سازمان ملل متحد( (UN ، نخستین دوشنبه‌ي ماه اکتبرِ هر سـال را بـه عنـوان «روز جهـانی زیسـتگاه» اختصاص داده است. این روز براي سال 2021، مصادف با 4 اکتبر  و 12 مهرماه است.

 به گزارش صبح ساحل، این روز بـرای اولـین بـار در سال ۱۹۸۶ با موضوع «پناهگاه، حق من است» در نایروبی جشن گرفته شد. این مناسبت به جهان یادآوری می‌کند که همـه مـا قـدرت و مسـئولیت شکل دادن به آینده شهرهای‌مان و مسئولیت حفظ و نگهداری زیستگاه برای نسل‌های آینـده را برعهـده داریم و بهترین فرصت است که یادمان باشد زمین تنها و یگانه زیستگاه همه زیستمندان است و باید از آن محافظت کنیم. موضوع امسال روز جهانی زیستگاه، «تسریع اقدامات شهری برای جهانی بدون کربن» است. این نام‌گذاری ازاین‌رو انجام می‌شود تا منعکس‌کننده وضعیت شهرها و حق اساسی همه انسان‌ها برای دسترسی به محل زندگی مناسب باشد. در بیانیه سازمان ملل متحد آمده است: «این روز در نظر گرفته‌شده است تا جهان به یاد داشته باشد که همه ما قدرت و مسئولیت شکل دادن به آینده شهرهایمان را داریم».

‍‍پس از وقوع انقلاب صنعتی، افزایش استفاده از سوخت‌های فسیلی توسط بشر موجب بالا رفتن سطح «دی‌اکسید کربن» شد. این گاز یکی از مهم‌ترین گازهای گلخانه‌ای است که نقش زیادی در تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی دارد. طوفان، سیل، خشکسالی‌ و آتش‌سوزی‌های شدید در جنگل‌ها همه حاکی از ایجاد تغییراتی غیرمعمول و با سرعت بالا در جو زمین است. تغییرات اقلیمی و گرمایش جهانی امروزه به یکی از مهمترین چالش‌های زیست محیطی تبدیل شده که تمام کشورهای جهان از جمله ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد و مقابله با این تغییرات نیازمند اقدامات جهانی است. کلانشهر تهران به‌عنوان ‌پرجمعیت‌ترین شهر کشور و یکی از ۳۰ کلانشهر ‌پرجمعیت جهان نیز می‌تواند نقش مهمی در انتشار همچنین کاهش انتشار دی‌اکسید کربن ایفا کند.

«حسین شهبازی»،  مدیرواحد مدل‌سازی و پیش‌بینی شرکت کنترل کیفیت هوای تهران  معتقد است که  بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش خانگی را یکی از مهم‌ترین راهکارهای کاهش انتشار دی‌اکسید کربن به شمار می‌رود. به گفته وی،  بهینه‌سازی مصرف انرژی در بخش خانگی هم باید به‌لحاظ فرهنگی و از طریق کاهش مصرف بی‌رویه و هم به‌لحاظ تکنولوژی و با استفاده از تجهیزات به‌روزتری که مصرف سوخت کمتری دارند،  اتفاق بیفتد. هوشمندسازی شهرها نیز از دیگر راهکارهایی است که می‌تواند در بهینه‌سازی مصرف انرژی و در نتیجه کاهش انتشار آلاینده‌ها به ما کمک کند.

به گفته دانشمندان نزدیک به 50 درصد دی اکسیدکربنی که نوع بشر در 200 سال گذشته وارد جو زمین کرده جذب آب دریا شده است . در نتیجه این فرایند سطح این گاز گلخانه ای در جو به اندازه ای که انتظار می رود زیاد نیست . از سوی دیگر غلظت زیاد دی اکسیدکربن در اقیانوسها باعث تغییر ترکیب شیمایی آب آنها شده و تشکیل صدف را برای برخی حیوانات دریایی دشوار کرده است . از آغاز عصر صنعتی در حدود سال 1800 میلادی میزان دی اکسیدکربن جو از 280 قسمت در میلیون به 380 قسمت در میلیون رسیده است . گرچه این افزایش زیاد به نظر می رسد اما بسیاری از دانشمندان از این موضوع شگفت زده هستند که دی اکسیدکربن اضافی که وارد جو شده تنها حدود نیمی از کل میزانی است که دراین مدت منتشر شده است. پژوهشگران در پی ده سال تحقیقات دریافتند که بقیه این دی اکسید کربن جذب آب دریاها شده است . به گفته کریستوفر سابین عضو انجمن ملی اقیانوس و جو شناسی سیاتل امریکا ، اقیانوس ها 48 درصد دی اکسیدکربنی را که ما در جو با سوزاندن سوخت‌های فسیلی و ساخت سیمان منتشر کرده ایم جذب کرده اند. وی می افزاید چنانچه اقیانوسها 118 میلیارد تن کربن را میان سال 1800 تا 1994 جذب نکرده بودند سطح این گاز در جو حدود 55 قسمت در میلیون بیشتر از میزان کنونی بود. 

منابع: ایسنا/ شانا/ آنا