اکثر مردم در ارتباطات خود موفق نمیشوند، چرا که زبان و ادبیاتی برای بیان نیازها، خواستهها و صحبتهای خود پیدا نمیکنند.
هنگامی که میخواهیم خبری را انتقال دهیم یا چیزی را درخواست کنیم، دچار
استرس و سردرگمی میشویم. از خودمان میپرسیم خب حالا چگونه منظورم را منتقل کنم؟ از کجا شروع کنم؟ مبادا پاسخم منفی باشد، مبادا طرف مقابل را عصبانی کنم و غیره. فرقی نمیکند در مقابل والدین، فرزندان، همسر، همکار و دوست قرار داشته باشیم یا یک مقام رسمی مانند متصدی وامهای بانکی، هنگامی که زبان مناسبی برای بیان درخواست خود پیدا نکنیم، همواره کارمان لنگ میماند.
جورج اورول نویسندهی مشهور انگلیسی در کتاب کلاسیک خود "سیاست و زبان انگلیسی" توضیح میدهد، قدرت فردی که صحبت میکند به چهار موضوع بستگی دارد:« اول اینکه از خود سوال کند، من چه چیزی را میخواهم بگویم؟ دوم چه کلماتی خواستهی من را بیان میکنند؟ در مقام سوم باید بداند چه تصویر، اصطلاح و استعارهای حرف مرا با وضوح بیشتری انتقال میدهد و در آخر از خودم سوال کنم آیا این تصویر به اندازهی کافی تاثیرگذار هست؟»
بسیاری از ما گمان میکنیم همراه کردن صحبتهایمان با داستانها، قدرت کلام ما را افزایش میدهد. این مساله تا حدودی صحیح است و قدرت روایت را نمیشود انکار کرد، اما تحقیقات جدید روانشناسان و عصبشناسان نشان میدهد که قدرت هیولایی استعاره در کلام غیرقابل انکار است. دیوید هاوزر و مگان فلمینگ دردانشگاه کوئینر کانادا تحقیقاتی انجام دادند که نشان میدهد، وقتی مفهومی را با کمک استعاره منتقل میکنید، مدارهای زبانی در نیمکرهی چپ مغز و مدارهای حسی و حرکتی در بالای مغز را فعال میکنید که باعث میشود تجربهی شنیدن برای طرف مقابل، تجربهی بازسازی واقعیت باشد و تاثیر چندبرابری بگذارد. پس هنگامی که میخواهید مطلب مهمی را بیان کنید از استعارهها استفاده کنید و سعی کنید این استعارهها را با دانش، تجربه و تصوراتی که در طول عمر کسب کردهاید، تلفیق کنید.
برای مثال هنگامی که قرار است در مذاکرات اقتصادی به شرکا یا طرفین قرار داد در مورد وضعیت بازار هشداری بدهید، اینطور میتوانید بیان کنید که هیولای تورم بازار ما را در هم میشکند. یا هنگامی که میخواهید همسر خود را از مشکلی در ارتباط آگاه کنید اینطور بگویید گلهای زندگی مشترکمان پژمرده شدهاست. شاید به نظر شاعرانه برسد، اما در واقعیت این استعارههای به ظاهر شاعرانه، کار را برای سخنگو چندیدن برابر سادهتر میکند و قدرت کلام او را افزایش میدهد. ممکن است در نگاه اول کمی سخت به نظر برسد، اما با کمی تمرین و مطالعه میتوانید ذهن خود را برای به کار بردن استعارات در موقعیتهای مختلف آماده کنید.
روزنامه صبح ساحل