بیشک همه افراد دوست دارند شاد و پر انرژی روز خود را شروع و به کارهای خود رسیدگی کنند. برای این منظور بسیاری از افراد به دنبال راهکارهای مختلفی برای بهبود خلق و خو میگردند که شاید خیلی از آنها، نتیجه عکس داشته باشد. بسیاری از افراد اسم سروتونین به گوششان خورده است و آن را به عنوان هورمون شادی میشناسند و بر این باورند که همه چیز به سروتونین بستگی دارد. برای اینکه بدانید سروتونین دقیقا چه نقشی در بدن دارد و برای افزایش آن به شکل طبیعی چه راهکارهایی وجود دارد، این متن را به دقت بخوانید.
اهمیت سروتونین چیست؟
سروتونین در واقع یک انتقال دهنده عصبی (پیامرسان شیمیایی) است که در بسیاری از فرایندهای بدن نقش دارد. تنظیم خلق و خو، یکی از مواردی است که سروتونین بر عهده دارد. علاوه بر این، بهبود هضم غذا، خواب با کیفیت، تنظیم اشتها، کمک به یادگیری و حافظه از دیگر نقشهای سروتونین است. همچنین کمک به ترویج احساسات مثبت و بهبود رفتارهای اجتماعی به سروتونین نسبت داده میشود. محققان هنوز درباره این مسئله که سروتونین بر سلامت روان به ویژه افسردگی نقش دارد، به اتفاق نظر نرسیدهاند. در گذشته این تصور وجود داشت که سروتونین به تنهایی در این مسئله نقش دارد اما تحقیقات جدید نشان میدهد که محیط، عوامل ژنتیکی و...، را نیز در رابطه با تغییرات سلامت روان باید مد نظر قرار داد. به طور کلی، تحقیقات بیشتری در این زمینه لازم است با این حال از نقش مهم سوتونین بر
سلامت بدن نباید غافل شد.
غذا حرف اول را میزند
بسیاری از افراد توجه چندانی به نوع غذای مصرفی خود ندارند و از تاثیرات غذا بر سلامتی آگاه نیستند. رژیم غذایی بر افزایش سروتونین در بدن تاثیر میگذارد اما باید به این نکته توجه داشت که امکان دریافت سروتونین به طور مستقیم از مواد غذایی وجود ندارد.
مطالعات مختلف نشان میدهد که مصرف مواد غذایی حاوی پروتئین بالا، با افزایش سروتونین در بدن مرتبط است. در واقع غذاهایی که پروتئین بالایی دارند، حاوی تریپتوفان هستند. تریپتوفان، اسید آمینهای است که در مغز به سروتونین تبدیل میشود.
ماهی سالمون، بوقلمون، تخم مرغ و...، مقدار بالایی پروتئین دارند در نتیجه گزینه خوبی به حساب میآیند. پژوهشگران توصیه میکنند که در کنار مصرف غذاهایی که پروتئین بالایی دارند، مقداری کربوهیدرات (25 تا 30 گرم)، مصرف شود.
از پروبیوتیک غافل نشوید
برخی تحقیقات نشان میدهند که مصرف پروبیوتیکها در رژیم غذایی ممکن است باعث افزایش تریپتوفان در خون شود و به رسیدن بیشتر آن به مغز کمک کند در نتیجه سروتونین افزایش یابد. برخی مواد غذایی مانند ماست (ترجیحا ماست پروبیوتیک)، غنی از پروبیوتیک است. علاوه بر این، استفاده از مکملهای حاوی پروبیوتیک نیز میتواند مفید باشد البته برای مصرف این نوع مکملها بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
ورزش بیشتر، حال بهتر
ورزش روی بدن تاثیرات زیادی میگذارد و نقش مثبت آن در سلامت جسمی و روانی بر کسی پوشیده نیست با این حال، کمتر کسی ورزش را به عنوان یک فعالیت جداییناپذیر از زندگی خود انتخاب میکند. تمرینات هوازی در سطحی که باعث فشار بیش از حد به بدن نشوند، ممکن است در افزایش سروتونین نقش داشته باشند. ورزشهایی چون شنا، دوچرخهسواری، پیادهروی و دویدن میتواند برای این منظور مفید باشد. البته باید توجه داشت که ورزش به صورت مداوم تاثیر بیشتری خواهد داشت.
معجزه نور طبیعی
برخی مطالعات نشان میدهند که نور آفتاب میتواند به افزایش سطح سروتونین کمک کند به همین دلیل افراد باید سعی کنند مقداری از زمان خود را در آفتاب سپری کنند. البته قرارگیری بیش از حد در آفتاب، به دلیل مضرات ناشی از اشعه آن توصیه نمیشود. برای این منظور میتوان 10 تا 15 دقیقه را بیرون از خانه گذراند. چنانچه افراد بخواهند مدت زمان بیشتری در بیرون از خانه بمانند، باید حتما از کرم ضدآفتاب استفاده کنند. انجام فعالیتهای ورزشی در بیرون از خانه به شرط اطمینان از عدم آلودگی هوا، میتواند گزینه بسیار خوبی در افزایش سروتونین باشد. قرارگیری در محیطهای طبیعی مانند جنگل نیز در افزایش سروتونین نقش دارد. نتیجه یک مطالعه نشان میدهد وقتی گروهی از زنان میانسال با هدف درمانی به جنگل رفتند، سطح سروتونین در بدن آنها به میزان قابل توجهی افزایش یافت.
