یا خوراکی یا هرچیز دیگری که از دست دادن آن برای کودک مهم است، در ان بیاندازد. پول یا خوراکی یا وسیله نباید در تعطیلات و تفریحات استفاده شود، چرا که کودک بیشتر به فحش دادن و اندوختن در ظرف حرف‌های زشت علاقه مند می‌شود. همچنین ممکن است استفاده از آن‌ها در خیریه به نظر خوب برسد، اما در واقع این موضوع را منتقل می‌کند که فحش دادن خوب است چرا که باعث کمک به دیگران می‌شود. 

بنابراین بهتر است از اندوخته‌های این ظرف برای مصارف خنثی مانند خرج‌های خانگی یا موارد روزمره استفاده شود. تکنیک بعدی، این است که کودک درک کند دیگران از شنیدن ناسزا حال بدی پیدا می‌کنند و بتواند با دیگران همدلی کند. 

با توجه به سن و موقعیت شرایط ایجاد همدلی در کودکان متفاوت است، می‌توانید از او بخواهید خود را به جای دیگران  قرار دهد و به جای ان‌ها احساس خود را از شنیدن ناسزا بیان کند. به طور کلی قبل از پیاده سازی هر تکنیکی بهتر است ابتدا دلیل فحش دادن کودک کشف شود و راهکار مورد نظر با توجه به سن و علت این مساله در نظر گرفته شود.

روزنامه صبح ساحل