کمتر کسی فکر می کرد روزی برسد که فرمانده گروه واگنر شمشیر را بر روی پوتین بکشد و به نوعی از پشت به او خنجر بزند. به هر حال این اتفاق در حال وقوع است و خیلی سریعتر از آنچه فکرش را بکنید، پیش خواهد رفت. فرمانده گروه نظامی واگنر گفته که مواضع ما در اوکراین هدف حمله موشکی قرار گرفته و به گفته شاهدان، حمله از پشت بوده، یعنی کار ارتش روسیه است. وی در ادامه اتهامات وارده به ارتش روسیه اظهار کرده که تعداد زیادی از نیروهای ما بر اثر بمباران ارتش روسیه کشته شده‌اند و صریح هم گفته که انتقام مى‌گیریم. همزمان وزارت دفاع روسيه هم ادعای بمباران مواضع نیروهای واگنر را رد کرده و می گوید که صحت ندارد و این اتهام غیرواقعی و یک تحریک رسانه‌ای است. اکنون دیگر کار از کار گذشته و مسکو دستور بازداشت پریگوژین، فرمانده واگنری ها را صادر کرده است. مسکو با اعلام صدور دستور بازداشت پریگوژین به اعضای این گروه ضمانت امنیتی داد تا به مواضع خود برگردند. هم زمان وزارت دفاع روسیه هم به اعضای واگنر گفته که شما فریب خورده اید و به ماجراجویی جنایتکارانه کشیده شدید. 

   

انعکاس تحلیل‌های کارل فون کلاوزویتس فیلسوف نظامی پروسی از جنگ روسیه در قرن هجدهم در استراتژی‌های مدرن امروز انطباق عجیبی دارد.الکساندر اس.برنز یکی از استادیاران دانشگاه فرانسیسکن استوبنویل است که درباره ارتباط نیروی نظامی فرا‌قاره‌ای آمریکا با نظامیان اروپایی پژوهش می‌کند. نسخه ویرایش‌شده اثر او به نام «چهره در حال تغییر جنگ رژیم قدیم: مقالاتی به افتخار کریستوفر دافی» در سال ۲۰۲۲ منتشر شده است. او در گزارشی در نشنال‌اینترست به کتاب «ماهیت جنگ» کارل فون کلاوزویتس، نظامی و فیلسوف پروسی درباره حمله روسیه به اوکراین در قرن هجدهم و آموخته‌هایی برای درک جنگ امروز روسیه در اوکراین می‌پردازد. کلاوزویتس جوان سال‌ها قبل از نوشتن «ماهیت جنگ»، جنگ روسیه و ترکیه را در سال‌های ۱۷۳۶ تا ۱۷۳۹ بررسی و شرح مختصری از یک درگیری چهارساله را ترسیم کرده بود. در نگاه اول، علاقه کلاوزویتس به این جنگ ممکن است عجیب به‌نظر برسد: چرا یک نظامی پروسی باید نگران یک جنگ اروپای شرقی باشد که شصت سال پیش تمام شده؟

  

تکیه بر "نیروهای مزدور" سرانجام کار دست پوتین داد. او اکنون در بحبوحه  ضدحمله   ارتش اوکراین، بخشی از قوای خود را باید صرف سرکوب شورش گروه واگنر کند.

به احتمال زیاد، این وضعیت سبب تضعیف مواضع ارتش روسیه در جبهه جنگ اوکراین و عقب راندن آن از بخشی از شهرهای اشغالی می‌شود. در آن صورت آیا پوتین آماده امضای توافق صلح با اوکراین می‌شود و یا اینکه خشم ناشی از شکست، وسوسه استفاده از تسلیحات اتمی تاکتیکی علیه اوکراینی‌ها را در او قوی‌تر خواهد کرد؟در صورت انتخاب گزینه صلح از سوی پوتین او می‌تواند "خیانت" گروه واگنر را به عنوان بهانه پذیرش صلح با اوکراین قرار دهد و بدین وسیله از به باد رفتن تمامی حیثیت خود جلوگیری کند. غربی‌ها هم همین را می‌خواهند. آنها در پی سرنگونی پوتین و یا فروپاشی جمهوری فدرال روسیه نیستند چرا که بی‌ثباتی ناشی از فروپاشی روسیه برای مجموعه نظام بین‌الملل به اندازه‌ای پرهزینه است که فقط دیوانگان ممکن است آن را آرزو کنند.گزینه استفاده از تسلیحات اتمی تاکتیکی علیه اوکراینی‌ها اما فضا را به قدری غیرعقلانی و پیچیده می‌کند که حدس عواقب آن به راحتی امکان‌پذیر نیست. خلاصه پوتین در بد مخمصه‌ای گرفتار شده است و متحدانش نیز از این  شرایط به طور جدی آسیب خواهند دید.

   

پوتین در سخنرانی که از ساعاتی پیش شروع شد گفت: عملیات ضدتروریستی را در مسکو و تعدادی از استان‌ها آغاز کردیم. اقداماتی برای بازگرداندن ثبات در روستوف انجام خواهد شد؛ اوضاع در آن‌جا همچنان دشوار است. این هشدار در حالی است که واگنر از کنترل تمام مراکز نظامی «ورونژ» به دست گروه نظامی اش خبر داده است. رویترز به نقل از یک منبع امنیتی روس گزارش داد که نیرو‌های واگنر تمامی تاسیسات نظامی شهر ورونژ واقع در ۳۱۰ مایلی جنوب مسکو را تحت کنترل خود در آورده‌اند. همزمان و در گیر‌و‌دار رویدادهای داخلی روسیه، واکنش وزارت دفاع اوکراین به درگیری داخلی در روسیه در صفحه منتسب به وزارت دفاع اوکراین نیز در توئیتر که به درگیری نیرو‌های «واگنر» و ارتش روسیه واکنش نشان داده نیز در نوع خودش جالب توجه است.

