براساس گزارش‌های اخیر، مسکو به دنبال افزایش صادرات سوخت به عربستان سعودی بوده و زمینه‌های جدیدی را برای همکاری در زمینه انرژی، به ویژه انرژی هسته‌ای و هوش مصنوعی را فراهم کرده‌اند. الکساندر نواک، معاون نخست وزیر روسیه، در جریان نشست کمیته مربوط به همکاری‌های تجاری و اقتصادی بین دو کشور، اعلام کرد که مسکو پیشنهاد افزایش عرضه مشتقات نفتی به عربستان سعودی را داده است. همچنین، او با عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان، درباره وضعیت بازار نفت و همکاری در ائتلاف تولیدکنندگان نفت اوپک پلاس گفتگو کرد. نواک گفت: «روسیه آماده افزایش عرضه فرآورده‌های نفتی به عربستان است و این همکاری پتانسیل بالایی دارد. مسکو همچنین از شرکت‌های روسی انتظار دارد که در زمینه هوش مصنوعی با آرامکو عربستان همکاری کنند». پس از آنکه اتحادیه اروپا در ۵ فوریه سال جاری صادرات نفت روسیه از طریق دریا را ممنوع کرد، عربستان سعودی به یکی از مهمترین مقاصد صادرات گازوئیل روسیه تبدیل شد. بر اساس داده‌های هشتمین نشست کمیته مشترک همکاری‌های تجاری، اقتصادی، علمی و فنی عربستان و روسیه؛ مسکو پیشنهاد همکاری با عربستان سعودی را در زمینه تجهیزات و خطوط لوله نفت و گاز را داده است.

  

الکساندر نواک تایید کرده است که روسیه و عربستان سعودی قصد دارند حجم مبادلات تجاری دو کشور را تا سال ۲۰۳۰ به ۷ میلیارد دلار افزایش دهند. براساس داده‌های منتشر شده حجم مبادلات تجاری در ۷ ماهه نخست سال جاری ۲۰ درصد رشد داشته است. وزیر انرژی عربستان نیز اعلام کرد که کشورش روابط متمایزی با روسیه دارد که مشخصه آن تداوم و استمرار بود. وزیر انرژی عربستان اذعان کرد که برخی توافقات بین دو کشور در بخش انرژی وجود داشته و بدون این امر، قیمت انرژی در بازارهای جهانی حفظ نمی‌شد. عبدالعزیز بن سلمان خاطرنشان کرد که از طریق این دیدارها برای توسعه روابط بین دو کشور بخش خصوصی در حال انجام کاری متمایز از هر دو طرف است. نواک با تاکید بر اینکه مسکو همچنین قصد دارد همکاری در زمینه انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز با عربستان سعودی را گسترش دهد گفت: «همکاری‌های موفق در بخش انرژی را می‌توان در زمینه انرژی صلح آمیز هسته‌ای گسترش داد و روسیه به عنوان یک کشور مهم در این زمینه شناخته شد.»

 شرکت «روس‌اتم» در حال رقابت برای ساخت اولین نیروگاه هسته‌ای در عربستان سعودی بوده و ریاض در حال آماده شدن برای اعلام گام‌های جدی در راستای این پروژه در طول سال جاری است. عربستان برنامه بلندپروازانه‌ای برای ورود به تولید برق از انرژی هسته‌ای دارد، زیرا به دنبال افزایش حدود ۱۷ گیگاوات انرژی هسته‌ای تا سال ۲۰۴۰ است. نخستین پروژه انرژی هسته‌ای در عربستان، قرار است متشکل از دو راکتور با ظرفیت ترکیبی ۳.۲ گیگاوات باشد که هدف آن رسیدن به مرحله تولید آنها طی ۱۰ سال آینده است. 

