یکی از چالشهای فرزندپروری برای والدین، مواجهه با زمانی است که کودک آنان کلمات زشت و ناهنجاری به کار میبرد، اغلب والدین از این رفتار فرزند خود به شدت کلافه شده و واکنشهای شدیدی نشان میدهند، چرا که والدین توقع دارند با محدود کردن یا تربیت مورد نظر خودشان، کودک هرگز به مرحلهی استفاده از کلمات زشت نرسد.
قبلترها والدین، برای بچهها شکمسیری، سلامت جسمی و آیندهی مناسب میخواستند، اما والدین امروزی علاوه بر تمام اینها و بیش از هر چیزی مایلند کاری کنند تا فرزندشان از نظر روانی سالم بار بیاید و بتواند بالغ، مستقل ، قوی و متعادل باشد. در واقع والدین امروزی، توانستهاند به تاثیر مضاعف رفتار خود در آیندهی فرزندشان آگاهی پیدا کنند و در پی اصلاح نقش خود در جریان زندگی آنان باشند. ادل فابر و الین مازلیش دو روانشناس و نویسندهی امریکایی به این دغدهی والدین پی برده و کتاب موثر"به بچهها گفتن، از بچهها شنیدن" را تالیف کرده اند، کتابی که میتواند ریزهکاریهای یک فرزندپروری کارآمد را در اختیار والدین قرار دهد. این کتاب از شش فصل تشکیل شده و هر فصل راهنمای عملی در وجههای مختلف رفتار با کودک است.
عضو انجمن روانپزشکان ایران شیوع اختلالات روانپزشکی در جوامع را ۲۴ تا ۲۵ درصد اعلام کرد و گفت: این عدد در برخی جوامع کمتر و در برخی دیگر بیشتر است اما پراکندگی آن در سطح جهان تقریبا یکسان است و در کشورهای پیشرفته و غیرپیشرفته هم تفاوت فاحشی ندارد؛ این در حالیست که مهمترین اصل نحوه پرداختن به این امر از دوران کودکی است. باید بدانیم هرگونه سرمایهگذاری روانی برای تربیت فرزندان از دوران کودکی آغاز و نتیجه آن ۱۰ تا ۲۰ سال دیگر در جامعه نمایان میشود.
کودکان به مثابه موجوداتی نیازمند مراقبت، همواره مورد توجه مطالعات و تحقیقات قرار داشتهاند و کشورها و سازمانهای جهانی معمولا بودجههای کلانی برای مطالعه بر روند رشد کودکان و حمایت از آنها در نظر میگیرند.
فرزندپروری سختگیرانه از سوی والدین سختگیر صورت می پذیرد. این والدین اغلب منتقدان اصلی فرزندان خود در انجام کلیه امور روزمره هستند . نداشتن رابطه دوستانه و حس صمیمیت والد فرزندی سبب بروز مشکلات روحی فراوانی بخصوص در سنین نوجوانی برای فرزندان می شود. این انتظارات زیاد و نابجا، تنبیه های شدید در صورت رعایت نکردن قوانین، سختگیری در انتخابها، فعالیت ها و حتی برنامه روزمره فرزند می تواند آنها را از دورهمیهای خانوادگی فراری دهد و تماسهای تلفنی والدین را تبدیل به یک میدان مین عاطفی میکند.
توصیههای فرزندپروری غالبا حاوی این نکته است که تعریف کردن از کودک و تشویق او میتواند نتایج مثبتی در شکلگیری رفتارهای کارآمد داشته باشد. روانشناسان به والدینی که کودکان لجبازی دارد هشدار میدهند که تاکید مداوم بر خرابکاریها و لجبازیها میتواند کار را خرابتر کند و به جای آن بهتر است به کارهای خوبی که او انجام میدهد تاکید کنید تا رفتارهای مثبت در کودک گسترش پیدا کند.
آگاهی از شیوههای آموزش مسائل جنسی به کودکان یکی از مهمترین مسائل فرزندپروری است. بسیاری از والدین از اهمیت این موضوع غافلند و عدهای دیگر به دلیل رعایت برخی ملاحظات از آموزش به کودکان خود سر باز میزنند.
رسیدگی به مشکلات و تربیت صحیح فرزندان جزو اولویتهای زندگی هر والدی است. بیشک هیچ چیز ارزشمندتر از وجود فرزند در خانواده نیست و والدین سعی میکنند بهترین رویکرد را برای رسیدگی به مسائل و شیوههای صحیح فرزندپروری داشته باشند.
مطابق با تعریف سازمان بهداشت جهانی (( WHO-1997 ؛ مهارتهای زندگی تواناییهایی هستند که موجب رفتار مثبت و سازگاری فرد و نیز مقابله موثر او با چالشها و نیازهای زندگی روزمره میشوند. از دیدگاه این سازمان، مهارتهای زندگی همچون سواد خواندن و نوشتن از ضروریات زندگی امروزی است.
والدین در تربیت فرزند خود به عنوان مهمترین الگو ایفای نقش میکنند.عواملی که در روشهای فرزندپروری تاثیرگذار است؛ به سه عامل بستگی دارد. اولین عامل، نیروهایی است که از سوی والدین اعمال می شود؛ مانند: شخصیت والدین، انتظارات والدین، اعتقادات دربارهی اهداف اجتماعی شدن و طبیعت کودکان. عامل دوم؛ روشهای موثر بر اجتماعی کردن فرزند است که شامل خصوصیات شخصیتی و تواناییهای شناختی کودک میشود.
« فقط پنج سال دارد، اما نمی توانم او را کنترل کنم. اگر به خواسته هایش نرسد گریه و زاری می کند. دخترم به روش های مختلف از من باج می گیرد. پدرش چون همیشه سردرد دارد، برای جلوگیری از گریه دخترمان، خواسته هایش را، درست یا غلط برآورده می کند. من و پدرش دیگر در خانه اقتداری نداریم.» فرزندپروری مهارتی است که اغلب والدین از آن اطلاع کمی دارند.