بحران در حقیقت یک فشار روانی-اجتماعی بزرگ و ویژه است، که باعث در هم شکسته شدن انگاره‌های متعارف زندگی و واکنش‌های اجتماعی می‌شود.

 

در عین حال با وارد کردن آسیب‌های جانی و مالی، تهدیدها، خطرها و نیازها تاره‌ای را به وجود می‌آورد. با توجه به اینکه ایران، جزء ده کشور بلاخیر دنیا است، و حوادثی مانند سیل، زلزله، رانش زمین و غیره، همه ساله منجر به مرگ و میر و آسیب‌های جسمی و روانی هزاران هموطن می‌شود، دور از نظر نیست، که با حجم عظیمی از تنش‌های روانی قابل توجه و عوارض جسمی-روانی دیرپا مواجه باشیم. در یادداشت‌های پیشین ابعاد روانشناختی سیل و زلزله و نحوه‌ی خودیاری در آن‌ها را بررسی کرده‌ایم.

امروز به یکی از پرفشارترین پدیده‌هایی که کودکان و بزرگسالان بعد از حوادث مصیبت‌بار تجربه می‌کنند، یعنی خاطرات، افکار و احساسات مزاحم می‌پردازیم. این خاطرات ممکن است ناخوانده و ناخواسته در هر زمانی از روز به علت افسردگی یا در پاسخ به یادآوری کننده‌های محیطی به ذهن بیایند، و حتی ممکن است تبدیل به کابوس‌ها یا خواب‌های وحشتناکی شوند. از آن‌جایی که این خاطرات خیلی روشن هستند، در نتیجه فشار روانی زیادی را به فرد تحمیل می‌کنند. اما در مقابل این فشار و افکار مزاحم چه باید کرد؟ اولین گزینه‌ی پیش رو، یک «نباید» است. نباید از خود بپرسید اگر فلان اتفاق می‌افتاد، یا اگر قضیه فلان‌ طور پیش میرفت، چه اتفاقی می‌افتاد؟ تصور اتفاقات بدتر، باعث افزایش سطح اضطراب و از کار افتادن فرایند شناختی خواهد شد.

روی آنچه حالا می‌توانید برای بهتر شدن اوضاع انجام دهید متمرکز شوید. اگر اوضاع در سطحی قرار ندارد که بتوانید کاری انجام دهید. به دیگران کمک کنید، تلاش برای آرام کردن دیگران یا کمک به آن‌ها در انجام دان امور، تاثیر بسیار مثبتی روی کاهش استرس و از بین رفتن افکار مزاحم دارد. دومین گزینه‌ی پیش رو، روی گرداندن از افکار مزاحم است. توجه مکرر و صرف انرژی روانی بر روی یک فکر مزاحم، در ابتدا ممکن است یک راه حل کارآمد به نظر برسد. در واقعیت، احتمال بدتر شدن اضطراب فرد با متمرکز شدن بر روی افکار مزاحم بیشتر می‌شود. شما می‌توانید از یک فکر مزاحم آگاه باشید، بدون آنکه تلاشی برای متوقف کردن آن انجام دهید

. زمانی که بین خود و این افکار مزاحم شکافی ایجاد کنید، می‌توانید واکنش معقول تری نسبت به آن‌ها داشته باشید. از کمک خواستن غافل نشیود. هر چه در زمان بحران، بتوانید ارتباط فردی و اجتماعی خود را محکم‌تر کنید، راحت تر از پس مسائل برخواهید آمد. بهره بردن از وجود یک درمانگر هم می‌تواند، گره‌ی مشکلات را برایتان باز کند. اگر شرایط استفاده از خدمات روانشناسی حضوری را ندارید. می‌توانید با شماره‌گیری 1480 از مشاوره‌ی رایگان بهزیستی کمک بگیرد.