کمتر از یک هفته تا دور دوم انتخابات دوازدهمین دورهی مجلس شورای اسلامی باقی مانده است. در دور نخست این انتخابات، تکلیف 245 کرسی از 290 کرسی مشخص شده و 45 نفر از نمایندگان در دوم، باید برای ورود به خانهی ملت با یکدیگر به رقابت بپردازند. با نگاهی به چینش کاندیداها و نوع تائید صلاحیتها، بنظر میرسد چینش طیفهای فکری در دور نخست، در دور دوم هم ثابت خواهد ماند و تغییری به لحاظ درصد هرکدام از طیفها مشاهده نخواهد شد. البته این موضوع نیز آشکار است که با وجود پایینترین مشارکت در طول تمامی ادوار مجلس، در مقایسه با مجلس گذشته، ترکیب نمایندگان کمی متکثرتر بوده و البته رقابت در درون جریان اصولگرایان نیز احتمالا در این دوره خود را نشان خواهد داد. در همین راستا، قصد داریم نگاهی به اسامی مطرحشده برای ریاست مجلس دوازدهم داشته باشیم.
محمدباقر قالیباف
شاید بتوان محتملترین گزینهی
ریاست بهارستان در مجلس دوازدهم را محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس یازدهم و شهردار سابق تهران دانست. این در حالی است که قابل انکار نیست که مسیر هموار او در ریاست مجلس سابق، در مجلس دوازدهم تکرار نخواهد شد. در سالهای اخیر نام قالیباف با حواشی گوناگونی از قبیل پروندهی فساد عیسی شریفی، معاون وی در امور هماهنگی مناطق شهرداری تهران، تخلفات گسترده در واگذاری زمینهای شهرداری تهران، ماجرای موسوم به سیسمونیگیت، درخواست اقامت کانادا از سوی فرزند وی و دیگر مسائل گره خورده است. مجموعهی این عوامل، قالیباف را با منتقدین بسیاری در میان اصولگرایان مواجه ساخته است که نمود آن را میتوان در نتیجهی انتخابات مجلس دوازدهم نیز مشاهده کرد؛ بهطوری که وی به عنوان شناختهشدهترین فرد در میان این جریان، در جایگاه چهارم حوزهی انتخابیه تهران ایستاد و هیچیک از اعضای لیست اختصاصی او در دور اول موفق به راهیابی به بهارستان نشدند. با تمام این اوصاف، قالیباف همچنان در میان اصولگرایان سنتی و اصطلاحا پدرخواندههای این جریان مقبولیتی بیشتر از سایر اسامی دارد و احتمالا بیرون از مجلس، لابی حمایتی از وی تاثیرگذاری خود را خواهد گذاشت. علاوه بر این، رای حدود 60 نفر از میانهروها و اصلاحطلبان در مجلس دوازدهم احتمالا برای ائتلاف، بیش از نمایندهی شریان و پایداری، رقیب بالقوهی او، به قالیباف گرایش داشته باشد و این میتواند برگ برندهی قالیباف برای مذاکره با سایر لیستهای اصولگرا باشد و در صورت توافقنکردن با آنها، به سراغ میانهروها و مستقلین برود. البته نشانههایی مبنی بر تمایل جبههی پایداری بر ائتلاف با وی نیز وجود دارد؛ به عنوان مثال «مهدی باقری»، نماینده زنجان در مجلس و عضو شورای مرکزی جبهه پایداری در گفتوگو با ایلنا درخصوص انتخابات هیات رییسه مجلس گفت: «به نظر من رییس مجلس قوی بوده اما اعضای هیات رییسه با قدرت برخورد نکردند که رییس متهم به این شده که مثلا تکروی میکرد. به عقیده بنده اگر به آن میزانی که رییس وقت میگذاشت، سایر عزیزان هم وقت میگذاشتند با جدیت و بدون تعارفات سیاسی برخورد میکردند همان جدیتی که رییس مجلس داشت اگر سایر اعضای هیات رییسه هم داشتند، کارها بهتر پیش میرفت.» بنابراین بنظر میرسد جبههی پایداری که در این دوره به عنوان طیف منتقد قالیباف شناخته میشود، تمایل دارد تا در ازای دریافت تعداد بیشتری از کرسیهای هیئترئیسه، با قالیباف ائتلاف داشته باشد.
