صبح ساحل- هنری:حوزه قصهگویی و داستان در هرمزگان از جمله حوزههای پرقوت و دارای حرف در حوزه فرهنگ و هنر به شمار میرود، که در صورت عدم توجه کافی مسئولان و برنامهریزان فرهنگی، میتوان حدس زد که چه بحرانی در انتظار این حوزه ادبی تاریخی است.
به گزارش تسنیم، قصهگویی لحظات شادی است برای آن دسته از جوانان بااستعداد و قصهگوی هرمزگانی که انرژی آن را از لبخندهای کودکان میگیرند و در کنار این لحظات شاد، آرزو دارند دغدغههای ادبی و هنری آنها در حوزه کودک و نوجوان با گونهای رفع شود تا بتوان از کودکان امروز شخصیتی ساخت که فردا برای هر کاری مناسب باشند.
یکم شهریور امسال، استان هرمزگان که از دیرباز به عنوان سرزمین قصهها و اسطورهها و داستانهای شفاهی شناخته میشود، میزبان بیستمین جشنواره قصهگویی مرحله استانی بود که در بخشهای مربیان کانون، نوجوان، آزاد، پدربزرگها و مادر بزرگها، بخش فراگیر (زبان اشاره) و رضوی برگزار شد و در نهایت شش نفر از قصهگویان این دوره از جشنواره به مرحله منطقهای راه یافتند؛ اما آنچه ما را به دنبال کردن این سوژه ترغیب کرد حضور جدی قصهگویانی است که سالها در کانون های پرورش فکری کودکان و نوجوانان به امر قصهگویی مشغول هستند اما همچنان دغدغههایی دارند که نیاز به توجه و پیگیری بیشتر از سوی مسئولان امر و خانوادهها نسبت به حوزه قصهگویی در قالبهای سنتی و جدید آن دارد.
قصهگویی مهارتهای کلامی کودکان را افزایش میدهد
طلعت کمال زاده، مربی تئاتر مدرسه استثنایی بندرعباس و قصهگوی زبان اشاره با اشاره به اهمیت کار هنر و ادبیات کودک و نوجوان در بین دانش آموزان استثنایی میگوید: چون کار تئاتر و نمایش را خیلی دوست داشتم و اشتیاق زیاد بچهها برای یادگیری میدیدم زبان اشاره را از خود دانش آموزان استثنایی یاد گرفتم.
این قصهگوی راه یافته به بخش منطقهای بیستمین جشنواره قصهگویی ادامه میدهد: به خاطر اشتیاق خودم برای آموزش و ذوق دانش آموزان برای یادگیری سعی کردم ارتباطم را باخانوادههایشان بیشتر کنم تا آنها هم مشوقی برای ادامه کار فرزندانشان باشند و خدا را شکر تا اندازه زیادی موفق شدیم.این معلم خوش ذوق مدرسه استثنایی با بیان اینکه قصهگویی مهارتهای کلامی را در کودکان و نوجوانان افزایش میدهد، افزایش مهارتهای شنیداری، قدرت تخیل، تصویرسازی و خلاقیت را از دیگر مزیتهای قصه گویی برای کودکان میداند.کمال زاده که خود سابقه چندین دوره حضور در مسابقات قصهگویی استانی و بینالمللی را دارد، میافزاید: خواندن و گوش دادن مرتب باعث میشود که کودکان ما در آینده سخنران موفقی شوند. و اینها هنر قصهگویان ماست که این مهارتها را در کانونهای پرورش فکری و در سطح مدارس و مهدکودکها توسعه دهند.
قصهگویی یک هنر است
مرضیه فیروزی، برگزیده منطقهای در بیستمین جشنواره قصهگویی در هرمزگان با قصه حسن کچل از کتاب چهل قصه منوچهر کریم زاده میگوید: قصهگویی یک هنر است که شاید به ظاهر بعضیها کار راحتی باشد درحالی که افراد وقتی افراد وارد این کار به طورحرفهای میشوند میبینند که واقعاً کار سخت درعین حال لذت بخش است.وی که کار قصهگویی رو از سال 85 در شهرستان میناب آغاز کرده و برای تمامی گروههای سنی قصهگویی میکند، الگوی خود در قصه گویی را پدرش میداند و میافزاید: امروزه با تشکیل کلاسهای آموزشی و منابع معتبر و دسترسی به فضای مجازی و تجربیات کسب شده مشکل خاصی در این زمینه وجود ندارد اما تشکیل یک انجمن در استان برای شناسایی افراد توانمند میتواند افراد زیادی را به سمت جشنوارهها سوق دهد.این مربی کانون پرورش فکری شهرستان میناب در خصوص نقش جشنوارههای قصهگویی عنوان میکند: اینکه آموزش و پرورش میناب وارد بحث قصه گویی برای دانش آموزان شده خیلی خوب است اما یک دانش آموز مستعد که از سمت خانواده حمایت نمیشود راه به جایی نمیبرد. نشستهای تخصصی قصهگویی، معرفی منابع قوی، دیدن فیلمهای قصهگویی و آموزش قصهگویی برای قشر نوجوانی که میخواهد وارد کار قصهگویی شود، ضروری است.
قصهگویی یکی از ابزارهای مهم آشنایی با معارف رضوی است
فاطمه غفاری سروستانی، برگزیده بخش رضوی جشنواره قصهگویی در هرمزگان نیز قصهگویی را یکی از ابزارهای مهم آشنایی با معارف و فرهنگ رضوی میداند و میگوید: در بخش بزرگسال کتابهای متعددی چاپ شده، اما در بخش کودک ما با منابع باکیفیت اندکی روبرو هستیم درحالی که باید از دریچه نگاه کودکان به این موضوع پرداخت.غفاری با بیان اینکه انیمیشن قالب اثرگذار در نشر معارف رضوی به شمار میرود، عنوان میکند: خوشبختانه امسال در بخش انیمیشن رضوی اعضای کانون فراگیر بندرعباس دواثرتولید کرد.
