نمایندگان در سال 1399  در مجلس شورای اسلامی، میزان درآمد حاصل از نفت و فرآورده‌های نفتی را ۱۹۹ هزار میلیارد تومان و سهم صندوق توسعه ملی از این درآمدها را ۲۰ درصد اعلام کردند که در پی آن، توزیع چهار میلیون تن قیر تصویب شد.

  

به گزارش صبح ساحل، این امر به معنای توزیع رانت ۳۴٫۷ هزار میلیارد تومانی بود، رانتی که دولت گفته بود اعتبار اجرای آن را ندارد و اگر مجبور به اجرای آن شود، باید از اعتبار یارانه‌ها و خرید گندم بزند.

در همین راستا، روز گذشته عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی از نقدی شدن اعتبارات قیر برای مقابله با فساد در لایحه بودجه ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: با این تصمیم، چک قیر جایگزین حواله قیر خواهد شد. هادی بیگی‌نژاد هدف از این کار را مقابله با فساد در ماجرای حواله قیر رایگان دانست و گفت: «با توجه به گزارش‌های نهادهای نظارتی و امنیتی از خسارت‌های موجود در حواله قیر، تصمیم دولت بر این شد تا در بودجه سال ۱۴۰۲ چک قیر جایگزین حواله شود». در سال گذشته، قیمت هر تن قیر به صورت میانگین ۳۴۷ دلار است و توزیع چهار میلیون تن قیر رایگان به معنای توزیع یک میلیارد و ۳۸۸ میلیون دلار رانت بین پیمانکاران خاص بود. 

رانتی که در آن زمان با دلار ۲۵ هزار تومانی ۳۴٫۷ هزار میلیارد تومان می‌شد 

   

عضو کمیسیون تلفیق بودجه مجلس شورای اسلامی از نقدی شدن اعتبارات قیر برای مقابله با فساد در لایحه بودجه ۱۴۰۲ خبر داد و گفت: با این تصمیم چک قیر جایگزین حواله قیر خواهد شد.

هادی بیگی‌نژاد هدف از این کار را مقابله با فساد در ماجرای حواله قیر رایگان عنوان کرد و گفت:  با این تصمیم در سال آینده دیگر به هیچ دستگاهی حواله قیر رایگان داده نمی‌شود بلکه به پالایشگاه‌ها فروخته می‌شود و وجوه دریافتی در قالب چک در اختیار دستگاه‌های مربوطه قرار می‌گیرد و این اعتبار فقط هم باید در موردی که مشخص شده به مصرف برسد.

بیگی‌نژاد خاطرنشان کرد: در ماجرای حواله قیر رایگان کار به این صورت بود که بعضی از دستگاه‌ها حواله قیر را می‌فروختند و با وجوه دریافتی قیر با کیفیت پایین‌تر و قیمت ارزان‌تر می‌خریدند و در پروژه‌ها به مصرف می‌رساندند.

وی افزود: علاوه بر این بعضی از دستگاه‌ها حواله قیر رایگان را فروخته و وجوه آن را تحت عنوان مطالبات‌شان از دولت به حساب خود واریز کرده و یا در محل‌های دیگری به مصرف می‌رساندند.

بر اساس مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه و در صورت تصویب نهایی در مجلس، سال آینده ۲۵ هزار میلیارد تومان برای تامین قیر دستگاههای اجرایی در نظر گرفته شد که ۴۸ درصد از آن به وزارت راه و شهرسازی، ۲۰ درصد بنیاد مسکن ، ۵ درصد به آموزش و پرورش و دانشگاه ها ، ۱۷ درصد به وزارت کشور و سازمان شهرداریها و دهیاریها، ۷ درصد بسیج سازندگی، ۲ درصد وزارت جهاد کشاورزی و یک درصد هم به وزارت صنعت، معدن و تجارت تحویل خواهد شد.

   

از آنجایی که قیر در بورس کالا عرضه می‌شد، قیمت پایه آن طبق قانون چیزی بود که از معاملات بورس کالا به دست می‌آمد؛ با توجه به افزایش قیمت قیر در بورس کالا در مهر و آبان سال 1400 تا حدود ۱۴ میلیون تومان در هر تن، لذا صورتجلسه‌ای در کمیسیون عمران میان وزرای راه، نفت و رئیس کمیسیون عمران مجلس امضا و مقرر شد قیر با قیمت ثابت هر تن ۹.۳ میلیون تومان به وزارت راه و شهرسازی تحویل شود.

