بهانه‌ی  قلم‌فرسایی این یادداشت؛ کامنت یکی از هم استانی‌های نوجوان عزیزمان در ذیل آگهی استخدام یک شرکت تجاری خصوصی در فضای مجازی برای ارائه رزومه جهت استخدام بود. نکته نغز و ظریفی در این کامنت، البته همراه با جای درد در اندیشه من داشت. در پاسخ به ارائه رزومه کاری و ارائه مدرک نوشته بود: «مدرک من؛ ۱- دست بغل سایپا ۲-پا بشکه ای ۳- اگه موتور سی جی باشه گازایل[گازوئیل] از حسنلنگی به چاه‌سمال یه سرویس ۵۰ تومن. » 

بله؛ کاکای عزیزم، شما هم حق دارید! عرق شرم بر پیشانی آفتاب سوخته استان ما نشسته که فرزندانش این چنین در تب‌وتاب یک کسب و کار بسوزند؛ ولی نگران نباش! این روزها هفتمین برنامه توسعه ملی در حال تدوین و ارائه برای تصویب است؛ حتما کارشناسان و کمیته های برنامه نویسی و بودجه ریزی و کارگروه های دستگاه های اجرایی هرمزگان، ظرفیت ها را احصاء و چانه زنی و پیشنهادات برای درج ردیف های اختصاصی توسعه برای استان ما را انجام داده اند؛ جای نگرانی نیست! 

 این روزها مثنوی هفتاد من توسعه سواحل مکران -که دیگر رمقی برای ورق زدن اخبار پیرامون آن نیست- اساسنامه سازمان آن تصویب شده و جای نگرانی نیست!  شنیده ای  که قرار بود یک میلیون شغل درسال ایجاد شود؛ حتما اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ما، شما را جزء این آمار محاسبه کرده و جای نگرانی نیست! دراخبار آمده بود؛ چند مدت قبل اعضای کمیسیون ۹۰ مجلس شورای اسلامی، بخش هایی از استان مارا مورد تفقّد قرار دادند و قرار است که زندان شهر به جای خوش آب و هوا منتقل شود! نگران نباش!... چه بگویم که جز ملال نیست برارُم!    

ما مردم هرمزگان علاوه بر سوزنی به مسئولان، جوالدوزی هم باید به خودمان بزنیم! نسبت ما با مطالبه‌گری قانون مدار چیست؟! نمایندگان ما در مجلس شورای اسلامی به عنوان راس هرم مطالبه حقوق عامه مردم هرمزگان و مدیران کل دستگاه‌های اجرایی در سیاست‌گذاری‌های توسعه ای  و ایجاد زیر ساخت‌های عمرانی، سلامت، آموزش و فرهنگ چقدر توان مطالبه گری در سطح کلان و ملی را دارند؟  

 به یک مصداق قابل تطبیق در استان خودمان اشاره می کنم که مردم هرمزگان باید آن را مطالبه کنند. آیین نامه اجرایی قانون اختصاص دو در هزار درآمد ناشی از فروش نفت خام و گاز برای عمران و آبادانی مناطق نفت‌خیز در سال ۱۳۸۱ هجری شمسی در هیئت وزیران تصویب شده است.  در آن به تعریف سهم استان تولیدکننده دارای میادین نفتی و ضوابط آن پرداخته است. 