    

بد نیست حالا گروه واگنر یا ارتش خصوصی واگنر که یک گروه شبه نظامی یا شرکت نظامی خصوصی با وابستگی غیر مستقیم به ارتش روسیه است را بهتر بشناسید. واگنر با استخدام داوطلب در جنگ‌های نیابتی مشارکت می‌کند. مشارکت در جنگ داخلی سوریه، جنگ در دونباس و حمله روسیه به اوکراین از جمله فعالیت‌های این گروه است.کشورهای غربی این گروه را تحریم کرده و آن‌ها را متهم به ارتکاب جنایت‌های سازمان یافته با استخدام افراد شرور فراملیتی می‌کنند که در پروژه‌های جنگی بنفع روسیه وارد عمل می‌شوند. از مدتی پیش میان این گروه و رئیس آن با ارتش روسیه در جنگ اوکراین اختلافات شدیدی بروز پیدا کرده بود به نحوی که ارتش روسیه آنها را به فروش اطلاعات جنگی در ازای پول به ارتش اوکراین متهم کرد و در مقابل گروه واگنر نیز ارتش روسیه را به فریب پوتین در رابطه با پیشرفت‌های جنگی در اوکراین متهم کرد.به نظر می‌رسد درگیری‌های پیش‌آمده، اختلافات را شدت بخشیده و خطر جنگ داخلی میان نیروهای نظامی روسیه را افزایش داده است.

    

اکنون که تب جنگ بین اوکراین و روسیه بالا گرفته و از این سو با آغاز یک جنگ داخلی در روسیه مواجه هستیم، بیم آن می رود که در این گیر و دار همکاری نظامی ایران و روسیه، برای ایران در عرصه بین الملل مشکل‌آفرین شود. آمریکا و متحدانش خواستار تحقیق بین‌المللی درباره ادعای همکاری نظامی ایران و روسیه شده‌اند. آمریکا، فرانسه و بریتانیا از سازمان ملل متحد خواسته‌اند تا درباره ادعای کاربرد پهپادهای ساخت ایران در جنگ اوکراین تحقیق کند. این سه کشور به همراه اوکراین از آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد خواسته‌اند تا هیاتی را برای تحقیق به کی‌یف بفرستد.شورای امنیت جمعه وضعیت جنگ اوکراین را بررسی می کرد.لیندا تاماس گرینفیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، جمعه در سخنانی در نیویورک، ایران و روسیه را به نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت متهم کرد.خانم گرینفیلد در حالی که سفرای فرانسه، بریتانیا و اوکراین در کنارش ایستاده بودند، ادعا کرد: «روسیه برخلاف قطعنامه ۲۲۳۱ صدها پهپاد مهاجر و شاهد از ایران خریداری کرده است.»

   

نیروهای گروه واگنر، شرکت نظامی خصوصی روسیه با انتشار ویدیوی از شهر روستوف، «پریگوژین»، فرمانده این گروه را در حال مذاکره با «یوسف بگ یِوکور‌اف»، معاون وزیر دفاع روسیه نشان می‌دهد.به گفته رسانه‌های روسیه، واگنر در این مذاکرات می‌خواهد، سرگئی شویگو، وزیر دفاع را تسلیم کند، در غیر این صورت  به سمت مسکو پیشروی می‌کند.

   

کریلو بودانوف، رئیس اطلاعات نظامی اوکراین می‌گوید سرگی شویگو، وزیر دفاع روسیه و یوگنی پریگوژین، رئیس واگنر، درگیر کشمکش واقعی هستند.او گفت: "این یک نمایش عمومی یا ساختگی نیست، درگیری کاملاً واقعی است و آن را پوشیده نگه نداشته‌اند." بودانوف درباره جایگاه روسیه در جنگ افزود «خواه کسی بخواهد یا نه، پریگوژین بیشتر حقیقت را می‌گوید در حالی که وزارت دفاع بیشتر دروغ می‌گوید.»

   

تازه ترین ارزیابی اطلاعاتی وزارت دفاع بریتانیا می‌گوید که برخی از واحدهای واگنر «از طریق استان ورنژ به سمت شمال حرکت می‌کنند و تقریباً مطمئنا هدفشان رسیدن به مسکو است». این استان در نیمه راه بین پایتخت مسکو و روستون، شهر جنوبی روسیه قرار دارد که گروه مزدور واگنر مدعی است اکنون کنترل آن را در اختیار دارد.وزارت دفاع بریتانیا می گوید که واگنر «به احتمال قریب به یقین» مراکز  کلیدی در روستوف را اشغال کرده است.این به روز رسانی این شورش را به عنوان «مهم ترین چالش برای دولت روسیه در زمان های اخیر» توصیف می‌کند و می‌گوید نیروهای گروه واگنر «حداقل در دو نقطه از اوکراین اشغالی به روسیه رفتند».

وزرات دفاع بریتانیا می‌گوید: در ساعات آتی، وفاداری نیروهای امنیتی روسیه، به ویژه گارد ملی روسیه، کلید وقایع بعدی این بحران خواهد بود.