«ال نینو» یکی از چرخه‌های مشهور آب و هوایی جهان است که هر ۲ تا ۷ سال یک‌بار باعث ایجاد ناهنجاری‌های بزرگی در آب و هوای سراسر سیّارهه زمین می‌شود. سال ۱۳۹۴ برای نخستین بار "ال نینو" وارد ایران شد و مردم با روز‌های پربارشی مواجه شدند که نتیجه آن بود؛ حال بار دیگر این پدیده در راه ایران است. انتظار می‌رود بارش تجمعی مناطق مختلف کشور در پاییز و نیمه اول زمستان ۱۴۰۲ و به‌خصوص در نیمه غربی ایران به حد نرمال و فراتر از نرمال برسد، گردش‌های جوی در این مناطق مطابق با شرایط ال‌نینو است از این رو  انتظار می‌رود با احتمال بیش از  95 درصد  شرایط ال‌نینو تا دی  و بهمن 1402  رشد یابد.

به گزارش صبح ساحل، سخنگوی صنعت آب ایران در این خصوص گفت: با توجه به پیش‌بینی‌های انسو (یکی از پدیده های اقلیمی است که تغییرات آن موجب ناهنجاری هایی بزرگ آب و هوایی در بسیاری از نقاط جهان می شود. در بعضی مناطق، این پدیده باعث افزایش بارش و در بعضی مناطق، باعث کاهش بارش شده است)، پدیده ال‌نینو به عنوان فاز گرم انسو در جهان حاکم است و اقلیم ایران نیز بطور نسبی از این پدیده متاثر است. قاسم زاده با بیان اینکه "تأثیر ال‌نینو در ایران گرم شدن دمای هوا و افزایش بارش در فصول سرد است"، افزود: با توجه به دمای بالای هوا در فاز ال‌نینو، ظرفیت رطوبتی هوا فزونی می‌یابد، لذا بارش‌های حادث شده، معمولاً دارای تخلیه رطوبتی بالا و همراه با سیل و طغیان رودخانه‌ها هستند. وی گفت: بررسی نتایج پیش‌بینی‌های فصلی برای پاییز و زمستان پیش‌رو، نشانگر این است که به جز در جنوب و جنوب شرق کشور در استان‌های سیستان و بلوچستان، کرمان، هرمزگان، فارس، خراسان جنوبی و یزد که دارای شرایط بارشی نرمال و اندکی بالاتر از نرمال خواهند بود، سایر بخش‌های کشور با افزایش بارش و شرایط فوق‌نرمال روبرو خواهند بود. 

قاسم زاده تاکید کرد: آنچه که از تجربه سال‌های قبل و وقوع سیلاب در فاز ال‌نینو در سطح ایران و دنیا حاصل شده‌است، معمولاً این سیلاب‌ها دارای دبی‌های بالا و خارج از تاب‌آوری رودخانه‌ها است که البته شرایط بارش‌های حال حاضر در برخی کشور‌های دنیا از جمله ایران، مؤید همین موضوع است، فلذا تمهیدات لازم در تمام حوزه‌های شهری، کشاورزی، صنعتی، حمل و نقل و ... بایستی اندیشیده شود تا میزان خسارات به حداقل میزان برسد. 

"ال‌نینو" ۲۰هزار کیلومتر با ایران فاصله دارد
البته رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور با تأکید بر این‌که "ال‌نینو" اثر مستقیم بر ایران ندارد، گفت: نباید بیخودی مردم را نگران کنیم.

احد وظیفه خبرگزاری تسنیم در خصوص اثرگذاری پدیده "ال‌نینو" بر آب‌وهوای کشورمان اظهار کرد: قرار نیست ال‌نینو به ایران بیاید، این پدیده در اقیانوس آرام شکل می‌گیرد که تقریباً 20 هزار کیلومتر با کشورمان فاصله دارد.