مجتبی ذوالنوری
دومین فردی که به عنوان گزینهای برای ریاست مجلس دوازدهم نام برده میشود، مجتبی ذوالنوری، نمایندهی قم در مجلس دهم و یازدهم، رئیس کمیسیون امنیت ملی مجلس و نائبرئیس دوم مجلس یازدهم است. از وی به عنوان اصلیترین گزینهی جبههی پایداری، شریان و جبههی صبح ایران "مصاف" نام برده میشود که در روزهای اخیر شنیدههایی مبنی بر آغاز رایزنیهای وی برای تکیه بر صندلی ریاست مجلس به گوش میرسد. این در حالی است که موضعگیری اصولگرایان میانهرو و سایر میانهروهای مجلس نسبت به رایآوری فردی از جبههی پایداری، کار را برای او سخت خواهد کرد. به همین جهت، احتمالا اعضای جبههی پایداری با دریافت تعدادی کرسی از هیئترئیسه و یا کمیسیونها، به ائتلاف با قالیباف تن خواهند داد.
منوچهر متکی
منوچهر متکی را میتوان رهبر اصولگرایان معتدل و طیفهای نزدیک به لاریحانی در
مجلس فعلی قلمداد کرد. وی 5 سال در دولت نهم و دهم وزیر امور خارجه و در ادوار اول و هفتم مجلس شورای اسلامی، نمایندگی کردکوی و تهران را در سابقه خود دارد و همچنین مدتی معاون بینالملل دفتر رهبری نیز بوده است. متکی با حمایت شورای وحدت و موتلفه لیست مخصوص به خود در تهران را منتشر ساخت که البته در دور اول وی تنها کاندیدایی بود که از این لیست به مجلس راه پیدا کرد. به گفتهی متکی، شورای وحدت در سراسر کشور 60 نمایندهی اختصاصی و 30 نمایندهی مشترک در دور اول مجلس دوازدهم دارد که نشان از تاثیرگذاری بالای این جریان در مجلس آتی دارد. این در حالی است که در صورت نامزدی متکی، احتمال بسیار زیاد لیست صدای ملت و میانهروها در مجلس با وی همراه خواهند بود.
مسعود پزشکیان
در میان اسامی مطرحشده، احتمالا کمترین شانس برای مسعود پزشکیان، وزیر بهداشت در دولتهای هفتم و هشتم و نائبرئیس مجلس سابق خواهد بود. پزشکیان را میتوان رهبر اقلیت اصلاحطلبان و منتخبین میانهروی صدای ملت در مجلس دوازدهم دانست. این لیست که البته خود محصول حمایت اقلیت احزاب اصلاحطلب بوده است، موفق به دریافت حدود 45 کرسی مجلس دوازدهم در دور اول شده است. این در حالی است که در میان مستقلین و آرای خاکستری مجلس دوازدهم، مقبولیت پزشکان بیش از سایر اسامی است؛ بهطوری که با نگاهی اجمالی از میان این آراء دستکم 15 رای برای این طیف خواهد بود. با این اوصاف، این جریان احتمالا برای سهمخواهی حداقلی با یکی از اسامی دیگر ائتلاف خواهد کرد اما تنها در فرض تعدد کاندیداها و عدم اجماع در میان اصولگرایان بر روی یک شخص، میتوان اندکشانسی را برای پزشکیان قائل بود. در عین حال، اقلیت صدای ملت در مجلس، با توجه به چندگانگی اصولگرایان مجلس دوازدهم، حتما تاثیرگذاری خود را در تصمیمات سرنوشتساز بهارستان نشان خواهد داد.
حمید رسایی
در میان راه یافتگان به مجلس دوازدهم، یکی از چهرههایی که این روزها نامش حداقل در حوزه تهران، بیشتر از سایر منتخبین به گوش میرسد، حمید رسایی است. رسایی سابقه نمایندگی مجلس شورای اسلامی در دورههای هشتم و نهم از حوزه تهران را دارد.
رسایی هر چند مدتی قبل در گفتوگو با پایگاه خبری جماران مدعی شد که اصلاً به ریاست مجلس فکر نمیکند، اما با توجه به پیشینه عملکرد او در مجالس هشتم و نهم میتوانیم این انتظار را داشته باشیم که یکی از نمایندگان مؤثر و تعیین کننده در مجلس دوازدهم باشد و حتی به صورت مستقیم یا غیر مستقیم، در تعیین ریاست و ترکیب هیأت رئیسه آینده ورود کند.این درحالیست که طی روزهای گذشته جلسهای به دعوت حمید رسایی منتخب مردم تهران در مجلس دوازدهم با حضور جمعی از منتخبان دوره جدید مجلس برگزار خواهد شد.این احتمال وجود دارد که اگرچه محوریت این جلسه با حجت الاسلام رسایی است، اما برخی افراد بیرون از مجلس جزو متولیان برگزاری آن باشند. یک فعال سیاسی درباره دورخیز حمید رسایی برای تصدی کرسی ریاست مجلس، اظهار کرد: حمید رسایی شانسی برای ریاست در مجلس دوازدهم ندارد، حتی صحبت هایی درباره رد اعتبارنامه او این روزها مطرح می شود.
روزنامه صبح ساحل