اگر بخواهیم صادقانه صحبت کنیم، ناچاریم بگوییم، زندگی مسیر صاف و سادهای که به رود و جنگل و گل میرسد، نیست! بلکه مسیری سراسر سختی و ناهمواری است، که زیباییها را در دل خود جا داده است، گاهی مسیر صعب است و گاهی آسان، اما آنطور نیست که بتوان سختیهای آن را نادیده گرفت. یکی از تفاوتهای اصلی کسانی که سعی میکنند، امید و انگیزهی تو خالی و سطحی به ما بدهند، و کسانی که در تلاش برای کمک به ما ، در دیدن نیمهی خالی و آماده کردنمان برای مواجهه با آن هستند، همین است.
روانشناسیای که به شکل مهلکی سعی در مثبت اندیشی و القا امید دارد، میخواهد به شما بگوید آن چیزی که مجبور به انجام آن هستید، دیدن نیمهی پر لیوان است. اما آیا چیزی که واقعا به آن نیاز دارید، دیدن نیمهی پر لیوان است؟ خیر. آدام گرنت، نویسندهی آمریکایی در این باره نوشته است، روانشناسان مثبت اندیشی، شما را دعوت میکنند تا خشم، ترس، اندوه و ناامیدی خود را سرکوب کنید، مهم نیست که این هیجانات ناخوشایند در شما وجود دارند، ریشه دارند و رو برگرداندن شما از آنها به معنی نیست شدنشان نیست. این هیجانات هر کدام از شما را متوجه بخشی از وجودتان میکند، میخواهد به شما بفهماند، یک جای کار ایراد دارد.
مثل وقتی که به دلیل پوکی استخوان مدام احساس درد و خستگی دارید، اگر رویتان را از درد استخوان برگردانید، پوکی استخوان محو و ریشهکن میشود؟ خیر. شما باید بتوانید، خودتان را در برابر این مشکل مجهز و مقاوم کنید. بتوانید هیجانات آزار دهنده و درد را ببینید، تا بتوانید ریشهی آن را پیدا کنید، یاد بگیرید در برابر آنها چطور واکنش نشان بدهید و چطور از پس آنها بر بیایید. سرکوب احساسات تنها میتواند باعث شود، در وجودتان آتشی زیر خاکستر پدید آید، و با یک جرقهی کوچک آنچنان شدید و غیر قابل کنترل واکنش نشان بدهید، که از شناخت خودتان عاجر بمانیم.
پس کار عاقلانه این است، که خلاف توصیههای روانشناسی زرد عمل کنید و به جای تلاش برای سرکوب و نادیده گرفتن نیمهی خالی لیوان، آن را ببینید، بشناسید و توان مواجهه با آن را در خود ایجاد کنید. برای این کار، نیاز به یک هوش هیجانی ورزیده دارید. در واقع هوش هیجانی، مجموعهای از تواناییهاست، که فرد میتواند بر اساس آن، انگیزه خود را حفظ کند، در مقابل ناملایمات پایداری کند و بتواند هیجانات شدید خود را کنترل کند. هوش هیجانی قابل تقویت است و راههای تقویت آن را در یادداشت بعدی بررسی خواهیم کرد.