وی ادامه داد: با وقوع پدیده ال‌نینو در برخی مناطق دنیا پدیده‌های ترسالی و در برخی مناطق خشکسالی روی می‌دهد، از جمله مناطقی که تحت‌تأثیر این پدیده قرار می‌گیرد شمال استرالیا، فیلیپین، اندونزی، چین و... هستند که اثر مشخص خشکسالی در آنها به وقوع می‌پیوندد. وی با یادآوری این‌که در بازه زمانی 3 تا 7 سال یک‌بار دما از نرمال بالاتر می‌رود و یک‌بار از نرمال پایین می‌رود، افزود: طی سال منتهی به پایان سال گذشته، پدیده لانینا باعث شد بارش‌های پاییزی ایران از نرمال کمتر باشد. وی با تأکید بر این‌که ال‌نینو از غرب تا شرق اقیانوس آرام را دچار تغییر دما می‌کند، تصریح کرد: تغییر گردش جوی،‌ آب‌وهوای مناطق مختلف را تغییر می‌دهد و ما از این منطقه فاصله دوری داریم. واقعیت این است که تأثیرات ال‌نینو به‌دلیل فاصله‌ای که با آن داریم مانند مناطق نزدیک به آن نیست.

رئیس مرکز ملی اقلیم و مدیریت بحران خشکسالی سازمان هواشناسی کشور اضافه کرد:‌ ال‌نینو در جنوب غرب آمریکا باعث بهبود خیلی خوب بارش‌ها می‌شود و پیش‌بینی‌ها در این رابطه 80 تا 90 درصد محقق می‌شود. وظیفه با بیان این‌که ال‌نینو مانند مناطق مجاور آن اثر مستقیمی بر آب‌وهوای ایران ندارد، اظهار کرد:‌ پدیده‌هایی مانند ال‌نینو را که بزرگ‌مقیاس هستند می‌توان برای آب‌وهوا 6 ماه تا یک سال آینده پیش‌بینی کرد، اما برای پدیده‌هایی مانند جریان نائو (NAO) پیش‌بینی تنها برای 15 روز امکان‌پذیر است، یا در رابطه با طوفان‌های تندری پیش‌بینی 30 تا 60 روزه ممکن است. وی گفت: در رابطه با اثرگذاری ال‌نینو هم ناگزیریم برای پاییز و زمستان پیش‌ِرو پیش‌بینی کنیم.

میانگین دمای هوا از نیمه شهریور تا نیمه آبان در سراسر کشور بین نیم تا 2درجه بیش از نرمال خواهد بود و از اواخر آبان به جز شمال غرب کشور  متعادل می شود .

کارشناسان هواشناسی می‌گویند: پدیده ال نینو  از نیمه دوم زمستان به تدریج فروکش می کند و نابه هنجاری دمای اقیانوس هند در هفته های منتهی به  زمستان مثبت می شود.

ال نینو چه مهمان ناخوانده پاییز 

ال نینو، گرم شدن طبیعی، موقت و گاه‌به‌گاه بخشی از اقیانوس آرام است که اغلب با جابه‌جایی مسیرهای هوایی برای طوفان، الگوهای آب و هوا را در سراسر جهان تغییر می‌دهد. جهان در اوایل امسال، از یک «لانینا»(La Nina) خارج شد که به طور غیرمعمول طولانی و قوی بود. لانینا که طرف مقابل ال نینو به شمار می‌رود، خشکسالی را در غرب آمریکا افزایش داد و فصل طوفان اقیانوس اطلس را تشدید کرد. معنای این امر به نوعی این است که برخی از شرایط آب و هوایی سه سال گذشته مانند خشکسالی، برعکس خواهند شد.

به گفته کارشناس هواشناسی طبق پیش بینی های فصلی که داشته ایم پدیده ال نینو در ایران بیشتر نواحی زاگرس شمالی و شمال غرب و جنوب و شمال شرق را درگیر خواهد کرد و ما شاهد بارش ها بیش از نرمال در این مناطق خواهیم بود.

او میگوید: این پدیده تا اوایل زمستان در این مناطق دیده شده و شاهد تقویت سامانه بارشی در کشور خواهد شد.

شایان ذکر است که گرچه سیل از یک محدوده زمانی  یک یا دو هفته بیشتر قابل پیش‌بینی نیست ولی با توجه به انتظارات کلی از بارش‌های احتمالی، برای جلوگیری و کاهش آسیب‌های احتمالی و خسارت‌های ممکن ناشی از سیل‌های گسترده مانند اواخر سال 97 و اوایل سال 98 و برای حفظ آب و خاک باید برنامه‌های اجرایی متناسب در دستور کار متولیان امر قرار گیرد.

به‌خصوص در مناطق شیبدار با پتانسیل وقوع روان‌آب و سیلاب (متناسب با میانگین بلندمدت بارش تجمعی منطقه موردنظر) و مناطق با کمبود پوشش گیاهی اقدامات آبخیزداری و ساخت آب بندهای فنی مناسب توسعه داده شود.