یکی از فواید خواندن تاریخ، بالاخص تاریخ ادبیات، آشنا شدن با وضع ملل ماضیه، و گرفتاری‌های آن‌ها و امیدوار شدن به وضعیت حالیه است. فی المثل، شاید عده‌ای آدم نادان گمان برند که آمار طلاق در جامعه امروز ما زیاد باشد. این افراد ناراضی، اگر تذکره عرفات العاشقین را می‌خواندند، متوجه می‌شدند که 600 سال پیش وضع از امروز هم بدتر بوده و زنان، علی‌رغم آنکه از نعمت داشتن ماهواره و دیدن سریال‌های خانمان برانداز فارسی وان بی‌بهره بودند، به هوای عیش و نوش بیشتر، شوهران خود را تهدید به طلاق می‌کردند:

***
«صاحب فقرات پنهانی، بیجه نهانی قاینی، بسیار فصیحه ملیحه ظزیفه بوده! به جهت شوهر خود گفته بوده:
طلاق از تو گیرم، ترا در کنم
بکوری چشمت دو شوهر کنم
یکـی امــردی تازه نوجـوان
دویُم ظالمی ترکمان عوان
به‌آن نوجوان عیش و عشرت کنم
به آن ترکـمانت حوالـت کنـم!»
(عرفات العاشقین، ج 6، ص 4030)

***
ترا در کنم: یعنی ترا از خانه بیرون کنم! ظاهراً شوهر این بنده خدا، خانه‌اش را نیز مهریه زنش کرده بوده!
دو شوهر: رسم دو شوهری، رهاورد فرهنگ منحط غربی در 600 سال پیش است!
امرد: پسر نوجوان ساده بی ریش! به سبک همین روزها!
نوجوان: شک نکنید که بانوی مذکور سنش از 50 بیشتر بوده که هوس شوهر نوجوان داشته!
ترکمان: شوهر قلچماق چند کاره! کارمند کهریزک در 600 سال پیش!
حوالت: ارجاع فرد به فردی قلچماق‌تر از خود! فرایند!

«ابن محمود»

روزنامه صبح ساحل