این روزها روش تربیتی که والدین در مقابل فرزندان خود به کار میبرند، ترکیبی از روشهای سنتی، توصیههای
روانشناسان و امیال و آرزوهای سرکوبشدهی خود والدین است.
ممکن است پدر یا مادری برحسب اینکه شخصا در کودکی از جانب خانواده حمایت نشده یا مورد توجه کافی قرار نگرفته است، حمایت و توجه بیش از حدی را در اختیار کودک خود قرار دهد تا فرزندش کمبودی که خود او تجربه کرده است را احساس نکند، اما والدین باید بدانند که توجه بیش از حد و بیتوجهی مانند دولبهی شمشیری هستند که هر دو زخم و آسیب وارد میکنند. اما چطور میتوانیم به وجود توجه و حمایت افراطی در ارتباط خود با کودک پی ببریم؟ یکی از وجههای حمایت افراطی، دخالتگری است. در این حالت خانواده به هیچ عنوان اجازه نمیدهند که کودک کاری را به تنهایی انجام دهد.
با نصیحت، ترساندن و ابراز انگرانی، کار را از دست کودک گرفته و خودشان انجام میدهند. اگرچه
والدین با نیت خیر و جلوگیری از اشتباه کردن یا آسیب دیدن کودک، این کار را انجام میدهند، اما متاسفانه آسیبهای جبران ناپذیری بر سرنوشت کودک و سلامت روان او خواهد داشت. در مقابل والدین باید زمینه را طوری برای کودک فراهم کنند که کمترین میزان آسیب را در برداشته اما امکان اشتباه کردن و درس گرفتن از اشتباهات را در خود داشته باشد. کودکان با استفاده از تلاشهای خود، شکستها و تجربه کردن موقعیتهای مختلف شروع به مهارتآموزی و تجربهاندوزی میکنند و حمایت بیش از حد والدین این فرصت را از کودک دریغ میکند. وجهی بعدی حمایت افراطی، تضعیف تلاشهای کودک برای عمل مستقلانه است.
چنانچه والدین تصمیمها و تلاشهای کودک برای خودمختاری را مورد سرزنش دائمی قرار بدهند، میل به تصمیمگیری و استقلال رفته رفته در کودک کمرنگ میشود و دیگر علاقهای نسبت به انجام کارها به صورت مستقل از خود نشان نمیدهد. کودکانی که والدین آنها در توجه و حمایت افراطی عمل کردهاند، در بزرگسالی نسبت به انتقاد بسیار حساس و انعطافناپذیر خواهند بود. از طرف دیگر برای تصمیمگیری باید به دیگران متکی باشند و نمیتوانند ترس از اشتباه را در خود کنترل کنند.
عزتنفس و ایمان به خود در انجام کارها در این کودکان بسیار پایین است و ترجیح میدهند مسئولیت انجام هیچکاری را به عهده نگیرند. تمام این آسیبها میتواند عرصه را به افراد تنگ کرده و افسردگی و اختلالات دیگری را به همراه داشته باشد. بنابراین والدین به جای توجه بیش از حد، بهتر است با کسب آگاهی از روشهای فرزندپروری که موجب شکوفایی استعدادها و توانایی کودکان میشود، به کودک در پیدا کردن استقلال و خودمختاری کمک کنند.
روزنامه صبح ساحل