مدت‌ها بود کتابی نخوانده بودم که به سان قلم داستایوفسکی در پس ادبیات مداوما از من بپرسد: در پهنه‌ی هستی که زیر قدم‌های آدمیان ذوب می‌شود، واقعا چه کسی حق زندگی دارد؟ چه کسی می‌تواند بکُشد؟ آیا قانون، واقعیت کشتن و کشته‌شدن را تغییر می‌دهد؟ «اولگا توکارچوک» نویسنده‌ی محبوب و زبان‌زد لهستانی، کسی است که با کلامی بدیع و محسور کننده، در کتاب «بر استخوان‌های مردگان» مجددا این سوالات را پیچیده در داستانی مرموز و اعجاب انگیز با ما در میان می‌گذارد. موضوع این کتاب متفاوت از موضوعات متداولی است که در قفسه‌‌های کتابفروشی‌ها می‌بینیم. در آغاز کتاب بر استخوان‌های مردگان، گمان می‌کنیم با یک داستان مرموز در ژانر هیجانی و معمامی طرف هستیم، اما هنگامی که به انتهای کتاب می‌رسیم متوجه می‌شویم که نویسنده چطور با روایتی پخته و عمیق باورهای ما را در دست گرفته و موضوع را چنان که خواسته به خوبی با ما در میان گذاشته‌ و به شکل شگفت‌انگیزی فریب‌مان داده است. کتاب ماجری زن میان‌سالی به نام انینا دوشیکا است که در شهری کوچک در انزوایی خودخواسته، مشغول مطالعه‌ی نجوم و اشعار بلیک است. او به جای دم‌خور شدن با آدم‌ها ترجیح می‌دهد وقتش را با حیوانات بگذراند. اصل داستان زمانی شروع می‌شود که جسد همسایه‌ی دوشیکا به شکل عجیب و غریبی پیدا می‌شود، دوشیکا در این باره چیزهایی می‌داند که به معمای قتل همسایه و قتل‌های دیگری که رخ می‌دهد کمک می‌کند، اما کسی به حرف‌های او اعتنا نمی‌کند و داستان به شکل میخکوب کننده‌ای ادامه پیدا می‌کند. نویسنده در این کتاب به فضای تاریکی می‌پردازد که با مرگ رنگ‌آمیزی شده‌است، مرگ انسان، مرگ حیوانات و تمام عناصر جهان. همچنین نویسنده با به تصویر کشیدن شخصیت اول داستان، موقعیت انسانی که با جماعت همرنگ نشده، انسانی که خلاف جهت آب شنا می‌کند و البته تنهایی او را به مخاطب خود نشان می‌دهد. چیزی که دقیقا این کتاب را از دیگر رمان‌ها متمایز می‌کند، شخصیت قهرمان است. زنی مجرد، میانسال، تنها، به دور از موفقیت‌هایی که هنجارهای جهانی برای ما تعریف کرده‌اند و با قواعد خاص خودش. وقتی پای داستان‌های فانتزی و معمایی به میان می‌آید، مخاطبان انتظار داستانی ادبی-جنایی را دارند که سریع خوانده می‌شود، به سوال‌های ذهنی پاسخ می‌دهد و در نهایت صرفا سرگرم‌کننده است. اما داستان « بر استخوان‌های مردگان» حاوی بینش‌های عمیق انعکاسی و فلسفی، سیاست، پیچ و تاب فکری و البته کنار گذاشتن فرهنگ و بینش عامه در مورد موضوعات مختلف است. اگر از طرفداران رمان هستید، این داستان قطعا به شیوه‌ای غیر معمول برای شما جذاب و البته آموزنده است.