قصهگو باید به جادوی قصهها ایمان پیدا کند/ منابع قصه برای رده نوجوان اندک است
قصهگوی مینابی در بیستمین جشنواره استانی قصهگویی با بیان اینکه از لبخندهای مخاطبان قصههایم انرژی میگیرم می گوید: تشویق پدر و مادرم بزرگترین انگیزه برای تمرکز بیشتر من به قصه و قصهگویی است.
یاسمن عباسی که از سال 92 که وارد کانون پرورش فکری کودکان شده و به شکل حرفهای تر کار قصهگویی را برای کودکان و نوجوانان دنبال میکند، با اشاره به این مطلب که مهمترین الگوی من در قصهگویی پدر و مادرم هستند و بیش از 50 سال است در دمشهر میناب برای کودک و نوجوان قصهگویی میکنند، بیان می کند: قصهگویی کار راحتی نیست بلکه به مطالعه و تمرین بسیار زیادی نیاز دارد، حتی گزینش یک قصه که متناسب با روحیات افراد باشد و در وجود مخاطب درونی شود، کار بسیار سختی است.
به گفته این مربی قصهگویی، علاقه قصه گو به شنیدن، مطالعه کتاب و قصه گفتن نقش مهمی دارد؛ همچنین تناسب قصه با روحیات و اخلاق و پوشش قصه گو بسیار مهم است؛ یک قصه باید عاشقانه بارها و بارها قصهاش را تمرین کند تا بتواند آن را با دل و جان بازگویی کند تا تأثیر آن را در مخاطب ببیند.
عباسی یکی از مشکلات موجود کمبود منابع مکتوب و استادان راهنما در زمینه قصه گویی می داند و می افزاید: با وجود تمدن کهن و قصههای قدیمی ما که نشان از قصه دوستی قوم ایرانی است، اما این روزها مسئولان و سایر اعضای جامعه ما قصه و قصهگویی را نادیده میگیرند و توجه چندانی به ای مقوله نمیشود.
نیروی قصهگویی را از لبخندهای مخاطبانم میگیرم
این قصهگوی مینابی ادامه داد: اگر مسئولان امر حمایتهای خوبی از قصه و قصهگویان داشته باشند، شوق مردم به قصه و به دنبال آن کتابخوانی، ایجاد فضای همدلی نیز در جامعه رشد میکند؛ مطالعه کتابهای قصه گروه سنی کودکان کمک زیادی به امثال ما قصهگویان میکند، منابع قصه گویی برای رده سنی نوجوان و قصههای مذهبی نیز اندک است.وی با بیان این مطلب که من نیروی قصهگویی را از لبخندهای مخاطبان قصههایم میگیرم و عاشق لحظات قصهگویی و قصه شنیدن هستم، تاکید دارد که انسانباید واقعاً عاشق قصه و قصهگویی باشد و به جادوی قصهها ایمان پیدا کند تا بتواند قصه بگوید.
رشد مهارتهای کاربردی کودکان با ابزار قصهگویی/ وجود 9 هزار جلد کتاب در سطح کانونهای قشم
فرحناز شهنوازی مربی مسئول کانون پرورش فکری کودکان در قشم نیز معتقد است: استفاده از ابزار در قصهگویی کمک زیادی به رشدخلاقیت و مهارتهای کاربردی در کودکان و نوجوانان میکند و به صورت غیرمستقیم کودکان با نحوه کاردستی و نمایش خلاق و ارتباط آن با قصه گویی آشنا میشوند.وی با اشاره به اهمیت کار کودک، تعامل کانون قشم با سایر ادارات بخصوص محیط زیست و موسسه ژئوپارک قشم را مثبت ارزیابی و عنوان میکند: در شهرستان قشم از اردیبهشت 94از جهت جذب عضو با آموزش و پرورش و اداراتی مثل محیط زیست، ژئوپارک قشم ارتباطات خوبی گرفتیم. و یکی از نهادهایی که هرساله در برنامههای کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان در قشم فعال است، موسسه ژئوپارک میباشد.شهنوازی حضور هر ساله کانون پرورش فکری کودکان قشم در جشن تولد لاک پشتها را نمونهای از تعامل خوب کانون و محیط زیست برشمرد.این مربی قصهگویی همچنین منطقه شهاب قشم را جزو فعالترین مناطق قشم در حوزه برنامههای کودک و نوجوان میداند و میگوید: بالغ بر 9 هزار جلد کتاب با 692 نفر عضو در سطح کانونهای قشم داریم که از این تعداد بالغ بر 150 نفر اعضای فعال و دائمی ما هستند.وی با بیان اینکه موقعیت جغرافیایی شهر قشم باعث شده تردد کودکان و نوجوانان و والدین با کانون به سختی انجام شود، میافزاید: برای حل این مشکل نیاز دیدیم خودمان با استقرار کتابخانههای سیار شهری وارد روستاها و شهرهای قشم شویم و از نزدیکفعالیتهای کانون را به مردم و فرزندان آنها معرفی کنیم، لذا پیگیر هستیم این کار زیبای فرهنگی زودتر انجام شود.
در استان هرمزگان در مجموع 120 قصهگو فعالیت دارند که 86 نفر آنها در شهرستانها و 34 نفر در مرکز استان است.بیشترین تعداد قصهگویان نیز با 21 قصهگو مربوط به شهرستان میناب میباشد.