  معاون شرکت ساخت: سهم شرکت ساخت از ۱۵ هزار میلیارد تومان قیر رایگان ۱۴۰۰ هزار میلیارد تومان است

محمدرضا کدخدازاده عطار معاون ساخت و توسعه راه‌های شر کت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور  درباره آخرین وضعیت اعطای قیر رایگان به پروژه‌های راه سازی شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشوربه رسانه ها گفت: سهمیه این شرکت برای سال جاری تا کنون اعلام شده که معادل هزار میلیارد تومان است ولی قابل افزایش خواهد بود؛ به شرط اینکه بتوانیم تا پایان سال جاری قیرهای تحویلی را در پروژه‌ها مصرف کنیم.

   

وی ادامه داد: حدوداً تا پایان سال جاری می‌توانیم ۱۱۰ هزار تن قیر در شرکت ساخت و توسعه زیربناهای حمل و نقل کشور مصرف کنیم؛ البته سال مالی ما در شرکت ساخت با سال مالی قیرسازان متفاوت است؛ سال مالی شرکت ساخت و توسعه، ۳۱ تیر ماه ۱۴۰۱ خواهد بود اما قیرسازان سال مالی خود را تا پایان اسفند ماه می‌دانند که همین مسأله برای ما در سال گذشته دردسرساز شد. چرا که شرکت‌های قیرساز در پایان اسفند ۱۳۹۹ اعلام کردند که سهمیه قیری که ابلاغ شده بود، به اتمام رسیده و دیگر قیری تحویل نمی‌دهند در حالی که دیوان محاسبات و مجلس به این موضوع ورود و اعلام کرد که باید سهمیه قیر باقی مانده را به وزارت راه و شهرسازی بدهند و نهایتاً قیرسازان با پرداخت سهمیه‌ای اندک، پس از آن به تحویل سهمیه قیر شرکت ساخت ادامه ندادند.

سامانه‌ای تحت عنوان سامانه صبا راه اندازی شده که در سال‌های قبل هم وجود داشت اما ثبت صدور حواله‌های قیر برای پروژه‌های عمرانی، به روز نبود و با تأخیر انجام می‌شد.

عضو هیئت مدیره شرکت ساخت بیان کرد: ایرادات و اشکالات این سامانه برطرف شده و در حال حاضر در لحظه، حواله‌های قیر صادره در آن ثبت می‌شود که چه افرادی حواله قیر را برای کدام پروژه دریافت کرده اند؛ همزمان قراردادهای قیر با پیمانکاران نیز به امضا می‌رسد و در سامانه صبا ثبت می‌شود. این سامانه از آنجایی که اساس و مبنای آن GIS و اطلاعات مکانی پروژه‌ها است، لذا هیچ پیمانکاری نمی‌تواند برای یک پروژه دو بار قیر بگیرد.

وی خاطرنشان کرد: سامانه صبا به حذف فساد از چرخه تخصیص قیر رایگان کمک زیادی کرده است؛ هر چه شفاف سازی در این سامانه بیشتر شود، درصد امکان بروز فساد کاهش می‌یابد که به رفع دغدغه‌های نمایندگان مجلس در خصوص قیر تهاتری می‌انجامد.

  

کدخدازاده درباره قیمت کنونی قیر اظهار کرد: در ماه‌های مهر و آبان امسال قیمت قیر به هر تن ۱۳ تا ۱۴ میلیون تومان رسیده بود که در حال حاضر به کمتر از ۹ میلیون تومان در هر تن رسیده است؛ خوشبختانه کاهش قیمت قیر با اجرای پروژه‌های عمرانی همزمان شد؛ به خصوص که اصلی‌ترین مصرف کننده قیر در کشور، پروژه‌های عمرانی و صادرات است که هم مشکل صادرات برطرف شده و هم اجرای پروژه‌های عمرانی و راهسازی شدت گرفته که به افزایش تولید قیر و کاهش قیمت آن منجر شده است؛ در مواردی هم قیمت قیر در بورس کالا با قیمتی که در صورتجلسه توافق وزرای راه و نفت برای عرضه قیر به وزارت راه به قیمت هر تن ۹.۳ میلیون تومان تعیین شده، سر به سر شده است.