بسیاری از مردان کمتر به سلامتی خود توجه می‌کنند و تا زمانی‌که با علائم بیماری مواجه نشوند، برای بررسی یا به عبارتی غربالگری به پزشک مراجعه نمی‌کنند. در حالی‌که اطلاع از وضعیت سلامتی برای همه افراد ضروری است. چنانچه بیماری‌ها در مراحل اولیه شناسایی شوند می‌توان از عوارض جدی آن‌ها پیشگیری کرد. به همین منظور به چند غربالگری مهم برای مردان می‌پردازیم که با انجام آن‌ها می‌توان مانع از پیشرفت بیماری‌های مختلف شد.

  

اضافه وزن یکی از مواردی است که بسیاری از مردان به آن توجه چندانی ندارند و همین مسئله حسابی دردسرساز خواهد شد. اضافه وزن، خطر ابتلا به دیابت و بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد از طرفی در ایجاد بسیاری از بیماری‌های دیگر نقش دارد. برای اینکه بتوان وضعیت فرد را مورد بررسی قرار داد باید از شاخص توده بدنی (BMI) کمک گرفت. این شاخص، چربی بدن را بر اساس قد و وزن اندازه‌گیری می‌کند و می‌تواند اضافه وزن یا ابتلا به چاقی را مشخص کند. بر اساس گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌‌ها (CDC)، شاخص توده بدنی 18 و نیم تا 25 برای بزرگسالان طبیعی است. برای بررسی وضعیت اضافه وزن یا چاقی می‌توان از متخصص تغذیه کمک گرفت.

  

انجمن قلب آمریکا (AHA) به عنوان یک منبع معتبر توصیه می‌کند که همه بزرگ‌سالان بالای 35 سال هر 5 سال یک‌بار کلسترول خون خود را بررسی کنند. در صورتی که افراد عوامل خطر (ریسک فاکتور) داشته باشند، باید این کار در سنین پایین‌تر یعنی حدود 20 سالگی شروع شود. مواردی چون دیابت، استعمال سیگار و قلیان، شاخص توده بدنی بالاتر از 30 و سابقه خانوادگی بروز حمله قلبی در بستگان درجه اول مواردی هستند که به عنوان عوامل خطر شناخته می‌شوند.  بررسی کلسترول از طریق آزمایش خون انجام می‌شود و کلسترول خوب (HDL) و کلسترول بد (HDL) به دقت مورد ارزیابی قرار می‌گیرد. علاوه بر این، تری گلیسرید نیز باید بررسی شود چون تری گلیسرید بالا در بروز خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته و دیابت نقش دارد و می‌تواند احتمال ابتلا به موارد یاد شده را افزایش دهد. در نتیجه بررسی تری گلیسرید و میزان آن از اهمیت بالایی برخوردار است و در شرایطی که میزان آن طبیعی نباشد باید بررسی و درمان برای این منظور انجام شود. 

  

یکی دیگر از مواردی که آقایان باید به آن توجه کافی داشته باشند، فشار خون بالا است. فشار خون بالا می‌تواند مشکلاتی چون بیماری‌های قلبی، سکته و حتی برخی از بیماری‌های کلیوی را به همراه داشته باشد. انجمن قلب آمریکا (AHA)، فشار خون طبیعی را در محدوده حداکثر 120 روی 80 میلی‌متر جیوه عنوان می‎‌کند. چنانچه فشار خون از این محدوده بالاتر برود، افراد باید توجه بیشتری به فشار خون خود داشته باشند. برای بررسی فشار خون باید 2 بار و با فاصله 4 ساعت اقدام به اندازه‌گیری فشار با یک دستگاه دقیق کرد. اگر در هر دو بررسی دستگاه فشارسنج عددی بالاتر از 120 روی 80 میلی‌متر جیوه را نشان داد، می‌توان به فشار خون بالا شک کرد و در چین شرایطی مراجعه به پزشک ضروری است. البته باید به این مسئله توجه داشت که برای ارزیابی فشار خون، قرارگیری در یک محیط آرام، اهمیت زیادی دارد ضمن اینکه فرد نباید استرس داشته باشد. عوامل زیادی در فشار خون بالا نقش دارند یکی از این عوامل دیابت محسوب می‌شود. 

  

آزمایش دیابت یکی دیگر از مواردی است که آقایان همانند خانم‌ها باید آن را انجام بدهند. این آزمایش به صورت ناشتا انجام می‌شود و نباید این مسئله را از یاد برد که یک آزمایش برای تشخیص قطعی دیابت کافی نیست و برای تایید میزان بالای سطح گلوکز خون، باید حتما آزمایش دوم نیز انجام شود که برای این منظور پزشک تصمیم می‌گیرد. به همین دلیل است که به افراد توصیه می‌شود حتما نتیجه آزمایشات را بررسی به پزشک تحویل بدهند و از تفسیر آزمایش خود بپرهیزند. 

