«سعید محمد» یکسال پس از حضور در راس شورای عالی مناطق آزاد از این سمت برکنار شد. وزیر اقتصاد و امور دارایی سوم مهر ماه سال گذشته در حکمی 10 محوره که «وضع قواعد عزل و نصب مدیران شایسته برای مناطق و شفافیت عملکرد مالی برای سازمان منطقه»، «ارائه پیش‌نویس لایحه اصلاح قانون چگونگی اداره مناطق آزاد» و و «نقش‌آفرینی مناطق آزاد در توسعه جوامع محلی، توانمندسازی و کاهش محرومیت» از مهم‌ترین محورهای آن بود، سکان هدایت شورای عالی مناطق آزاد را به محمد سپرد. در مطلب حاضر به بررسی عملکرد یکساله او در این تصدی می‌پردازیم و گمانه‌زنی‌ها درباره علت جایگزینی محمد را بررسی می‌کنیم.

 
شُهرت یک شبه

 
محمد قبل از اینکه کاندید ریاست جمهوری شود، شهرت چندانی نداشت. نمی‌توان حضور مثبت او را در قرارگاه خاتم نادیده گرفت اما حواشی پرسروصدای محمد از زمان اعلام رسمی‌اش برای حضور در عرصه انتخابات آغاز شد. ماجرای برکناری او از قرارگاه خاتم الانبیا به دلیل تخلفات، گرچه سریع تکذیب شد اما در اذهان عمومی باقی ماند و در نهایت نتوانست از سد شورای نگهبان عبور کند. محمد با اعلام حمایت از «ابراهیم رئیسی»، پس از رد صلاحیتش به نوعی حضورش را در پاستور تقویت کرد. در حالی که اکثر گمانه‌زنی‌ها از حضور او در کابینه رئیسی خبر می‌داد اما محمد به هیچ وزارتخانه‌ای نرفت و با تاخیر دوماهه دبیر شورای عالی مناطق آزاد شد. حال برخی دلیل برکناری محمد را اختلاف با وزیر اقتصاد و سرپیچی از او می‌دانند. مصادیق رفتاری و عملکردی محمد در شورای عالی مناطق آزاد به خصوص در بحث عزل و نصب‌ها تقریبا گویای این مهم است که او به گونه‌ای مستقل و جدای از وزارت اقتصاد، پیش می‌رفت. «نصرالله ابراهیمی» جانشین محمد در شورای عالی مناطق آزاد، شخصی است که اوایل مهر ماه سال جاری توسط محمد از تصدی رئیس اجرای امور اداری و معاون توسعه مدیریت دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد عزل شد؛ حالا ابراهیمی جایگزین مافوق خود شده است و این می‌تواند تاییدی بر اختلاف بین کابینه رئیسی و محمد باشد. اما آینده سردار پرسرو صدا در سپهر سیاسی کشور چگونه رقم خواهد خورد؟ برخی رسانه‌ها از پایان همکاری محمد با دولت خبر می‌دهند. برخی دیگر نیز او را گزینه جدی وزارت راه و شهرسازی و جایگزین «رستم قاسمی» می‌دانند؛ از دلایل این انتخاب می‌توان به دکترای مهندسی عمران با گرایش راه و ترابری محمد و کسالت چند وقته قاسمی اشاره کرد. البته در این بین برخی رسانه‌ها پیش بینی کرده‌اند که با توجه به اختلاف قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی و محمد در جریان افشاگری‌های سردار جوان در مورد هلدینگ یاس، او هرگز کلید هیچ وزارتخانه‌ای را دریافت نخواهد کرد. وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی، استاندار خوزستان و سیستان و بلوچستان نیز از گزینه‌های مطرح دیگر است. حال با توجه به عملکرد محمد در مناطق آزاد باید دید رئیسی بار دیگر به او اعتماد می‌کند یا خیر؟

 
وعده‌های نافرجام محمد درهرمزگان

حضور «سعید محمد» برای هرمزگان جز وعده وعید عایدی دیگری نداشت. در حالی که انتظار می‌رفت نزدیکی محمد و «مهدی دوستی»، استاندار هرمزگان بتواند روند تحقق مطالبات هرمزگانی‌ها را تسریع بخشد اما در این یکسال چیز خاصی دیده نشد. همانطور که قبلا اشاره شد «وضع قواعد عزل و نصب مدیران شایسته برای مناطق و شفافیت عملکرد مالی برای سازمان منطقه آزاد»، «ارائه پیش‌نویس لایحه اصلاح قانون چگونگی اداره مناطق آزاد» و و «نقش‌آفرینی مناطق آزاد در توسعه جوامع محلی، توانمندسازی و کاهش محرومیت» سه محور اصلی مشخص شده برای محمد بود که می‌توان گفت در این سه محور هرگز موفق نبود. در بحث عزل و نصب‌ها، استفاده از نیروهای کارآمد بومی در هیئت مدیره مناطق آزاد بدون اعمال نفوذ برخی خواص، از مطالبات دیرینه هرمزگانی‌ها بود؛ محمد برخلاف شعارهای تحول گرایانه‌اش اقدام مشهودی برای این مهم انجام نداد. همچنین یکی از انتقادات جدی که در این یکسال به او وارد بود عدم ثبات مدیریتی در مناطق آزاد در پی عزل و نصب‌های متعدد بوده است. محمد بارها وعده حل سریع مسئله عدم مدیریت یکپارچه در جزیره قشم را داده بود، اما گویا حل این معضل نیز از توان او فراتر بوده است. توسعه جوامع محلی و کاهش محرومیت از موضوعاتی است که سردار جوان بارها به آن تاکید کرده بود. او در مراسم معارفه مدیرعامل منطقه آزاد قشم از مردم جزیره برای نبود زیرساخت‌های ابتدایی چون آب و برق عذرخواهی کرد؛ حال محمد رفت اما این مشکلات در برخی روستاهای قشم همچنان پابرجاست. فروش‌ ویلاهای لاکچری نهاد ریاست جمهوری در قشم برای تکمیل پل خلیج فارس دیگر وعده‌ی پر سرو صدای محمد بود که آن هم به فرجام مشخصی نرسید. او در آماده‌سازی جزایر قشم و کیش برای رویداد جام جهانی قطر نیز عملکرد موفقی نداشت. با این وجود او همچنان حامیان خاص خودش را دارد و باید دید آینده سردار وعده‌ها چگونه خواهد بود؟

روزنامه صبح ساحل