شاید در نگاه اول تعیین حدود و محافظت از مرزهای افراد در رابطه چندان مسالهی مشکلی به نظر نرسد. اما اکثر روابط در تمام حیطهها به این دلیل دچار مشکل میشوند که یا مرزهای ضعیفی دارند، یا طرفین عامدانه یا ناآگاهانه به مرزهای یکدیگر تجاوز میکنند یا اصلا تلاشی برای تعریف مرزها نمیکنند.
مرزهای بینفردی، زمانی که به درستی بیان شود، به طرفین رابطه اجازه میدهد تا
احساس امنیت و راحتی کنند و این راحتی و امنیت مسبب شکلگیری جراتورزی، خودبیانگری و صمیمت شده و آیندهی مساعدی برای رابطه پیشبینی میکند.
افرادی که عملکرد بینفردی خوبی دارند و از سلامت روانی متعادلی برخورداند، میتوانند مرزهای افراد و روابط را تشخیص بدهند، به آرامی در فاصلهی مناسبی از مرزها باقی میمانند و نیازی به بیان تند و آشکار مرزها و مرزبندی مداوم نمیبینند. افرادی که توانایی ضعیفی در درک مرزها دارند، عمدا مرزها را زیر پا میگذارند، در موقعیتهایی که مجبور به رعایت اصول دیگران میشوند رنجیده خاطر شده و با قهر و ناراحتی پاسخ میدهند یا در برابر مرزبندی دیگران مقاومت میکنند. دکتر دنیل لوبل، روانشناس بالینی دانشگاه نیویورک معتقد است که تعیین حد و مرز با دیگران مستلزم تقابل است. ما باید بتوانیم به دیگران بگوییم که انجام برخی رفتارها و عمل نکردن به یک سری امور غیرقابل قبول بوده و از طرف دیگری توانایی شنیدن همین نکات را در خودمان به وجود بیاوریم. بسیاری از ما تعیین حد و حدود در روابط را عملی ناراحتکننده و ناخوشایند میدانیم چرا که گمان میکنیم این کار همیشه با تهاجمی بودن و بیاحترامی همراه است، اما در این یادداشت مقدمات یک مرزبندی ملایم و دلسوزانه را فرا خواهیم گرفت. یک مثال رایج به زمانی باز میگردد که دوست نداریم کسی در خانهی ما سیگار بکشد.
در حالت عادی هنگامی که با انجام این عمل در دیگران مواجه میشویم یا به علت رودربایستی مجبور به عقبنشینی از مرزهای خود میشویم، یا به صورت تهاجمی واکنش نشان میدهیم، مثلا "تو چجور آدمی هستی که در خانهی دیگران سیگار روشن میکنی؟ همین الان خاموشش کن، چطور جرات میکنی اینطور رفتار کنی و غیره" این سبک تهاجمی اغلب تحقیرآمیز است و در بهترین حالت به دیگران اجازه ندادهاید در خانهی شما سیگار بکشند. اما بخاطر رفتار نادرست طیف زیادی از روابط خود را از دست میدهید، دیگران به شکل شدیدی به مخالفت با شما برمیخیزند، مرزهای شما را دور میزنند و تصویر یک فرد ناتوان از ارتباط از شما در ذهن آنان به جای میماند. به یاد داشته باشید، بهترین نتایج تنظیم مرز زمانی حاصل میشود که مرزها تا حد امکان آرام تنظیم شوند. لحن صدا، صرف نظر از کلماتی که انتخاب میکنید، بسیار مهم است، پس با صدای ملایم و با محبت صحبت کنید. به جای مطالبهگری،
پرخاشگری و موضعگیری، محترمانه و با احتیاط رفتار کنید. قدردانی خود را از طرف مقابل پیشاپیش ابراز کنید، چرا که احترام گذاشتن به مرزهای شما مستلزم فداکاری از جانب طرف مقابل است.
پیشنهادهای جایگزینی مطرح کنید که رعایت حد و مرزهای شما را برای دیگران راحتتر کند. برای مثال قبل با این کلمات شروع کنید " ما از اینکه شما به ما سر زدهاید بسیار هیجان زده هستیم. میدانیم که شما معمولا سیگار میکشید اما متاسفانه ما در داخل خانه هیچ مکانی برای سیگار کشیدن نداریم. میتوانیم برای شما فضایی در تراس مهیا کنیم و اگر کار دیگری از دستمان برمیآید خوشحال میشویم که برای راحتی بیشتر شما انجام بدهیم و قدردان لطف شما هستیم" . به این ترتیب شما در تعیین مرزهای خود کوشا بودهاید و از طرف دیگر رویکرد ملایم در مرزبندی شما را از چالشهای بزرگی نجات داده است. بنابراین از رویارویی ملایم به عنوان یک روش ارتباطی موثر و مفید استفاده کنید و برای ارتباط با دیگران خودتان را به این جعبهابزار مفید مسلح کنید.
روزنامه صبح ساحل