به مهارتی که افراد را قادر می سازد قاطعانه، محترمانه و صادقانه به درخواست های نابجای دیگران پاسخ منفی دهند و فرد بدون این که باعث ناراحتی دیگران  شود از حق خود دفاع نماید، مهارت نه گفتن می گویند. 

 

1- نه گفتن به خود  2- نه گفتن به دیگران

نه گفتن به خود : مبارزه با هرعملی که باعث می گردد به اهداف درست خود دست پیدا نکنیم را مهارت نه گفتن به خود گویند.  یکی از اقدامات موثر دیگر در جهت تقویت مهارت نه گفتن «روزه داری» می باشد که به کرار در ماه مبارک رمضان در جهت جلوگیری از بطلان روزه از آن استفاده نموده ایم. مانند : نه گفتن به خوردن وآشامیدن در زمان مشخص، نه گفتن به گناه کردن، نه گفتن به غیبت کردن و... نه گفتن به دیگران : زمانی که خواسته ها و تمایلات فرد با خواسته دیگران منافات دارد می بایست قاطعانه از مهارت نه گفتن به دیگران استفاده نماییم.

 

 راه های تقویت « نـه گفتن » :

1-به تعویق انداختن پاسخ ها

 2-اولین نه گفتن را برای نه گفتن های بعدی هموار کنید.

3-هنگام نه گفتن به چشمان طرف مقابل خود نگاه کنید تا متوجه قاطعیت شما بشود.

4-هر روز بخود یادآوری کنید که نه گفتن حق شماست.

5-بدانید که علی رغم نه گفتن بازهم دیگران شما را دوست دارند.

6-بدانید افرادی که به درخواست ها همیشه پاسخ مثبت می دهند افرادی بی اراده و ضعیف و ناتوان هستند. 7-در کمک به دیگران افراط نکنید.   8-نه گفتن را تمرین کنید.

9-اعتماد به  نفس خود را افزایش دهید.  

 

راه های اساسی «نـه گفتن» در مواجه با مواد مخدر :

1-دلیل نه گفتن را در مورد مصرف موادمخدر در ذهن مرور کنید و به عواقب وپیامدهای مخرب آن بیاندیشید.

2-در مقابل پیشنهاد دهنده مصرف مواد، شما پیشنهاد سازنده و مثبت دهید. مانند : پیشنهاد رفتن به پارک و یا ورزش کردن.

3-اگر مورد اصرار قرار گرفتید محل را ترک کنید چون دوست واقعی باعث رشد می شود نه باعث سقوط شما.

4- نه گفتن نشان قدرست شماست نه حقارت و ضعف و بچگی.

بخاطر داشته باشیم برای بکارگیری درست مهارت ها تنها مطالعه و دانستن آن لازم نیست بلکه با تمرین می توانیم آن را رشد و پرورش دهیم. مانند : تمرین رانندگی، تمرین شناکردن 

 

نقش خانواده ها در مهارت «نـه گفتن»:

مهارت نه گفتن الگوی رفتاری است که ابتدا باید در خانواده ها شکل و تقویت گردد اما متاسفانه نبود جذابیت در کانون خانواده باعث می گردد فرد به سراغ تکیه گاهی باشد تا به آن تکیه و لذت ببرد و با جملات بیهوده خود را سرگرم می نماید. 

مانند : دنیا دوروز است پس بگذارید خوش باشم و این باعث می شود فرد لذت گرا شود (لذت سازنده خوب و مفید است اما لذت سوزنده انسان را از بین خواهد برد) و چون در خانواده بی ارزش و بی توجه قرار داده شده است و گاها به جبر پدر ومادر گوش داده، دیگر جرات نه گفتن ندارد و میخواهد خود را با جمع هم سو نماید تا نشان دهد بزرگ شده و جرات کافی را دارد درصورتی که اگر نه بگوید مطرح می گردد و نشان میدهد یک فرد قدرتمند و شجاع         می باشد (ویژگی شخص قدرتمند این است که قاطعانه جلوی خطا  ایستادگی می نماید).

 

 دلایل استفاده نکردن برخی افراد از مهارت «نـه گفتن»: 

1-نگران هستیم دوستانمان را از دست بدهیم.  2-نگران هستیم مقابله به مثل شود.

3-احساس گناه میکنیم و نمیخواهیم دیگران را از خود برانیم. 

 4-حوصله مذاکره وبحث نداریم.  5-ترس طرد شدن از گروه و جمع.  6-ترس از دست دادن شغل.  7-رودربایستی.

 

سخن پایانی :

مهارت نه گفتن یکی از مهارت های مهم زندگی است. آن را در وجود خود تقویت کنیم تا از خطرات و آسیب های اجتماعی، فرهنگی و ... ایمن و در جهت رشد و شکوفایی گامی محکم برداریم.