همچنین، دیمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین تایید کرد که سفر عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی به مسکو، با توجه به وضعیت خاورمیانه فرصت خوبی برای گفتگو در مورد بازار نفت است. سخنگوی کرملین افزود: بازارهای نفت با حساسیت رویدادهایی مانند تشدید درگیری فلسطین و اسرائیل و هماهنگی بین روسیه و شرکای اوپک پلاس را دنبال می‌کنند. ما برای مدت طولانی با عربستان سعودی در مورد بازارهای نفت و اقدامات هماهنگ در داخل اوپک پلاس کار کرده‌ایم و رویکرد و موقعیت این کشور در تعادل بازار تاثیرگذار است.»  به گزارش تاس، روسیه و عربستان سعودی همچنین در حال گفتگو درباره امکان افتتاح زنجیره فروش و خدمات برای خودروهای «اوروس» هستند.

  

در حال حاضر، انرژی هسته‌ای در امارات و عربستان سعودی یک هدف راهبردی مهم برای دو کشور است، هرچند که آنها کشورهای نفت‌خیز هستند. اما این کشورها می‌توانند با جایگزینی انرژی هسته‌ای با سوخت‌های فسیلی در ترکیب انرژی داخلی خود، انتشار کربن خود را کاهش و همچنین میزان صادرات درآمدزای خود را افزایش دهند.

 امارات متحده عربی اولین کشوری بود که با رآکتورهای ساخت کره در نیروگاه «برکه» به دنبال انتقال برق به ابوظبی است تا بتواند ۲۵ درصد نیاز برق کشور را از این طریق تامین کند.  با توجه به نگرانی‌های بین المللی در مورد خطر استفاده از سوخت هسته‌ای برای مقاصد نظامی، امارات متحده عربی موافقت کرد که تامین و غنی سازی اورانیوم را به تامین کنندگان خارجی برون‌‌ سپاری کند. پس از امارات، عربستان نیز به دلیل وجود منابع اورانیوم داخلی در پی توسعه بخش انرژی هسته‌ای خود و مشتاق گسترش صنعت غنی‌سازی و فرآوری سوخت است. 

ریاض برای این هدف به دنبال جلب موافقت آمریکا بود تا به فناوری‌های راکتور هسته‌ای دسترسی پیدا کنند و این امر در سفر جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا به ریاض در تابستان گذشته مطرح، اما این توافق در آخرین لحظه لغو شد. باید توجه داشت که انرژی هسته‌ای همچنان می‌تواند به پر کردن شکاف بین زیرساخت‌های کنونی مبتنی بر هیدروکربن و عصر جدید انرژی‌های تجدیدپذیر، هیدروژن و سایر سوخت‌های کم انتشار، از جمله سوخت‌های فسیلی کم کربن کمک کند. آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش خود درباره «گسترش جدید انرژی هسته‌ای» تخمین می‌زند که حدود ۱۰ درصد از تولید برق در سراسر جهان توسط انرژی هسته‌ای انجام می‌شود.

 این نهاد بر این باور است که برای دستیابی به اهداف کاهش انتشار کربن که در توافقنامه آب و هوای پاریس به دست آمده است، باید تا سال ۲۰۳۰ حدود ۴ برابر ظرفیت انرژی هسته‌ای جدید فراهم شود. دستیابی به این هدف مستلزم افزایش سرمایه گذاری در انرژی هسته‌ای به حدود سالانه ۱۲۵ میلیارد دلار تا سال ۲۰۳۰ است تا با حفظ تأسیسات هسته‌ای موجود، به عنصر مهمی در انتقال انرژی تبدیل شود. بر اساس گزارش تارنمای انرژی عربی، میانگین این سرمایه گذاری‌ها در ۶ سال گذشته بالغ بر ۴۰ میلیارد دلار بوده است. 

راکتورهای غول پیکری که در گذشته مستعد حوادث بودند، اکنون ارزان‌تر، کارآمدتر و ایمن‌تر از سایر موارد هستند و نسل جدید راکتورهای کوچک و متوسط قادر به تامین برق برای یک منطقه محلی خاص هستند. علاوه بر مزایای اشاره شده، یکی از اهداف مهم عربستان از توسعه انرژی هسته‌ای تنوع بخشیدن به درآمدهای کشور براساس چشم‌انداز ۲۰۳۰ است. البته نباید از حساسیت‌های سیاسی این هدف عربستان غافل شد که می تواند به عنوان مانع بزرگ این مسیر مطرح شود.

روزنامه صبح ساحل