  

سرطان روده یکی از سرطان‌های شایع در بین زنان و مردان محسوب می‌شود. به طور کلی، بروز این نوع سرطان در مردان بیشتر است ولی مردان کمتر برای غربالگری به پزشک مراجعه می‌کنند. همه افراد پس از سن 50 سالگی باید غربالگری سرطان روده را انجام بدهند که برای این منظور کولونوسکوپی (یک روش آندوسکوپی برای بررسی روده بزرگ و راست روده) پیشنهاد می‌شود. البته پزشک ممکن است به آن دسته از افرادی که سابقه سرطان روده در خانواده آن‌ها وجود دارد، انجام این کار را در سنین پایین‌تر توصیه کند. کولونوسکوپی یک روش بدون درد است که با توجه به نظر پزشک و با در نظر گرفتن شرایط بیمار با بیهوشی انجام می‌شود. معمولا حدود 15 تا 20 دقیقه انجام این کار زمان می‌برد و با این روش می‌توان ضایعات پیش سرطانی را قبل از بدخیم شدن شناسایی و از بین برد. 

  

سرطان پروستات یکی از سرطان‌های شایع در مردان محسوب می‌شود به همین دلیل غربالگری با هدف تشخیص زود هنگام این نوع سرطان از اهمیت بالایی برخوردار است. بهترین سن برای شروع غربالگری سرطان پروستات (آزمایش و معاینه) از 55 سالگی به بعد است. اما در شرایطی که سابقه خانوادگی سرطان پروستات وجود داشته باشد، این غربالگری در سنین 45 تا 54 سالگی نیز انجام می‌شود. به عبارت روشن‌تر، سابقه ابتلا به سرطان پروستات در پدر یا دو نفر از نزدیکان مثل عمو، دایی و ...، غربالگری در سنین پایین‌تر را الزامی می‌کند. باید توجه داشت که با معاینه، آزمایش و روش‌های تشخیصی مختلف می‌توان سرطان پروستات را در مراحل اولیه شناسایی کرد. این نوع سرطان هر چه سریع‌تر و در مراحل اولیه تشخیص داده شود، کنترل و درمان آن نیز راحت‌تر خواهد شد. 

  

از آن‌جایی که معمولا مردان ساعات بیشتری را در معرض آفتاب سپری می‌کنند، بررسی پوست آن‌ها نیز حائز اهمیت است. متاسفانه مردان به نسبت زنان کمتر از کرم‌های ضدآفتاب استفاده می‌کنند که این مسئله احتمال ابتلا به سرطان پوست را ممکن است افزایش دهد. ملانوم یکی از انواع سرطان پوست است که مردان و زنان را درگیر می‌کند. زنان زیر 50 سال معمولا بیشتر از مردان همسن خود به سرطان ملانوم مبتلا می‌شوند، اما این نسبت از 65 سالگی به بعد کاملا برعکس می‌شود. مردان 80 سال به بالا معمولا 3 برابر بیشتر از زنان همسن به این سرطان مبتلا می‌شوند. بررسی پوست توسط خود فرد به صورت ماهانه یکی از موارد مهمی است که باید به آن توجه کرد. تغییر در ظاهر خال‌ها و مشاهده موارد غیر طبیعی در آن‌ها باید مورد توجه قرار بگیرد. برای مثال، عدم تقارن یکی از مواردی است که اهمیت دارد. در واقع اگر ظاهر خال‌ها به گونه‌ای شود که انگار از وسط نصف شده‌اند، این مسئله باید توسط پزشک بررسی شود. حاشیه خال‌ها نیز حائز اهمیت هستند و ایجاد لبه‌های نامنظم در خال را نباید نادیده گرفت. رنگ خال‌ها یکی دیگر از مواردی است که باید به آن اهمیت داد و تغییر در رنگ خال یا ناحیه اطراف آن، باید توسط پزشک متخصص معاینه شود. همچنین قطر خال را نیز باید مد نظر قرار داد به گونه‌ای که قطر خال بزرگ‌تر 5 میلی‌متر نیاز به بررسی دارد. خارش در خال، خونریزی یا هر نوع تغییر شکل در خال را نباید نادیده گرفت. 

  

به طور کلی، زنان بیشتر از مردان به افسردگی دچار می‌شوند ولی باید توجه داشت که افسردگی در مردان نیز به اندازه زنان اهمیت دارد و نباید آن را نادیده گرفت. افسردگی علائم زیادی دارد و برای تایید ابتلا، مراجعه به روانشناس یا روانپزشک ضروری است اما به طور کلی هر گونه تغییر در خلق و خو را باید جدی گرفت. معمولا احساس ناامیدی و از بین رفتن علاقه فرد نسبت به کارهایی که قبلا انجام می‌داد، می‌تواند ناشی از افسردگی باشد. چنانچه موارد یاد شده یا احساسات ناخوشایندی شبیه به آن بیش از 2 هفته طول کشید، باید برای بررسی مراجعه کرد. درمان افسردگی با توجه به شدت و شرایط فرد می‌تواند به صورت غیر دارویی باشد. 

البته در برخی از افراد ممکن است در کنار درمان غیر دارویی، تجویز دارو نیز در نظر گرفته شود که تشخیص آن بر عهده درمانگر است. / www.healthline.com