رابطه ماساژ درمانی با شادی!
ماساژ درمانی ممکن است سطح سروتونین و دوپامین را افزایش دهد. همچنین میتواند به کاهش کورتیزول (هورمون مرتبط با استرس) کمک کند. یک بررسی مطالعاتی در سال 2018 نشان میدهد که ماساژ درمانی میتواند در کاهش مشکلات ناشی از اضطراب، بیخوابی و افسردگی مفید باشد. برای ماساژ درمانی میتوان به مراکز معتبر و دارای مجوز مراجعه کرد. در صورت عدم دسترسی به این مراکز، میتوان از اعضای خانواده درخواست کمک کرد که حدود 20 دقیقه ماساژ را در خانه انجام بدهند.
مثبت اندیشی موثر است؟
شاید باور این مسئله سخت باشد که خلق و خوی خوب میتواند به افزایش سطح سروتونین کمک کند اما نتیجه یک تحقیق معتبر در سال 2007 این مسئله را تائید میکند. فکر کردن به موضوعاتی که باعث احساس خوب در افراد میشوند، به افزایش سروتونین در مغز کمک میکند و در نهایت خلق و خو نیز بهبود پیدا خواهد کرد. برای این منظور میتوان یک خاطره شاد یا تجربههای مثبت زندگی را مرور و به طور کلی ذهن را به سمت موارد مثبت هدایت کرد. البته نباید این نکته را از یاد برد که تغییر خلق و خو همیشه به این آسانی نیست.
مدیریت استرس مهم است
بسیاری از تحقیقات نشان میدهند که استرس مزمن ممکن است منجر به کاهش سروتونین و سایر مشکلات مرتبط با سلامتی شود. مدیریت استرس به بهبود خلق و خو و به طور کلی بهبود سلامت بدن کمک میکند. برای کاهش استرس میتوان از کارهایی چون گوش دادن به موسیقی ملایم، تمرینات تنفسی عمیق، یوگا، نوشتن و ...، کمک گرفت. در موارد شدید کمک گرفتن از یک روان درمانگر بسیار مفید است.
معاشرتی باشید و بخندید!
معاشرت با سایر افراد برای بسیاری از جنبههای سلامتی به ویژه سلامت روان ضروری است. نتیجه یک تحقیق در سال 2017 نشان میدهد که گذراندن وقت با عزیزان میتواند تا حدودی سطح سروتونین را افزایش بدهد.
حتما شما هم شنیدهاید که خندیدن بر هر درد بیدرمان دوا است، این یک باور درست به حساب میآید. یک بررسی در سال 2021 به فواید درمانی خنده بر سلامت روان پرداخت که در نتیجه آن مشخص شد خندیدن باعث کاهش هورمونهای استرس مانند کورتیزول میشود.
روی آوردن به مکمل
برخی مکملها ممکن است با افزایش تریپتوفان به تولید و آزادسازی سروتونین کمک کنند. البته مصرف خودسرانه مکملها توصیه نمیشود چون احتمال تداخل آنها با سایر داروها وجود دارد. برخی افراد تصور میکنند محدودیتی برای مصرف مکملها وجود ندارد در حالیکه این باور غلط است و مصرف بعضی از مکملها در برخی افراد ممکن است منجر به مشکلاتی شود. بنابراین باید پیش از مصرف هر نوع مکمل از پزشک یا متخصص تغذیه مشورت گرفت.
اعتدال را باید رعایت کرد
اگرچه سروتونین در بهبود خلق و خو و به طور کلی سلامت بدن نقش دارد و افراد زیادی به دنبال افزایش آن هستند اما باید توجه داشت که افزایش بیش از حد سروتونین با استفاده از مکمل یا داروها به شکل خودسرانه میتواند مشکلساز باشد. سروتونین بیش از حد ممکن است سبب بروز روانپریشی شود.
کمک گرفتن از متخصص
موارد یاد شده در رابطه با افزایش سروتونین، ممکن است برای همه افراد موثر نباشد.
برخی افراد به دلیل ترکیب شیمیایی مغزشان سطح سروتونین پایینتری دارند در چنین شرایطی باید حتما از روانپزشک کمک گرفت و در صورت لزوم مصرف دارو تحت نظر روانپزشک ضروری است. پژوهشگران هنوز علت دقیق سطح پایین سروتونین را در برخی از افراد پیدا نکردهاند. با این حال عوامل متعددی چون ژنتیک، وضعیت سلامت مغز و روده، عوامل محیطی و سلامت روان ممکن است در پایین بودن سطح سروتونین نقش داشته باشند./:
www.Healthline.com
روزنامه صبح ساحل