حدود ۲ دهه از تصویب و ابلاغ این آیین نامه می‌گذرد و جا دارد شورای برنامه ریزی و توسعه استان هرمزگان اقدامات صورت گرفته در راستای استیفا و انتفاع مردم هرمزگان  از این قانون را بیان کند؟! این یک زاویه و زاویه‌ی دیگر در حوزه مسئولیت‌های اجتماعی وزارت نفت است که مطابق قانون، بخشی از مبلغ سرمایه گذاری هر پروژه‌ای را به طرح های توسعه ای جوامع محلی به ویژه مناطق نفت خیز و گازخیز اختصاص دهد. سال گذشته جنجال درخواست ساخت ۷۰۰ خانه برای روحانیون جهرم از محل مسئولیت‌های اجتماعی وزارت نفت رسانه ای شد که البته توسط مدیران وزارت نفت رد شده است. جا دارد نمایندگان استان هرمزگان در مجلس شورای اسلامی و استانداری هرمزگان نامه‌نگاری و درخواست‌های خود از وزرات نفت در جهت ایجاد زیرساخت‌های توسعه‌ای در هرمزگان را منتشر کنند؛ البته بدون درخواست انتصاب خویشان در صندلی های مرتبط با وزارت نفت. یا وزارت نفت اقدامات حوزه مسئولیت اجتماعی خود را در هرمزگان تشریح کند. آنچه که در این چند سال اخیر دیدیم عکس یادگاری با بیمارستان در حال ساخت و نیمه تمام یکی از صنایع بوده است!

 شرکت‌های نفتی استان بیش از ۶۰ درصد سبد سوخت کشور را تشکیل می دهند، از محل دو در هزار فروش محصولات نفتی و مشتقات آن و صادرات محصولات پایین دستی پتروشیمی چه تعداد کارگاه‌های کوچک و آموزشگاه مشاغل متناسب با دریا در هرمزگان یا زیر ساخت های توسعه ای در هرمزگان ایجاد می‌شد؟! شاید آن کودک از فقدان جاده مناسب در اثر عقرب گزیدگی، رویاهای پدر ومادر برایش در گور نمی شد؟! یا اینکه سهم یک درصدی فروش نفت  برای جبران آلایندگی ها در مناطق نفت خیز مصوب 1393 مجلس شورای اسلامی به حساب استان‌ها واریز شود. البته فکر نکنم اقدامات مسئولیت اجتماعی وزارت نفت در هرمزگان  با چند زمین چمن مصنوعی یا سالن ورزشی یا اختصاص یک آمبولانس یا کمک به بخش سوانح و سوختگی بیمارستان دانشگاه علوم پزشکی یا حتی مدرسه سازی همپوشانی و برابری با یک درصد میزان فروش نفت داشته باشند؟!خلیج همیشه فارس حدود 730میلیارد بشکه نفت ذخیره ثابت شده دارد که بیش از 20میلیارد بشکه آن در هرمزگان موجود است. طبق آمار، پالایشگاه نفت ستاره خلیج فارس روزانه تا 45 میلیون لیتر و پالایشگاه نفت بندرعباس روزانه تا 12 میلیون لیتر بنزین تولید می کنند. 

انگار سهم هرمزگان از سفره نفت، آلایندگی سفره های زیر زمینی آن است. رجوع کنید به مقاله پژوهشی تاثیر آلاينده‌های نفتی فاز LNAPL در آبخوان(آب‌های زیرزمینی)پالایشگاه بندرعباس منتشر شده در فصلنامه انسان و محیط زیست،شماره۵۹ ،زمستان ۱۴۰۰،صص ۱۴۱-۱۵۸. یا پژوهش ارزیابی زیست محیطی وسنجش برخی شاخص های مهم آلودگی نفتی در اراضی (زمین) محدوده پالایشگاه گاز سرخون بندرعباس منتشر شده در نشریه محیط شناسی سال ۱۳۹۰ دوره ۳۷،شماره۵۷،صص ۹-۱۸. این هم نمونه ای از اتلاف منابع آب وخاک به واسطه پالایشگاه ها در استان ما؛ منافع آن برای مردم هرمزگان را مردمان هرمزگان از مسئولان استان هرمزگان مطالبه کنند. بی شک برخی از آنانی که در این وضعيت معیشتی به برخی مشاغل خطرناک روی می آورند، به اجبار در این مسیر گام بر می دارند. دریا و منابع فسیلی خداداد آن بزرگترین سرمایه مردم هرمزگان است.

 باید دید خورشید آینده توسعه دریا پایه و اقتصاد دریا محور برای مردم هرمزگان؛ کی از بام ساختمان سفید بلوار ساحلی بندرعباس طلوع خواهد کرد؟ شاید طاووس توسعه هرمزگان در همین ساختمان محبوس است؟!