دادههای فروش نفت ایران موضوعی است که عموما آمار دقیقی از آن منتشر نمیشود چراکه به دلیل تحریمها انتشار آمار آن در هالهای از ابهام است. همچنین به دلیل مسائل امنیتی نیز غالبا امکان شفاف کردن آمار فروش نفت وجود ندارد چراکه ممکن است غرب در صدد مسدود کردن راههای فروش نفت ایران برآید.لازم بهذکر است که آمار خرید نفت از ایران معمولا در آمار گمرکی چین نیز منتشر نمیشود و صنعت نفت به برآورد شرکتهایی نظیر کپلر و ورتکسا و ... متکی است. با ذکر این توضیح باید گفت که در ماه اگوست، بر اساس برآوردهای شرکت "تانکر ترکرز" در 20 روز اول این ماه، ایران 2.2 میلیون بشکه در روز نفت و میعانات گازی صادر کرده است که براساس گزارش شرکت اطلاعاتی بین المللی کپلر ، 1.5 میلیون بشکه در روز از این آمار مربوط به فروش نفت به چین بودهاست. این رقم بالاترین میزان از سال 2013 تا کنون است.
بر اساس گزارش بلومبرگ، افزایش صادرات نفت ایران به چین نیز به دلیل کاهش تخفیفات چین در واردات قیر است. افزایش قیمت نفت برنت که شاخص قیمت بازار جهانی است، تقاضا برای نفت تخفیفدار را که بیشتر توسط پالایشگاههای خصوصی مستقر در استان شاندونگ خریداری میشود، افزایش داده است.
همچنین طبق دادههای منتشر شده از سوی خبرگزاریهای داخلی، این رقم به طور قابل توجهی بالاتر از میانگین صادرات 917هزار بشکه در روز ایران به چین در هفت ماهه اول سال است و تنها در ماه می آمار صادرات، مشابه ماه آگوست بالا بوده است. بهطور کلی در سال جاری میلادی ایران موفق به فروش روزانه 957 هزار بشکه شدهاست.
درآمد نفتی ایران چقدر است؟
طبق آمار موسسه کپلر، صادرات نفت ایران بعد از بازگشت تحریم در سال 2018 و پایان معافیت تحریمی آمریکا به خریداران نفت ایران در سال 2019 افت شدیدی پیدا کرد بهطورکه در سال 2018 تولید 2.5 میلیون بشکه در روز بود اما در سال 2020 به 100 هزار بشکه در روز کاهش یافت. در این شرایط حتی چینیها حاضر به خرید نفت ایران نشدند. در نتیجه در سال 2020 رقم صادرات نفت ایران به چین از حدود 700 هزار بشکه در روز در شرایط غیرتحریمی به 324 هزار بشکه کاهش یافت و چین حاضر نشد همانند دوره اول تحریم به خرید نفت از ایران ادامه دهد. در سال 2021 و 2022 به ترتیب به روزانه 585 و 766 هزار بشکه رسید و در نهایت در سال جاری میلادی این رقم به 957 هزار بشکه رسیده است. آژانس بینالمللی انرژی نیز رقم صادرات نفت ایران به چین از سه ماه سوم سال 2022 تاکنون را میانگین یک میلیون بشکه اعلام کرده است.
طبق گزارش اوپک، قیمت هر بشکه نفت ایران در سال 2019، 2020، 2021، 2022 و 2023 به ترتیب 64.04، 40.77، 69.8، 99.92 و 79.6 دلار است. در نتیجه همکاری دولت چین در دور زدن تحریم آمریکا و صادرات نفت ایران به پالایشگاههای خصوصی چین باعث شده است که رقم درآمد حاصل از صادرات نفت خام ایران از 3.7 میلیارد دلار در سال 2020 به 25.4 میلیارد دلار در سال 2022 و 24.7 میلیارد دلار در سال 2023 (طبق پیشبینی) برسد و بیش از 20 میلیارد دلار ارزآوری ایران در تحریم افزایش یابد. این افزایش 20 میلیارد دلاری تنها مربوط به فروش نفت خام است. به عنوان مثال طبق آمار اوپک کل درآمد نفتی ایران در سال 2022 نسبت به سال 2020 حدود 34.7 میلیارد دلار افزایش یافته است. همچنین طبق آمار بانک مرکزی نیز درآمد نفتی ایران در سال 1401 نسبت به سال 1399 حدود 35.3 میلیارد دلار افزایش یافته که عمده این افزایش ناشی از صادرات به چین است.
آمار فروش گاز مایع (الپیجی) در شش ماهه اول 2023
پایگاه تحلیلی خبری پلاتس با استناد به منابع کشتیرانی و برنامههای رهیابی کشتیها تخمین زده است، ایران در ماه ژوئن 696 هزار تن، الپیجی بارگیری کرده است که نسبت به ماه می 28.5 درصد کمتر است. بارگیری الپیجی ایران در ماه می رکورد زده بود و به رقم 973 هزار و 260 تن رسیده بود. به این ترتیب، در مجموع محمولههای صادراتی الپیجی ایران در نیمه اول سال 2023 به تقریبا 4.71 میلیون تن رسیده است.
بر اساس برآوردهای اس اند پی گلوبال، متوسط صادرات ماهانه ایران در بازه ژانویه تا ژوئن یعنی نیمه اول سال 2023 برابر با 784 هزار و 833 تن بوده است.پیشبینی شده است اگر میزان بارگیری در همین سطح یا بیشتر باشد، مجموع صادرات در سال 2023 به 9.42 میلیون تن برسد. این رقم بیش از برآورد قبلی تحلیلگران برابر با 8.3 میلیون تن است. بنا بر اعلام پایگاه خبری مینت، چین در ماههای گذشته میلای، خریدار اصلی الپیجی ایران بود. محمولههای الپیجی ایران که در ماه ژوئن بارگیری شده است در ماه جولای به بنادر جنوبی و شمال شرقی چین رسیدند. بنا بر اعلام منابع کشتیرانی، محمولههای بارگیری شده ایران در ماه ژوئن بین 15 هزار تا 44 هزار تن بوده است و 15 کشتی بندر عسلویه و 7 کشتی نیز بندر سیراف را ترک کردهاند.
صادرات نفت ایران از سال 1980 تا 2022
صادرات نفت خام ایران در دسامبر 2022معادل 900 بشکه در روز بودهاست. و برای دسامبر 2021 معادل 762 بشکه در روز در ثبت شده است. بهطور میانگین 2میلیون125هزار بشکه در روز از دسامبر 1980 تا 2022 توسط ایران صادر شده است که در نمودار زیر جزئیات آن قابل مشاهده است.
بر اساس این دادهها در سال 2004 ایران بالاترین حد فروش خود را یعنی 2 میلیون 684 بشکه در روز تجربهکرده است. همچنین پایین ترین رکورد 404 بشکه در روز در سال 2020 بودهاست.